วัดถ้ำอภัยดำรงธรรมหรือวัดถ้ำพวง เป็นแหล่งเรียนรู้ทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญแห่งหนึ่งในประเทศไทย ตั้งอยู่บนภูผาเหล็ก ตำบลปทุมวาปี อำเภอส่องดาว จังหวัดสกลนคร ผู้เขียนเองได้มีโอกาสครั้งหนึ่งในชีวิตได้ไปทัศนศึกษา ณ วัดถ้ำพวง แห่งนี้ ทำให้ได้รับความรู้ทางพระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก ถือเป็นแหล่งเรียนรู้ที่ดีมาก เพราะเป็นสถานที่จำลองสังเวชนียสถาน 4 ตำบล ที่เกี่ยวข้องกับองค์สัมมาสัมพุทธเจ้า มาจัดแสดงไว้ เพื่อให้พุทธศาสนกิชนที่สนใจ ได้เข้ามาศึกษาพุทธประวัติของพระพุทธองค์ ทำให้ผู้ที่มาเยี่ยมชมมีความรู้สึกราวกับว่าได้มาสัมผัสกับสถานที่จริงในประเทศอินเดียเลยก็ว่าได้ นอกจากนี้ผู้ที่มาเยี่ยมชมยังได้รับบรรยากาศแสนจะสดชื่น เพราะวัดถ้ำพวงตั้งอยู่บนเขาที่สูงกว่าระดับน้ำทะเลประมาณ 622 เมตร ทำให้มองเห็นภูมิประเทศที่สวยงามของจังหวัดสกลนครได้เป็นอย่างดีด้วยครับสำหรับสังเวชนียสถาน 4 ตำบล ที่เป็นแหล่งเรียนรู้ทางพระพุทธศาสนาในวัดถ้ำพวง ประกอบด้วย 1.สถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า ซึ่งได้จำลองเป็นอุทยานสวนลุมพินี มีต้นไม้นานาชนิดที่ให้ความร่มรื่น กับเจดีย์ และเสาจำลองของพระเจ้าอโศกฯ ให้เราได้ศึกษา 2.สถานที่ตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า หรือ พุทธคยา ซึ่งบริเวณนี้มีต้นศรีมหาโพธิ์ซึ่งเชื่อว่าเป็นหน่อแหนงมาจากต้นศรีมหาโพธิ์จากอินเดีย และมีเจดีย์จำลองที่สวยงาม ภายในสามารถเข้าไปศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการตรัสรู้ได้เป็นอย่างดี 3.สถานที่แสดงปฐมเทศนา โดยการจำลองพื้นที่เป็นป่าอิสิปตนมฤคทายวัน แขวงเมืองพาราณาสี โดยมีต้นได้นานาชนิดให้ความร่มรื่น และเจดีย์ที่สวยงามภายใน สามารถเข้าไปศึกษาข้อมูลได้ 4.สถานที่เสด็จดับขันธปรินิพพาน เป็นการจำลองสาลวโนทยาน เมืองกุสินารา ภายในแสดงข้อมูลความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการดับขันธปรินิพพานของพระพุทธเจ้า และมีพระบรมสารีริกธาตุ ด้วยนอกจากจะเป็นสถานที่สำหรับศึกษาความรู้ทางพระพุทธศาสนาแล้ว ยังเป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมสำหรับพุทธศาสนิกชนที่สนใจใฝ่ธรรมอีกด้วยครับสำหรับท่านใดที่สนใจศึกษาข้อมูลทางพระพุทธศาสนา หรือปฏิบัติธรรม ผมขอแนะนำที่นี่เลยครับ วัดถ้ำพวง หรือวัดถ้ำอภัยดำรงธรรม การเดินทาง ถนนสกลนคร - อุดรธานี ก่อนจะถึงอำเภอสว่างแดนดิน เลี้ยวซ้ายผ่านอำเภอส่องดาว ผ่านวงเวียนอนุสาวรีย์พระเวสสันดร เลี้ยวขวาก็จะไปยังวัดถ้ำอภัยดำรงธรรมครับขอขอบคุณภาพจาก fb : มหัศจรรย์สกลนคร