9 แนวทางอนุรักษ์น้ำ เพื่อลดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ มีอะไรบ้าง | บทความโดย ภัคฒ์ชาลิสา จำปามูล อย่าให้สถานการณ์ที่น้ำไม่พอใช้เกิดก่อน แล้วเราค่อยหันมาอนุรักษ์น้ำค่ะ เพราะคุณผู้อ่านรู้ไหมคะว่า การลดการใช้น้ำ การหันมาใช้น้ำให้เกิดประโยชน์สูงสุด เราทุกคนสามารถช่วยกันคนละไม้คนละมือได้ โดยแนวทางที่จะช่วยให้เราใช้น้ำอย่างรู้คุณค่านั้น หลายคนก็อาจจะยังมองภาพไม่ออกว่ามีอะไรบ้าง? จริงไหมคะ? ดังนั้นในบทความนี้จึงเป็นโอกาสดี ที่ผู้เขียนจะบอกต่อเกี่ยวกับแนวทางการลดการใช้น้ำที่สิ้นเปลืองเกินความจำเป็นค่ะ ที่รับรองว่าอ่านจบแล้ว คุณผู้อ่านสามารถมองเห็นภาพใหญ่แน่นอน และสามารถนำไปปรับใช้กับสถานการณ์ของตัวเองได้ เพราะในบทความนี้เป็นแนวทางอนุรักษ์น้ำในหลายด้านค่ะ ดังนั้นต้องอ่านให้จบ กับข้อมูลที่น่าสนใจดังต่อไปนี้ 1. ลดการใช้น้ำในบ้าน การลดการใช้น้ำในบ้านเป็นเรื่องใกล้ตัวที่เราทุกคนทำได้ง่ายๆ และเป็นวิธีสำคัญมากในการช่วยอนุรักษ์น้ำ ซึ่งเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีค่าค่ะ โดยการหันมาปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเล็กๆ น้อยๆ ในชีวิตประจำวัน เช่น ปิดก๊อกน้ำให้สนิทขณะแปรงฟัน ใช้เวลาอาบน้ำให้สั้นลง หรือใช้เครื่องซักผ้าเมื่อมีผ้าเต็มถัง ไม่เพียงแต่ช่วยประหยัดค่าน้ำในกระเป๋าของเราเอง แต่ยังช่วยลดปริมาณน้ำที่เราดึงมาจากแหล่งน้ำธรรมชาติ ทำให้มีน้ำสะอาดไว้ใช้ได้นานขึ้น และเป็นการช่วยดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมของเราให้ยั่งยืนไปถึงรุ่นลูกรุ่นหลานค่ะ 2. ใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพในสวน การดูแลสวนสวยโดยที่ยังช่วยประหยัดน้ำนั้นทำได้ไม่ยากเลยค่ะ ลองปรับวิธีรดน้ำมาเป็นช่วงเช้าตรู่หรือเย็น จะช่วยลดการระเหยของน้ำ ทำให้ต้นไม้ได้รับน้ำเต็มที่โดยไม่ต้องรดบ่อยๆ หรือจะลองใช้น้ำที่เหลือจากการล้างผักผลไม้ หรือน้ำซาวข้าว มารดน้ำต้นไม้ก็เป็นการใช้น้ำอย่างคุ้มค่า นอกจากนี้การเลือกปลูกต้นไม้ที่ทนแล้ง หรือการคลุมดินด้วยเศษใบไม้ ก็เป็นอีกวิธีที่ช่วยรักษาความชื้นในดินได้นาน ลดความจำเป็นในการรดน้ำบ่อยๆ การใส่ใจรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ เหล่านี้ จะช่วยให้สวนของเรายังคงสวยงาม ในขณะเดียวกันก็ช่วยลดการใช้น้ำ และเป็นส่วนหนึ่งในการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติอันมีค่าของเราด้วยค่ะ 3. เก็บกักน้ำฝน ลองคิดดูนะคะว่า เวลาฝนตกหนักๆ น้ำจำนวนมากไหลทิ้งไปเฉยๆ น่าเสียดายใช่ไหมค่ะ ดังนั้นการเก็บกักน้ำฝนไว้ใช้จึงเป็นอีกวิธีง่ายๆ ที่ช่วยเราประหยัดน้ำได้เยอะเลย ไม่ว่าจะเป็นการติดตั้งถังเก็บน้ำเล็กๆ ไว้รดต้นไม้ หรือทำบ่อพักน้ำไว้ใช้ในครัวเรือนอื่นๆ ก็ตาม น้ำฝนที่เก็บไว้ก็เป็นน้ำสะอาดตามธรรมชาติที่เราไม่ต้องไปดึงจากแหล่งน้ำสาธารณะโดยตรง แถมยังช่วยลดปริมาณน้ำที่จะไหลบ่าลงท่อระบายน้ำ ลดความเสี่ยงปัญหาน้ำท่วมในบางพื้นที่ได้อีกด้วยค่ะ การเก็บกักน้ำฝนจึงเป็นเหมือนการใช้ประโยชน์จากสิ่งที่ธรรมชาติให้มาอย่างคุ้มค่า และช่วยลดภาระการใช้น้ำจากแหล่งอื่นได้มากเลยทีเดียว 4 นำน้ำกลับมาใช้ใหม่ พอพูดเรื่องนี้ หลายคนอาจจะยังไม่คุ้นเคย แต่การนำน้ำที่เราใช้แล้วบางส่วนกลับมาใช้อีกครั้ง เป็นอีกวิธีที่ช่วยประหยัดน้ำได้มากเลยค่ะ เพราะลองคิดง่ายๆ อย่างน้ำที่เราล้างผัก หรือน้ำสุดท้ายของการซักผ้า (ที่ไม่มีผงซักฟอกเข้มข้น) แทนที่จะปล่อยทิ้งไป เราก็สามารถนำไปรดน้ำต้นไม้ หรือใช้ทำความสะอาดพื้นได้อีกรอบค่ะ ซึ่งน้ำเหล่านี้อาจจะไม่สะอาดพอที่จะดื่มหรือใช้กับร่างกายโดยตรง แต่ก็ยังสามารถนำไปใช้ประโยชน์อื่นๆ ได้อีกเยอะเลยค่ะ ดังนั้นการนำน้ำกลับมาใช้ใหม่แบบนี้ ช่วยลดปริมาณน้ำดีที่เราต้องนำมาใช้ใหม่ และลดปริมาณน้ำเสียที่เราต้องปล่อยทิ้งไป เป็นการใช้ทรัพยากรน้ำที่มีอยู่อย่างคุ้มค่าที่สุดอีกทางหนึ่งค่ะ 5. ลดการปล่อยน้ำเสีย การที่เราช่วยกันลดการปล่อยน้ำเสียลงสู่แหล่งน้ำต่างๆ ก็เป็นอีกวิธีสำคัญมากๆ ในการอนุรักษ์น้ำนะคะ ลองคิดดูว่าถ้าเราทิ้งขยะ เศษอาหาร หรือน้ำมันลงในท่อระบายน้ำ สิ่งสกปรกเหล่านี้ก็จะไหลลงไปปนเปื้อนแหล่งน้ำ ทำให้คุณภาพน้ำแย่ลง จนอาจเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตในน้ำ และยังทำให้เราต้องเสียค่าใช้จ่ายและพลังงานมากขึ้นในการบำบัดน้ำให้กลับมาสะอาดเหมือนเดิม ดังนั้นการที่เราใส่ใจไม่ทิ้งสิ่งที่ไม่ควรลงในท่อระบายน้ำ แยกขยะให้ถูกวิธี หรือติดตั้งบ่อดักไขมันในครัวเรือน ก็เป็นการช่วยลดภาระให้กับแหล่งน้ำธรรมชาติ และช่วยให้เรามีน้ำสะอาดไว้ใช้ได้นานยิ่งขึ้นค่ะ 6. อนุรักษ์แหล่งน้ำธรรมชาติ การดูแลรักษาสถานที่ที่เป็นแหล่งน้ำตามธรรมชาติ เช่น แม่น้ำ ลำคลอง หนอง บึง หรือแม้แต่ป่าต้นน้ำ เป็นเรื่องที่เราทุกคนต้องช่วยกันนะคะ เนื่องจากแหล่งน้ำเหล่านี้เปรียบเสมือนหัวใจที่คอยหล่อเลี้ยงชีวิตของเราและสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ถ้าแหล่งน้ำเหล่านี้ถูกทำลาย ไม่ว่าจะเป็นจากการบุกรุก การทิ้งขยะ หรือการปล่อยน้ำเสีย ก็จะส่งผลกระทบต่อปริมาณและคุณภาพน้ำที่เรานำมาใช้ การที่เราช่วยกันดูแลรักษา ไม่ให้แหล่งน้ำเหล่านี้เสื่อมโทรม ปลูกต้นไม้ริมน้ำ หรือสนับสนุนกิจกรรมอนุรักษ์ในชุมชน ก็เท่ากับเป็นการรักษาแหล่งน้ำดิบที่สำคัญของเราไว้ ทำให้เรามีน้ำสะอาดใช้ไปนานๆ และยังช่วยรักษาสมดุลของระบบนิเวศโดยรวมอีกด้วยค่ะ 7. ส่งเสริมการใช้น้ำอย่างยั่งยืนในภาคเกษตร คุณผู้อ่านรู้ไหมคะว่า การใช้น้ำอย่างคุ้มค่าและยั่งยืนถือเป็นเรื่องสำคัญมากๆ หากลองปรับเปลี่ยนจากการรดน้ำแบบปล่อยท่วม มาเป็นการใช้ระบบน้ำหยด หรือน้ำพุ่ง ที่จะช่วยให้น้ำไปถึงรากพืชโดยตรง ลดการสูญเสียน้ำจากการระเหย หรือการไหลทิ้ง การเลือกปลูกพืชที่ใช้น้ำน้อย หรือปรับปรุงดินให้เก็บความชื้นได้ดีขึ้น ก็เป็นอีกวิธีที่ช่วยลดปริมาณการใช้น้ำได้มาก นอกจากนี้การเรียนรู้เทคนิคการจัดการน้ำที่ดี จะช่วยให้เราทำการเกษตรได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผลผลิตดี โดยที่ไม่ต้องใช้น้ำมากเกินความจำเป็น ซึ่งไม่เพียงแต่ช่วยลดต้นทุนของเกษตรกรเอง แต่ยังเป็นการช่วยรักษาทรัพยากรน้ำส่วนรวมของเราให้มีใช้อย่างยั่งยืนไปถึงอนาคตด้วย 8. ส่งเสริมการใช้น้ำอย่างยั่งยืนในภาคอุตสาหกรรม ในส่วนของโรงงานและภาคอุตสาหกรรม การหันมาใส่ใจกับการใช้น้ำอย่างยั่งยืนก็สำคัญไม่แพ้กันค่ะ การนำเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่ช่วยลดการใช้น้ำในกระบวนการผลิตมาใช้ หรือการบำบัดน้ำเสียจากโรงงานให้ดีก่อนปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ เป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญอย่างยิ่ง นอกจากนี้การนำน้ำที่ผ่านการบำบัดแล้วกลับมาใช้ใหม่ในบางขั้นตอนของกระบวนการผลิต ก็เป็นอีกแนวทางที่ช่วยลดการใช้น้ำใหม่ๆ ได้มาก การที่ภาคอุตสาหกรรมให้ความสำคัญกับการจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ ไม่เพียงแต่ช่วยลดต้นทุนการผลิต แต่ยังแสดงถึงความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม ทำให้เรามีทรัพยากรน้ำไว้ใช้ได้นานขึ้น และลดผลกระทบต่อแหล่งน้ำธรรมชาติโดยรวมด้วย 9. สร้างความตระหนักและให้ความรู้ สิ่งสำคัญอีกอย่างที่จะช่วยให้การอนุรักษ์น้ำประสบความสำเร็จได้จริง ก็คือการที่เราทุกคนเข้าใจและเห็นความสำคัญของเรื่องนี้ค่ะ การสร้างความตระหนักให้คนทั่วไปรู้ว่าน้ำไม่ได้มีเยอะแยะอย่างที่เราคิด และการให้ความรู้ว่าเราแต่ละคนสามารถช่วยประหยัดน้ำได้อย่างไรบ้าง เป็นเหมือนการจุดประกายให้ทุกคนหันมาใส่ใจและลงมือทำ อาจจะเริ่มจากเรื่องง่ายๆ ในบ้าน ไปจนถึงการร่วมมือกันดูแลแหล่งน้ำในชุมชน เมื่อทุกคนมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องแล้ว ก็จะเกิดเป็นความร่วมมือร่วมใจกันใช้น้ำอย่างประหยัดและรับผิดชอบมากขึ้น ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญที่จะนำไปสู่การอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืนในระยะยาวค่ะ ก็จบแล้วค่ะ กับวิธีการที่เราทุกคนสามารถนำมาใช้เป็นแนวทางเพื่อลดการใช้น้ำลงได้ ที่นอกจากจะเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับคนอื่นๆ ได้แล้ว ในขณะเดียวกันแนวทางข้างต้นก็ส่งผลดีต่อทรัพยากรน้ำค่ะ ที่จะว่าไปหากเรามีสติและคิดแบบละเอียดสักหน่อย การอนุรักษ์น้ำไม่ใช่เรื่องยากจนเกินไปนะคะ เพราะที่นี่ผู้เขียนได้เริ่มจากทำบางสิ่งบางอย่างจากเรื่อใกล้ตัวเหมือนกัน ตั้งแต่รองน้ำฝนเอาไว้ใช้รดสวนผักหน้าบ้าน นำน้ำเสียจากที่เลี้ยงปลาดุกมารดสวนดอกไม้ แนะนำให้แม่ของผู้เขียนใช้ระบบสปริงเกอร์ในสวนผักที่บ้านสวน และปลูกพืชในน้ำน้อย เช่น ข้าวโพด ถั่วลิสง ในช่วงหน้าแล้งที่ไม่ได้ทำนาปรัง นอกจากนี้ผู้เขียนยังเลือกใช้อุปกรณ์ต่างๆ ที่เกี่ยวกับน้ำแบบประหยัดน้ำ เพื่อทำให้มีน้ำเสียเกิดขึ้นน้อยที่สุดค่ะ เช่น ก๊อกอ่างล้างจานแบบประหยัดน้ำ ชักโครกแบบใช้น้ำน้อยลงกว่าปกติ และที่บ้านสวนตอนนี้ก็ได้หวงแหนพื้นที่ชุ่มน้ำตามธรรมชาติเอาไว้ด้วยค่ะ ซึ่งสำหรับคุณผู้อ่านว่าจะต้องทำอะไรบ้างนั้น ให้ลองอ่านทำความเข้าใจเนื้อหาในบทความนี้ดีๆ และลองนำมาเชื่อมโยงกับสิ่งที่อยู่รอบตัวเราค่ะ แล้วเราจะมองเห็นว่าต้องเริ่มทำอะไรตรงไหน ซึ่งตัวอย่างบางส่วนผู้เขียนก็ได้ทำเป็นแนวทางแล้ว ด้วยความตั้งใจ ผู้เขียนหวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์กับคุณผู้อ่านไม่มากก็น้อย หากสนใจเนื้อหาเช่นนี้อีก อย่าลืมกดติดตามหรือบุ๊กมาร์กโปรไฟล์ไว้ เพื่อรับข้อมูลใหม่ๆ ในบทความต่อไปค่ะ เครดิตภาพประกอบบทความ ภาพหน้าปก โดย Pixabay จาก Pexels ภาพประกอบเนื้อหาถ่ายภาพ: ภาพที่ 1-2 โดยผู้เขียน, ภาพที่ 3 โดย Johann Piber จาก Pexels และภาพที่ 4 โดย Julia M Cameron จาก Pexels ออกแบบภาพหน้าปกโดยผู้เขียนใน Canva เกี่ยวกับผู้เขียน ภัคฒ์ชาลิสา จำปามูล จบการศึกษา: พยาบาลศาสตรบัณฑิต จากวิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม กระทรวงสาธารณสุข และสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต (อนามัยสิ่งแวดล้อม) จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น มีความสนใจและประสบการณ์เกี่ยวกับ: สุขภาพ จิตวิทยาเชิงบวก การจัดการน้ำเสียและสิ่งปฏิกูล บทความอื่นที่เกี่ยวข้องโดยผู้เขียน น้ำบ่อสะอาดไหม ใช้ทำอะไรในบ้านได้บ้าง มีความเสี่ยงอันตรายไหม ความสำคัญของการอนุรักษ์ พื้นที่ชุ่มน้ำตามธรรมชาติ ในสิ่งแวดล้อม ใช้น้ำประปา รดผักหน้าบ้านได้ไหม ผลลัพธ์เป็นยังไง เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !