ผลกระทบจากการทิ้งขยะไม่เป็นที่ ในสิ่งแวดล้อม มีอะไรบ้าง | บทความโดย ภัคฒ์ชาลิสา จำปามูล เราทุกคนมีส่วนทำให้เกิดขยะค่ะ โดยคำว่า “ขยะ” ในที่นี้ผู้เขียนหมายถึงขยะเปียก ขยะมีพิษหรือจะเป็นขยะทั่วไปก็ได้ ดังนั้นจึงปฏิเสธไม่ได้เลยว่า บ้านของเราก็มีส่วนทำให้มีขยะเกิดขึ้น ขยะเกิดแล้วก็กลายเป็นปัญหาค่ะ แต่ปัญหาจะใหญ่ขึ้นเวลาขยะชิ้นนั้น ถุงนั้นหรือขยะในรถคันนั้นไม่ได้ถูกนำไปจัดการอย่างเหมาะสมตามหลักวิชาการ ที่อาจถูกทิ้งเรี่ยราด ทิ้งไม่เป็นที่ หรือถูกเทกองไว้ที่ใดที่หนึ่งที่ไม่ใช่สถานที่ในการกำจัดขยะ พอเป็นนี้ความเสียหายที่จะเกิดขึ้นก็ตามแบบหลีกเลี่ยงไม่ได้ค่ะ โดยที่หลายคนก็อยากรู้มากขึ้นว่า ถ้าขยะอยู่ในที่ที่ไม่เหมาะสมจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง เพราะบางครั้งก็อยากนำข้อมูลไปบอกต่อให้กับคนใกล้เคียง หรือนำไปเผยแพร่ให้กับคนในชุมชน ต้องบอกว่ามาถูกทางค่ะ เพราะในบทความนี้เป็นเนื้อหาที่เกี่ยวกับผลกระทบจากการทิ้งขยะไม่เป็นที่ ที่มีผลกระทบหลายด้านมากๆ ถ้าอยากรู้แล้วว่ามีอะไรบ้าง ต้องอ่านต่อให้จบค่ะ กับเนื้อหาที่น่าสนใจดังนี้ 1. มลพิษทางน้ำ การทิ้งขยะไม่เป็นที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างร้ายแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งมลพิษทางน้ำ ขยะที่ถูกทิ้งลงแหล่งน้ำ เช่น แม่น้ำ ลำคลอง หรือทะเล จะส่งผลเสียต่อระบบนิเวศทางน้ำอย่างมาก ขยะเหล่านี้อาจเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของเชื้อโรคและแมลงที่เป็นพาหะนำโรค ทำให้เกิดปัญหาต่อมนุษย์และสัตว์น้ำ นอกจากนี้ขยะบางชนิด เช่น พลาสติก จะใช้เวลานานในการย่อยสลาย ทำให้เกิดการสะสมในแหล่งน้ำและเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำที่กินเข้าไป ขยะที่ลอยอยู่ในแหล่งน้ำยังทำให้เกิดทัศนียภาพที่ไม่สวยงามและส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยวอีกด้วย ดังนั้นการจัดการขยะอย่างถูกวิธีจึงเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาสิ่งแวดล้อมและป้องกันมลพิษทางน้ำค่ะ 2. มลพิษทางดิน หลายคนยังมองภาพไม่ออกว่า การทิ้งขยะไม่เป็นที่ส่งผลกระทบอย่างร้ายแรงต่อมลพิษทางดิน เพราะว่าขยะที่ถูกทิ้งบนพื้นดินจะค่อยๆ ย่อยสลายและปล่อยสารพิษลงสู่ดิน สารพิษเหล่านี้อาจปนเปื้อนในดินและน้ำใต้ดิน ทำให้ดินเสื่อมโทรมและไม่เหมาะสำหรับการเพาะปลูก นอกจากนี้ขยะบางชนิด เช่น พลาสติก จะใช้เวลานานในการย่อยสลาย ทำให้เกิดการสะสมในดินและเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตในดิน รวมไปถึงขยะยังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของเชื้อโรคและแมลงที่เป็นพาหะนำโรค ทำให้เกิดปัญหาต่อมนุษย์และสัตว์ การสะสมของขยะยังทำให้ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของพืชและระบบนิเวศโดยรวม 3. มลพิษทางอากาศ คุณผู้อ่านรู้ไหมคะว่า การทิ้งขยะไม่เป็นที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อมลพิษทางอากาศอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ขยะที่ถูกทิ้งกองสะสมจะเกิดการเน่าเสียและปล่อยก๊าซพิษต่างๆ ซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะเรือนกระจกและภาวะโลกร้อน นอกจากนี้การเผาขยะกลางแจ้งยังปล่อยสารพิษและฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) ที่เป็นอันตรายต่อของมนุษย์และสัตว์ รวมถึงขยะที่ถูกลมพัดปลิวไปทั่วบริเวณยังสร้างความรำคาญและลดทัศนียภาพของเมือง ซึ่งการจัดการขยะอย่างถูกวิธี เช่น การคัดแยกขยะ การรีไซเคิล และการกำจัดขยะด้วยเทคโนโลยีที่เหมาะสม จึงเป็นสิ่งสำคัญในการลดมลพิษทางอากาศและรักษาสิ่งแวดล้อมค่ะ 4. เกิดการทำลายระบบนิเวศ การทิ้งขยะไม่เป็นที่เป็นสาเหตุสำคัญของการทำลายระบบนิเวศ ขยะที่ถูกทิ้งลงในแหล่งน้ำจะส่งผลกระทบต่อสัตว์น้ำและพืชน้ำ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศทางน้ำ ขยะบนบกจะส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตในดินและพืช ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศทางบก ในขณะที่ขยะที่ถูกเผาจะปล่อยสารพิษที่เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตและระบบนิเวศโดยรวม นอกจากนี้ขยะยังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของเชื้อโรคและแมลงที่เป็นพาหะนำโรค ทำให้เกิดการแพร่กระจายของโรคในระบบนิเวศ การสะสมของขยะยังทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมทางกายภาพ เช่น การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิและความชื้น ซึ่งส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศ 5. การอุดตันของท่อระบายน้ำ ขยะที่ถูกทิ้งไม่เป็นที่สามารถส่งผลกระทบโดยตรงต่อระบบระบายน้ำได้ เพราะทำให้เกิดปัญหาท่อระบายน้ำอุดตันอย่างรุนแรง ขยะที่ถูกทิ้งลงบนพื้นหรือในแหล่งน้ำจะถูกพัดพาไปตามกระแสลมและน้ำ และไปสะสมในท่อระบายน้ำ ขยะเหล่านี้จะกีดขวางการไหลของน้ำ ทำให้เกิดน้ำท่วมขังในบริเวณต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูฝน ปัญหาท่อระบายน้ำอุดตันไม่เพียงแต่สร้างความเดือดร้อนในการสัญจร แต่ยังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของเชื้อโรคและแมลงที่เป็นพาหะนำโรค ทำให้เกิดปัญหาต่อประชาชน นอกจากนี้น้ำท่วมขังยังสร้างความเสียหายต่อทรัพย์สินและโครงสร้างพื้นฐานอีกด้วย ดังนั้นการจัดการขยะอย่างถูกวิธีและการดูแลรักษาท่อระบายน้ำอย่างสม่ำเสมอ จึงเป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันปัญหาน้ำท่วมและรักษาสภาพแวดล้อม 6. การแพร่กระจายของเชื้อโรค หลายคนยังไม่รู้ว่า การทิ้งขยะไม่เป็นที่ก่อให้เกิดผลกระทบอย่างร้ายแรงต่อการแพร่กระจายของเชื้อโรคได้ จากที่ขยะที่ถูกทิ้งกองสะสมเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของเชื้อโรคและแมลงที่เป็นพาหะนำโรคต่างๆ เช่น หนู แมลงวัน แมลงสาบ และยุง เชื้อโรคเหล่านี้สามารถแพร่กระจายไปยังมนุษย์และสัตว์ ทำให้เกิดการแพร่ระบาดของโรคต่างๆ นอกจากนี้ขยะบางชนิด เช่น ขยะติดเชื้อจากโรงพยาบาล หากถูกทิ้งอย่างไม่ถูกต้อง จะเป็นแหล่งแพร่กระจายเชื้อโรคที่อันตรายมาก การจัดการขยะอย่างถูกวิธี เช่น การคัดแยกขยะ การรีไซเคิล และการกำจัดขยะติดเชื้อด้วยเทคโนโลยีที่เหมาะสม จึงเป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคในสิ่งแวดล้อมค่ะ 7. เกิดไฟไหม้ การทิ้งขยะไม่เป็นที่อาจเป็นสาเหตุของการเกิดไฟไหม้ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ที่มีอากาศแห้งแล้งและมีขยะที่ติดไฟง่าย เช่น เศษกระดาษ พลาสติก หรือเศษผ้า กองขยะที่ถูกทิ้งสะสมจะเกิดความร้อนและอาจลุกไหม้ได้เอง นอกจากนี้การเผาขยะกลางแจ้งยังเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดไฟไหม้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูแล้ง ไฟไหม้จากขยะไม่เพียงแต่สร้างความเสียหายต่อทรัพย์สินและสิ่งแวดล้อม แต่ยังเป็นอันตรายต่อประชาชน เนื่องจากควันไฟมีสารพิษที่เป็นอันตราย 8. ทำลายทัศนียภาพ ขยะที่ไม่ได้ถูกจัดการอย่างเหมาะสมสามารถส่งผลกระทบอย่างมากต่อทัศนียภาพของสิ่งแวดล้อม ขยะที่ถูกทิ้งเรี่ยราดตามสถานที่ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นริมถนน สวนสาธารณะ หรือแหล่งท่องเที่ยว จะทำให้เกิดภาพที่ไม่น่ามองและลดความสวยงามของสถานที่นั้นๆ ขยะที่ลอยอยู่ในแหล่งน้ำจะทำให้แหล่งน้ำดูสกปรกและไม่น่าลงเล่น ขยะที่ถูกกองสะสมจะส่งกลิ่นเหม็นและเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของแมลง ทำให้เกิดความรำคาญและไม่น่าอยู่อาศัย นอกจากนี้ขยะที่ถูกทิ้งในพื้นที่ธรรมชาติ เช่น ป่าไม้ หรือชายหาด จะทำลายความสวยงามของธรรมชาติและส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยว ซึ่งการจัดการขยะอย่างถูกวิธีและการสร้างจิตสำนึกในการรักษาสิ่งแวดล้อม จึงเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาทัศนียภาพและความสวยงามของสถานที่ต่างๆ ค่ะ 9. มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ขยะที่ถูกทิ้งกองสะสมจะเกิดการเน่าเสียและปล่อยก๊าซมีเทน นอกจากนี้การเผาขยะกลางแจ้งยังปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และสารพิษอื่นๆ ที่เป็นอันตรายต่อชั้นบรรยากาศ การจัดการขยะที่ไม่เหมาะสมยังส่งผลให้เกิดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากกระบวนการขนส่งและการกำจัดขยะอีกด้วย ดังนั้นการลดปริมาณขยะ การคัดแยกขยะ การรีไซเคิล และการกำจัดขยะด้วยเทคโนโลยีที่เหมาะสม จึงเป็นสิ่งสำคัญในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และบรรเทาผลกระทบจากภาวะโลกร้อน 10. ผลกระทบต่อสัตว์ การทิ้งขยะไม่เป็นที่ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อสัตว์ในระบบนิเวศ ขยะที่ถูกทิ้งในแหล่งน้ำจะทำให้สัตว์น้ำกินขยะเข้าไป ทำให้เกิดการอุดตันในระบบทางเดินอาหาร หรือได้รับสารพิษจากขยะพลาสติก สัตว์บกอาจติดกับดักขยะ หรือกินขยะที่ปนเปื้อนสารเคมี ทำให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ ขยะที่ถูกทิ้งในป่าหรือพื้นที่ธรรมชาติ จะทำลายแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ ทำให้สัตว์ไม่มีที่หลบภัยหรือหาอาหาร และขยะยังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของแมลงและสัตว์พาหะนำโรค ทำให้เกิดการแพร่กระจายของโรคในสัตว์ และทั้งหมดนั้นคือความเสียหายที่จะเกิดขึ้น จากการที่เราไม่ให้ความสำคัญในการจัดการขยะ เห็นไหมคะว่าการทิ้งขยะในที่ห้ามทิ้ง หรือจัดการขยะได้ไม่เหมาะสม มีส่วนอย่างมากที่ทำให้เกิดผลกระทบในสิ่งแวดล้อม ที่ผลกระทบในหลายข้อก็เป็นเรื่องใกล้ตัวเรา โดยเฉพาะอย่างยิ่งขยะทำให้เกิดภาพที่ไม่สวยงาม ซึ่งเป็นภาพที่ผู้เขียนพบเห็นได้บ่อยมากๆ ค่ะ และยังเคยเห็นสัตว์และแมลงพาหนะนำโรคต่างๆ ที่เกิดจากกองขยะด้วย แถมในบางครั้งก็เห็นข่าวเกี่ยวกับสัตว์ในทะเลที่กินขยะเจ้าไป หรือมีขยะติดที่ครีบหรือขา ดังนั้นเรื่องขยะทิ้งไม่เป็นที่ จึงไม่ใช่เรื่องที่สำคัญแล้วในปัจจุบันค่ะ เพราะปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมเวลาเกิดแล้วมีผลกระทบในวงกว้าง และการที่เราหันมาช่วยกันคนละไม้คนละมือคือสิ่งที่จำเป็นค่ะ และผู้เขียนหวังว่าเนื้อในบทความนี้จะสามารถเป็นแนวทางให้กับคุณผู้อ่านได้บ้าง ไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง หากชอบบทความแบบนี้อีก อย่าลืมกดติดตามหรือกดบุ๊กมาร์กหน้าโปรไฟล์ไว้นะคะ เพราะจะได้ไม่พลาดบทความใหม่ๆ ที่จะได้นำมาเผยแพร่ในเร็วๆ นี้ค่ะ เครดิตภาพประกอบบทความ ภาพหน้าปก โดย Shardar Tarikul Islam จาก Pexels ภาพประกอบเนื้อหา: ภาพที่ 1-2 โดยผู้เขียน, ภาพที่ 3 โดย RitaE จาก Pixabay และภาพที่ 4 โดย Jas Min จาก Unsplash ออกแบบภาพหน้าปกโดยผู้เขียนใน Canva เกี่ยวกับผู้เขียน ภัคฒ์ชาลิสา จำปามูล จบการศึกษา: พยาบาลศาสตรบัณฑิต จากวิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม กระทรวงสาธารณสุข และสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต (อนามัยสิ่งแวดล้อม) จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น มีความสนใจและประสบการณ์เกี่ยวกับ: สุขภาพ จิตวิทยาเชิงบวก การจัดการน้ำเสียและสิ่งปฏิกูล บทความอื่นที่คล้ายกันโดยผู้เขียน ทำไมต้องคัดแยกขยะ มีผลดีอะไรบ้าง ด้านสิ่งแวดล้อม 10 วิธีลดขยะในชุมชน มีอะไรบ้าง จากเรื่องง่ายๆ ใกล้ตัว 10 แนวทางลดการใช้กระดาษ ที่บ้าน เพื่อลดขยะที่ต้องทิ้ง เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !