เคยมีคนถามว่า "ระหว่าง ไม่มีไฟฟ้าใช้ กับ ไม่มีน้ำใช้ คิดว่าแบบไหนลำบากกว่ากัน ?" ผู้เขียนตอบแบบไม่คิดเลยค่ะว่า ไฟฟ้า เพราะการทำกิจกรรมทุกอย่างในชีวิตประจำวัน ล้วนต้องพึ่งพาพลังงานไฟฟ้าทั้งสิ้น เช่น กลางคืนต้องเปิดไฟส่องสว่าง ตื่นมาก็ต้องใช้หม้อหุงข้าว อากาศร้อนก็ต้องเปิดพัดลม เป็นต้น แต่สถานที่ที่จะแนะนำให้เพื่อน ๆ รู้จักวันนี้ กลับทำให้เราต้องเปลี่ยนความคิดไปเลยค่ะ โรงไฟฟ้าลำตะคองชลภาวัฒนา เป็นชื่อที่ได้รับพระราชทานจากในหลวงรัชกาลที่ 9 ซึ่งมีความหมายว่า โรงไฟฟ้าลำตะคองเป็นที่พัฒนาแสงไฟด้วยน้ำ แค่ชื่อก็บอกแล้วค่ะ ว่าเป็นการผลิตไฟฟ้าด้วยน้ำ ตอนนี้เพื่อน ๆ คงพอเดาได้แล้วใช่มั้ยคะว่าระหว่างน้ำกับไฟฟ้าอะไรสำคัญที่สุด โรงไฟฟ้าลำตะคองฯ ก่อสร้างแล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ. 2547 บนเนื้อที่รอยต่อระหว่างอำเภอสีคิ้ว และอำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา เป็นโรงไฟฟ้าใต้ดินแห่งแรกและแห่งเดียวของประเทศไทยโครงสร้างของโรงไฟฟ้าลำตะคองฯ ประกอบด้วย อ่างเก็บน้ำตอนล่าง (อ่างเก็บน้ำเขื่อนลำตะคอง) – อุโมงค์ขนส่งน้ำจากอ่างพักน้ำเข้าโรงไฟฟ้า – อุโมงค์ท้ายน้ำจากโรงไฟฟ้าไปยังอ่างพักน้ำตอนล่าง ลานไกไฟฟ้าและสายส่งไฟฟ้าแรงสูง โดยมีกลไกการทำงานคือช่วงเวลาเที่ยงคืน จนถึงเช้า เป็นช่วงที่มีการใช้ไฟฟ้าน้อย จะทำการสูบน้ำจากอ่างเก็บน้ำเขื่อนลำตะคอง ขึ้นไปพักไว้ในอ่างเก็บน้ำตอนบนช่วงเวลากลางวัน ซึ่งเป็นช่วงที่ใช้ไฟฟ้ามาก ก็จะปล่อยน้ำลงมา ผ่านเครื่องกำเนิดไฟฟ้า เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ส่งไปในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคใกล้เคียงให้เพียงพอต่อความต้องการใช้.เจ้าหน้าที่พาเราและคณะทัวร์ เข้าไปชมโรงไฟฟ้าที่อยู่ใต้ดิน ลึกลงไปประมาณ 350 เมตรจากผิวดิน นี่คงเป็นการลงไปใต้ดินที่ลึกที่สุดของเราแล้วละค่ะ ซึ่งเมื่อลงไปที่โรงไฟฟ้าใต้ดินต้องปฏิบัติตามกฎของที่นี่อย่างเคร่งครัด เพื่อความปลอดภัยของทุกคน เช่น ต้องสวมหมวกนิรภัยเสมอ ห้ามเดินเกินเส้นเหลืองดำที่กำหนดไว้ ต้องเดินทางไปเป็นหมู่คณะ หากต้องการเข้าห้องน้ำ หรือรู้สึกไม่สบายตัว หายใจไม่ออก วิงเวียนให้รีบแจ้งเจ้าหน้าที่ เพราะด้านล่างอากาศไม่ถ่ายเท และความดันไม่เหมือนบนผิวดิน ผู้ที่เป็นโรคความดันจึงต้องใช้ความระมัดระวังเป็นอย่างยิ่งเรารู้สึกได้กลิ่นเหม็น ตั้งแต่ขึ้นรถพาทัวร์ จนทำให้เวียนศีรษะ แต่ด้วยความไม่ยอมแพ้ อยากลงรู้ อยากเห็น อยากไปสัมผัสโรงไฟฟ้าใต้ดินแห่งแรกของประเทศไทยด้วยตนเอง จึงฝืนลงไปด้านล่าง เรายอมรับเลยว่าตอนที่ลงไปด้านล่าง เราฟังเจ้าหน้าที่บรรยายไม่รู้เรื่องเลยค่ะ เพราะเวียนศีรษะมาก อยากอาเจียนตลอดเวลา สุดท้ายจึงแจ้งเจ้าหน้าที่และมานั่งรอบนรถแทน มานึกตอนนี้แล้วก็ยังเสียดายที่ไม่มีโอกาสได้เก็บตนเองภาพตอนอยู่ในโรงไฟฟ้าใต้ดิน แต่เวลานั้นคือไม่ไหวจริง ๆ ค่ะ หอบหิ้วตนเองออกมา เพื่อจะได้ไม่เป็นภาระเพื่อนดีกว่าค่ะ ถือเป็นการณ์เปิดประสบการณ์การเที่ยวของเรามาก ปกตินี่ถึงไหนถึงกัน แต่ทริปนี้เราขอบายค่ะ (ฮ่า ๆ )เพื่อน ๆ ที่ยังไม่เคยไปก็อย่าเพิ่งถอดใจนะคะ อยากให้ลองไปสักครั้งค่ะ ได้ทั้งความรู้เรื่องพลังงานไฟฟ้า และอาจได้เรียนรู้ถึงขีดจำกัดของร่างกายตัวเองแบบเราด้วยโรงไฟฟ้าลำตะคองชลภาวัฒนาเปิดทุกวันอังคาร - อาทิตย์เวลา 9.00 - 17.00 น.เข้าฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย พิกัด https://goo.gl/maps/1QensmFEXzbsaxf29 ::ภาพปกและภาพประกอบถ่ายโดยผู้เขียน::