17 มิถุนายน วันต่อต้านปัญหาภัยแล้ง และฝนแล้งของโลก

วันที่ 17 มิถุนายนของทุกปี ถูกกำหนดให้เป็น “วันต่อต้านปัญหาภัยแล้งและฝนแล้งของโลก” หรือในระดับนานาชาติรู้จักกันในชื่อ World Day to Combat Desertification and Drought ซึ่งจัดตั้งขึ้นโดย สมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ (United Nations General Assembly) ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1994 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความตระหนักรู้ถึงปัญหาภัยแล้งและการแปรสภาพของผืนดิน ซึ่งกำลังเป็นหนึ่งในวิกฤตการณ์สิ่งแวดล้อมที่ส่งผลกระทบในวงกว้างทั้งทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม

ภัยแล้งและการกลายสภาพเป็นทะเลทราย (Desertification) เป็นผลลัพธ์โดยตรงจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) รวมถึงกิจกรรมของมนุษย์ที่ขาดความยั่งยืน เช่น การตัดไม้ทำลายป่า การใช้ที่ดินเกินศักยภาพ การเลี้ยงสัตว์มากเกินไป และการทำเกษตรเชิงเดี่ยวอย่างต่อเนื่อง ทั้งหมดล้วนส่งผลให้หน้าดินเสื่อมโทรม เกิดการสูญเสียความอุดมสมบูรณ์ ขาดแคลนน้ำ และในที่สุดก็ไม่สามารถใช้ประโยชน์ในด้านการเกษตรหรืออุปโภคบริโภคได้อีก

จากรายงานของ องค์การสหประชาชาติ พบว่า มากกว่า 40% ของพื้นผิวโลก อยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการเสื่อมโทรม และมีประชากรกว่า 3.2 พันล้านคนทั่วโลก ที่ได้รับผลกระทบจากการแปรสภาพของผืนดิน

ในปี ค.ศ. 2025 ทางสำนักเลขาธิการของ อนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการต่อต้านการแปรสภาพเป็นทะเลทราย (United Nations Convention to Combat Desertification - UNCCD) ได้กำหนดหัวข้อประจำปีภายใต้แนวคิด:

"Restore the land. Unlock the opportunities." “ฟื้นฟูผืนดิน ปลดล็อกโอกาส” ซึ่งแนวคิดนี้ได้สะท้อนถึงบทบาทสำคัญของการฟื้นฟูทรัพยากรดินในฐานะรากฐานของการพัฒนาอย่างยั่งยืน ไม่ว่าจะเป็นการสร้างงาน การเพิ่มความมั่นคงทางอาหารและน้ำ การลดผลกระทบจากสภาพอากาศสุดขั้ว ไปจนถึงการสร้างความยืดหยุ่นทางเศรษฐกิจในระยะยาว

อย่างไรก็ตาม การแก้ไขปัญหาภัยแล้งและการแปรสภาพของผืนดินไม่ใช่ภารกิจของรัฐบาลหรือองค์กรใดองค์กรหนึ่ง หากแต่เป็นความร่วมมือของทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นเกษตรกร ชุมชน นักวิทยาศาสตร์ นักวางผังเมือง ตลอดจนประชาชนทั่วไป ที่สามารถมีบทบาทในการช่วยกันอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ไม่ใช้ที่ดินเกินความจำเป็น เลือกใช้สินค้าและอาหารที่มาจากแหล่งผลิตที่ยั่งยืน รวมถึงร่วมกันฟื้นฟูต้นไม้และพื้นที่สีเขียวในท้องถิ่น

ในวันสำคัญนี้ เราทุกคนจึงมีโอกาส “ปลดล็อกอนาคต” ด้วยการเริ่มต้นจากผืนดิน และร่วมสร้างโลกที่สามารถต้านทานการเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศได้อย่างแท้จริง