จีนเตรียมเปิดตัวยานขนส่งอวกาศรุ่นใหม่ "ชิงโจว" เน้นความคล่องตัว ต้นทุนต่ำ

องค์การอวกาศจีนเตรียมเปิดตัวโมเดลขนาดเท่าจริงของยานขนส่งอวกาศชิงโจว (Qingzhou) รุ่นใหม่ล่าสุดสู่สายตาทางสาธารณชนเป็นครั้งแรก ณ นครเซี่ยงไฮ้ ในช่วงการฉลองวันอวกาศ (Space Day) ที่กำลังจะมีขึ้นในวันที่ 24 เมษายนปีหน้า โดยยานลำนี้ถูกออกแบบมาเพื่อเป็นทางเลือกที่ มีขนาดกะทัดรัดและน้ำหนักเบากว่า ยานขนส่งเทียนโจว (Tianzhou) ที่ใช้งานอยู่ในปัจจุบัน

นวัตกรรมเพื่อการขนส่งที่คุ้มค่าและมีประสิทธิภาพ 

ยานอวกาศชิงโจว หรือแปลว่าเรือเบา(Light Ship) พัฒนาโดยสถาบันนวัตกรรมสำหรับดาวเทียมขนาดเล็กแห่งสถาบันบัณฑิตวิทยาศาสตร์จีน (IAMCAS) มีรายละเอียดทางเทคนิคที่น่าสนใจดังนี้ 

1. น้ำหนักและขีดความสามารถ ตัวยานมีน้ำหนักรวมประมาณ 5 ตัน หรือ 11,000 ปอนด์ โดยสามารถบรรทุกสัมภาระขึ้นสู่วงโคจรได้ไม่น้อยกว่า 1.8 ตัน

2. โครงสร้างไฮบริด โดยยานมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3.3 เมตร ประกอบด้วยส่วนปรับความดัน (pressurized module) สำหรับเก็บเสบียงและเครื่องมือที่ละเอียดอ่อน และส่วนท้ายที่ไม่ปรับความดันสำหรับการขนส่งอุปกรณ์ภายนอกหรือการทดลองที่ต้องสัมผัสกับสภาวะอวกาศ

3. นวัตกรรมด้านเสบียงภายในมีพื้นที่สำหรับการขนส่งแบบควบคุมความเย็น (cold-chain) ขนาด 300 ลิตร ซึ่งจะช่วยให้นักบินอวกาศได้รับประทานผักและผลไม้ที่สดใหม่มากขึ้นในระหว่างปฏิบัติภารกิจ

ก้าวสำคัญสู่พาณิชย์อวกาศ 

นายสู่ หรง (Shu Rong) ผู้บัญชาการโครงการชิงโจว ระบุว่ายานลำนี้ถูกพัฒนาขึ้นด้วย ต้นทุนที่ต่ำลง ผ่านนวัตกรรมทางเทคโนโลยีและการปรับปรุงกระบวนการปล่อยยานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากการส่งเสบียงไปยังสถานีอวกาศเทียนกงแล้ว ในอนาคตชิงโจวยังมีแผนจะให้บริการ ขนส่งสินค้าเชิงพาณิชย์ เพื่อสร้างผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจและสังคมอีกด้วย

กำหนดการและแผนงานในอนาคตของยานชิงโจว ขณะนี้ยานชิงโจวได้ผ่านขั้นตอนการตรวจสอบการออกแบบและเข้าสู่ช่วงการผลิตต้นแบบเป็นที่เรียบร้อยแล้ว โดยมีแผนที่จะเริ่มดำเนินการผลิตโมเดลทางวิศวกรรมฉบับสมบูรณ์ในช่วงต้นปี 2026 และคาดการณ์ว่าการก่อสร้างจะเสร็จสิ้นภายในปลายปี 2026 เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการบินทดสอบเที่ยวแรกตามความต้องการใช้งานของสถานีอวกาศเทียนกงต่อไป

ทั้งนี้ ชิงโจวถือเป็นหนึ่งในสองโครงการยานขนส่งรุ่นใหม่ที่จีนกำลังพัฒนา โดยอีกโครงการหนึ่งคือ ห่าวหลง (Haolong) ซึ่งเป็นยานอวกาศแบบกระสวยที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้

หากจะเปรียบเทียบให้เห็นภาพ ยานเทียนโจวรุ่นปัจจุบันอาจเปรียบเสมือนรถบรรทุกขนาดใหญ่ที่เน้นการขนส่งคราวละมาก ๆ ส่วนยานชิงโจวรุ่นใหม่นี้เปรียบเสมือนรถขนส่งสินค้าด่วนที่คล่องตัวและทันสมัย ซึ่งสามารถเดินทางไปส่งเสบียงสดใหม่ได้บ่อยครั้งและประหยัดงบประมาณกว่าเดิม เพื่อรองรับการขยายตัวของสถานีอวกาศในอนาคต