เมื่อโลกถูกย่อให้แคบลงด้วยเครือข่ายอินเตอร์เน็ต ข้อมูลหลาย ๆ อย่างถูกเปิดเผยความจริง บางสิ่งทำเราอึ้งไปไม่น้อย โดยเฉพาะวัตถุดิบผลิตอาหารที่เราชาวไทยภูมิใจนักหนา อย่าง ส้มตำ เมื่อพบว่า มะละกอ ไม่ใช่พืชดั้งเดิมของไทย แต่อิมพอร์ทมาจากประเทศตะวันตก ก็ทำเอามึนงงไปทีเดียว แต่ถึงกระนั้น แม้เจ้ามะละกอจะไม่ได้มีสัญชาติไทยตั้งแต่กำเนิด ก็อย่าใจร้อนถอดส้มตำออกจากเมนูโปรดเลยครับ เพราะแม้จะนั่งกองเรือโปรตุเกสมา แต่ก็เข้ามาเป็นพืชอันโอชะให้ชาวไทยเราหลายร้อยปีแล้ว รักเขาต่อไปเถอะนอกจากมะละกอ ก็เจ้า “พริก” นี่แหละครับ เป็นพืชนำเข้าที่ทำเอาหลายคนฉงนไม่พักใหญ่ เอ้า! ในเมื่อไม่มีพริก แล้วส้มตำมันจะอร่อยได้อย่างไร จริงครับพริกไม่ใช่พืชของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทว่าหลักฐานทางโบราณคดีบอกว่า ชาวอินเดียนในเม็กซิโกรู้จักทานพริกมานานกว่า 9,000 ปีแล้ว ทั้งนี้นักโบราณคดียังไปขุดเจอเมล็ดพริกในซากอุจจาระที่แข็งเป็นหิน ส่วนชาวอินเดียน ในเปรู ก็นำลายพริกมาปักเสื้อตั้งแต่ 1,900 ปี มาแล้วโน่นแน่ะเช่นกัน ก็คงให้คำตอบเดิมล่ะครับ แม้จะเดินทางมาจากที่อื่น แต่ก็เข้ามาหลายร้อยปีแล้ว โอนสัญชาติให้เลยละกันดีปลี ภาพโดยผู้เขียนทีนี้มีคำถามว่า ในเมื่ออดีต พริก ไม่ได้อยู่ในภูมิภาคอินโดจีน คนไทย หรือชาวสยามใช้อะไรมาทำเผ็ด ก็ง่าย ๆ เลยครับ คือ “พริกไทย” และ “ดีปลี”คำว่าพริกไทย ไม่ได้หมายความว่า พริกที่มีต้นกำเนิดจากประเทศไทยนะครับ ที่เรียกอย่างนี้เพราะ ก่อนที่พริกแดง ๆ จากตะวันตกจะเข้ามา ทางไทยเรียกพริกไทยว่า พริกเฉย ๆ ใช้นำมาปรุงรสเผ็ดและเป็นสมุนไพร เมื่อพริกนะวันตกมา มันมีรสเผ็ดกว่า อร่อยกว่า จึงเรียกเจ้านี้ว่าพริก แล้วเติมคำสร้อยให้พริกเดิมเป็น พริกไทย เพื่อแยกประเภทออกให้ชัดเจน ส่วนพื้นเพของพริกไทย ก็ขึ้นอยู่แถบอินโดจีน หรืออาเซียนเรานี่แหละ การล่าอาณานิคมส่วนหนึ่งก็มาจากการผูกขาดเครื่องเทศ ซึ่งมีพริกไทยอยู่ด้วยพริกที่เดินทางมาจากทวีปอเมริกา ภาพโดยผู้เขียนใบต้นดีปลี ภาพโดยผู้เขียนในภาษาถิ่นนราธิวาส เรียกพริก ว่า “ลูกจีน” ฟังดูก็แปลก ๆ ในเมื่อพริกออกแดง ๆ ไม่ได้ขาวเหมือนสาวจีนสักหน่อย ไหง๋เรียกเช่นนี้ อาจดูไม่เกี่ยวข้อง แต่สัมพันธ์กันตรง ๆ เลยล่ะครับ เนื่องจากพริกไม่ใช่พืชดั้งเดิม ถูกนำมาจากทวีปอื่น ชาวนราธิวาสดั้งเดิม อาจเห็นพริกนี้ในสำเภาพ่อค้าชาวจีน จึงเรียกมันว่า “ลูกจีน” ก็คล้าย ๆ กับแตงโมนั่นล่ะ ภาษาท้องถิ่นจังหวัดนราธิวาส เรียกว่า “แตงจีน” เพราะน่าจะไปเห็นพ่อค้าชาวจีนนำมาขายนอกจากพริกไทยแล้ว ก็มีดีปลี นี่แหละครับ ที่คนไทยใช้ทำเผ็ด โดยเฉพาะทางภาคใต้ของไทย ซึ่งปัจจุบัน ภาษาใต้ยังเรียก “พริก” (จากตะวันตก) ว่า ดีปลี อยู่ ผู้ฟังก็ต้องแยกแยะตามบริบทเอาเองนะครับ เช่นเดียวกับ ที่คนใต้เรียกเวลา นำหน้าว่า “ตี” ทั้งกลางวัน และกลางคืนนั่นล่ะ