เครื่องมือ AI ใหม่คาดการณ์ความเสี่ยงโรคกว่าพันโรค ล่วงหน้าได้ 20 ปี

เมื่อไม่นานมานี้นักวิทยาศาสตร์ ได้พัฒนาเครื่องมือ AI มีความสามารถในการคาดการณ์ความเสี่ยงโรคกว่าพันโรค บอกล่วงหน้า 20 ปีก่อนจะป่วย

สำนักข่าวซินหัวได้รายงานผลการศึกษาที่เผยแพร่ในวารสารเนเจอร์ (Nature) เผยว่าเครื่องมือปัญญาประดิษฐ์ (AI) ตัวใหม่ล่าสุดแสดงศักยภาพการคาดการณ์ความเสี่ยงที่จะเกิดโรคต่างๆ ของแต่ละบุคคลมากกว่า 1,000 โรคได้ล่วงหน้าถึง 20 ปี

มอริตซ์ เกอร์สตุง นักวิทยาศาสตร์ข้อมูลประจำศูนย์วิจัยมะเร็งเยอรมันในเมืองไฮเดลเบิร์ก เผยว่าเครื่องมือเอไอดังกล่าวชื่อว่าเดลฟี-2เอ็ม (Delphi-2M) ถือเป็นความก้าวหน้าครั้งสำคัญเหนือเครื่องมือคาดการณ์ความเสี่ยงที่ใช้ในเอไอรุ่นก่อน ซึ่งโดยทั่วไปจะมุ่งเน้นไปที่โรคเพียงโรคเดียว ขณะที่เดลฟี-2เอ็มสามารถช่วยให้แพทย์ระบุผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงในระยะเริ่มต้นได้ พร้อมเปิดโอกาสให้มีมาตรการป้องกันก่อนที่จะแสดงอาการ

นักวิจัยปรับใช้โมเดลภาษาขนาดใหญ่เพื่อคาดการณ์แนวโน้มเกิดโรค 1,258 โรค โดยอิงจากประวัติทางการแพทย์ของบุคคล ผสานรวมกับปัจจัยต่างๆ เช่น อายุ เพศ ดัชนีมวลกาย และพฤติกรรมการใช้ชีวิตอย่างการสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์ เครื่องมือนี้ได้รับการฝึกฝนด้วยข้อมูลสุขภาพของผู้เข้าร่วมกว่า 4 แสนคนจากฐานข้อมูลยูเค ไบโอแบงก์ (UK Biobank) ซึ่งเก็บข้อมูลชีวการแพทย์ในระยะยาว

ผลการวิจัยเผยว่าเดลฟี-2เอ็มมีความแม่นยำเทียบเท่าหรือสูงกว่าเครื่องมือคาดการณ์โรคเดียวแบบดั้งเดิม และทำงานได้ดีกว่าอัลกอริธึมที่อาศัยข้อมูลตัวบ่งชี้ทางชีวภาพเพื่อประเมินความเสี่ยงโรคต่างๆ เอไอตัวนี้โดดเด่นในการคาดการณ์โรคที่มีลักษณะการเกิดโรคที่คาดเดาได้ เช่น มะเร็งบางชนิด และยังสามารถคำนวณแนวโน้มการเกิดโรคล่วงหน้านับสิบปี ขึ้นอยู่กับประวัติทางการแพทย์

ทีมวิจัยได้ตรวจสอบความถูกต้องของเดลฟี-2เอ็ม โดยใช้ข้อมูลสุขภาพจากผู้ป่วย 1.9 ล้านคนในทะเบียนผู้ป่วยแห่งชาติเดนมาร์ก ซึ่งเป็นฐานข้อมูลที่รวบรวมประวัติการรักษาในโรงพยาบาลเกือบ 50 ปี เพื่อทดสอบการประยุกต์ใช้อุปกรณ์ดังกล่าวในวงกว้างขึ้น โดยพบว่าการคาดการณ์สำหรับกลุ่มตัวอย่างในเดนมาร์กมีความแม่นยำน้อยกว่าของผู้เข้าร่วมโครงการยูเค ไบโอแบงก์เพียงเล็กน้อยเท่านั้น

แม้จะมีแนวโน้มที่ดี แต่นักวิจัยยอมรับว่ามีข้อจำกัดอยู่บางประการ เช่น ฐานข้อมูลยูเค ไบโอแบงก์จะบันทึกเฉพาะกรณีการเกิดโรคครั้งแรกของผู้เข้าร่วม ซึ่งอาจส่งผลต่อความแม่นยำของการคาดการณ์ระยะยาว ทีมวิจัยมีแผนจะขยายการทดสอบด้วยชุดข้อมูลจากหลายประเทศ เพื่อยกระดับความแม่นยำของเครื่องมือและเพิ่มความสอดคล้องในระดับโลก