วัฏจักรน้ำทั่วโลกพัง น้ำแล้ง-น้ำท่วมรุนแรงทั่วโลก

น้ำคือทรัพยากรสำคัญที่หล่อเลี้ยงชีวิตมนุษย์และสิ่งมีชีวิตบนโลก แต่ในปัจจุบัน วัฏจักรน้ำของโลกกำลังเผชิญการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่จากภาวะโลกร้อน องค์การอุตุนิยมวิทยาโลกแห่งสหประชาชาติ (WMO) ได้เผยรายงานล่าสุด เตือนถึงความไม่สมดุลของระบบน้ำที่ทวีความรุนแรงขึ้น ทั้งในด้านปริมาณ คุณภาพ และความคาดเดาไม่ได้ของการเกิดภัยธรรมชาติที่เกี่ยวข้องกับน้ำ

รายงานState of Global Water Resourcesของ WMO ระบุว่า ปีที่ผ่านมาเป็นปีที่ร้อนที่สุดเท่าที่เคยบันทึกไว้ ความร้อนที่รุนแรงนี้ส่งผลโดยตรงต่อวัฏจักรน้ำทั่วโลก บางพื้นที่เผชิญภัยแล้งยาวนาน เช่น อเมซอนในอเมริกาใต้และแอฟริกาตอนใต้ ขณะที่อีกหลายภูมิภาค เช่น แอฟริกากลาง ยุโรป และเอเชีย กลับประสบอุทกภัยและพายุรุนแรง

นักวิทยาศาสตร์ย้ำว่าความแปรปรวนนี้กำลังกลายเป็นเรื่องยากต่อการพยากรณ์ เนื่องจากอุณหภูมิที่สูงขึ้นทำให้บรรยากาศกักเก็บไอน้ำได้มากขึ้น ส่งผลให้เกิดทั้งฝนตกหนักเกินไปในบางพื้นที่ และแล้งยาวนานผิดปกติในบางแห่ง นอกจากนี้ ธารน้ำแข็งทั่วโลกยังคงละลายต่อเนื่องเป็นปีที่สามติดต่อกัน ทำให้ระดับน้ำทะเลเพิ่มขึ้นราว 1.2 มิลลิเมตรภายในปีเดียว ซึ่งเป็นภัยคุกคามโดยตรงต่อประชากรหลายร้อยล้านคนที่อาศัยในเขตชายฝั่ง

ไม่เพียงปริมาณน้ำที่ได้รับผลกระทบ แต่คุณภาพน้ำก็ย่ำแย่ลงอย่างชัดเจน โดยเฉพาะในทะเลสาบสำคัญหลายแห่งที่กำลังเสื่อมโทรมเพราะอุณหภูมิสูงขึ้น สถานการณ์นี้สะท้อนถึงความไม่สมดุลของแม่น้ำทั่วโลก โดยกว่า 2 ใน 3 ของลุ่มน้ำประสบปัญหาน้ำมากเกินไปหรือน้ำน้อยเกินไป สร้างความเสี่ยงต่อการดำรงชีวิต เศรษฐกิจ และความมั่นคงทางอาหารของผู้คนจำนวนมหาศาล

รายงานของ WMO เป็นสัญญาณเตือนชัดเจนว่า การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศกำลังทำให้วัฏจักรน้ำของโลกไม่อาจคาดการณ์ได้ และรุนแรงมากขึ้นทั้งภัยแล้งและน้ำท่วม เพื่อรับมือกับวิกฤตนี้ จำเป็นต้องมีการเฝ้าระวัง การแบ่งปันข้อมูล และการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำอย่างรอบด้าน เพราะน้ำไม่เพียงเป็นสิ่งจำเป็นต่อการดำรงชีวิต แต่ยังเป็นหัวใจสำคัญของความมั่นคงของโลกทั้งใบ