รัฐบาลทรัมป์ปรับลดงบ NASA ลง 24% กระทบทั้งภารกิจดวงจันทร์และดาวอังคาร
รัฐบาลของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เปิดเผยข้อเสนองบประมาณรายจ่ายประจำปี 2026 เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคมที่ผ่านมา โดยมีแผนลดงบประมาณขององค์การนาซา (NASA) ลงอย่างมาก ส่งผลให้เกิดแรงสั่นสะเทือนในวงการอวกาศสหรัฐฯ
ตามรายงาน งบประมาณที่เสนอให้กับ NASA จะลดลงจาก 24,800 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 820,130 ล้านบาท ในปี 2025 เหลือเพียง 18,800 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 621,700 ล้านบาท ในปี 2026 คิดเป็นการลดลงร้อยละ 24 หรือประมาณ 6,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 198,400 ล้านบาท ซึ่งถือเป็นการตัดงบประมาณครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ของหน่วยงาน ตามข้อมูลจากองค์กรไม่แสวงหากำไร Planetary Society
การลดงบครั้งนี้กระทบหนักต่อโครงการวิทยาศาสตร์อวกาศ วิทยาศาสตร์โลก และระบบสำรวจมนุษย์ ซึ่งจะถูกตัดงบรวมกันกว่า 4,400 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 145,500 ล้านบาท แบ่งออกเป็น 2,300 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 76,000 ล้านบาท ในโครงการวิทยาศาสตร์อวกาศ, 1,200 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 39,700 ล้านบาท ในโครงการวิทยาศาสตร์โลก และเกือบ 900 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 29,760 ล้านบาท ในโครงการระบบสำรวจมนุษย์
ขณะเดียวกัน รัฐบาลยังเสนอให้ยุติโครงการการบินอย่างยั่งยืนของ NASA รวมถึงยกเลิกงบประมาณที่เกี่ยวข้องกับโปรแกรม DEIA (Diversity, Equity, Inclusion, and Accessibility) หรือโครงการที่มุ่งส่งเสริมความหลากหลายของพนักงานและความเท่าเทียมกันในองค์กร ซึ่งรัฐบาลทรัมป์ระบุว่า “ไม่สอดคล้องกัน”
หากงบประมาณฉบับนี้ผ่านความเห็นชอบจากรัฐสภา จะส่งผลให้โครงการสำคัญที่ใช้งบประมาณสูงบางโครงการต้องยุติลง เช่น โครงการนำตัวอย่างจากดาวอังคารกลับมายังโลก ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่าง NASA กับองค์การอวกาศยุโรป (ESA) และสถานีโคจรรอบดวงจันทร์ Gateway ที่เป็นส่วนสำคัญของโครงการอาร์เทมิส (Artemis)
นอกจากนี้รัฐบาลทรัมป์ยังเสนอให้ปรับลดการผลิตจรวด Space Launch System (SLS) และแคปซูลยานอวกาศ Orion ซึ่งเป็นหัวใจหลักของภารกิจอาร์เทมิส เนื่องจากมีต้นทุนสูงและล่าช้ากว่ากำหนด โดยระบุว่าแต่ละเที่ยวบินของ SLS มีต้นทุนสูงถึง 4 พันล้านดอลลาร์ และเกินงบไปถึง 140% รัฐบาลจึงวางแผนแทนที่ด้วยระบบพาณิชย์ที่มีประสิทธิภาพด้านต้นทุนมากกว่า
ทั้ง SLS และ Orion เคยถูกใช้งานครั้งเดียวในภารกิจ Artemis I เมื่อปลายปี 2022 ซึ่งไม่มีมนุษย์ควบคุม โดยภารกิจ Artemis III ในปี 2027 ที่จะนำมนุษย์ลงจอดใกล้ขั้วใต้ของดวงจันทร์จะเป็นการใช้ SLS และ Orion ครั้งสุดท้าย ก่อนปลดระวาง
อย่างไรก็ตาม แม้ NASA จะถูกลดงบโดยรวมอย่างมาก แต่รัฐบาลยังคงจัดสรรงบประมาณเพิ่มขึ้นเกือบ 650 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 21,500 ล้านบาท ให้กับโครงการ “การสำรวจอวกาศของมนุษย์” ซึ่งสะท้อนวิสัยทัศน์ของรัฐบาลทรัมป์ที่มุ่ง “กลับไปยังดวงจันทร์ก่อนจีน และส่งมนุษย์ไปยังดาวอังคาร” ตามที่ระบุไว้ในเอกสารงบประมาณ