"ลำแสงออโรราสีแดง" นักบินอวกาศนาซาบนสถานีอวกาศนานาชาติ ISS เผยคลิปลำแสงออโรราที่พบได้ยาก

ดอน เพ็ตทิต (Don Petit) นักบินอวกาศของนาซาบนสถานีอวกาศนานาชาติ (ISS) เผยคลิป “ลำแสงออโรราสีแดง” ที่สวยงามและพบไม่บ่อยจากมุมมองเหนือโลก โดยระบุว่าออโรรา “แดงจัดและกินพื้นที่กว้าง” แบบนี้ ตลอดภารกิจ 6 เดือนของเขา พบเพียง 2-3 ครั้งเท่านั้น สะท้อนความหายากของปรากฏการณ์ดังกล่าว

แสงออโรราเกิดขึ้นได้อย่างไร ?

แสงออโรราเกิดขึ้นเมื่ออนุภาคมีประจุจากดวงอาทิตย์ เช่น อิเล็กตรอนและโปรตอน ไหลไปตามเส้นแรงสนามแม่เหล็กโลกเข้าสู่บริเวณขั้ว แล้วชนกับอะตอมและโมเลกุลในชั้นบรรยากาศชั้นบน ก่อให้เกิดการเรืองแสงเป็นม่านสีบนท้องฟ้า แหล่งพลังงานสำคัญมักเชื่อมโยงกับกิจกรรมบนดวงอาทิตย์ โดยเฉพาะเหตุการณ์ “การพ่นมวลโคโรนา” (CME) ที่ปล่อยอนุภาคพลังงานสูงพุ่งข้ามระบบสุริยะ เมื่อมาปะทะสนามแม่เหล็กและบรรยากาศของโลก จึงจุดประกายให้แสงออโรราพลิ้วไหวและเปลี่ยนรูปทรงได้อย่างรวดเร็ว

โดยทั่วไปผู้คนคุ้นตากับแสงออโรราสีเขียว แต่โทน “สีแดงจัด” อย่างในคลิปของเพ็ตทิตถือว่าพบได้ยากกว่า ขึ้นกับพลังงานของอนุภาคสุริยะ ความสูงของชั้นบรรยากาศที่เกิดการเรืองแสง และสภาพบรรยากาศในช่วงเวลานั้น ทำให้บางคืนท้องฟ้าราวกับถูกระบายด้วยสีแดงอมชมพูที่ตระการตา

นอกเหนือจากความงาม แสงออโรรายังมีคุณค่าทางวิทยาศาสตร์ เพราะช่วยให้นักวิจัยทำความเข้าใจ “สภาพอวกาศใกล้โลก” (near-Earth space weather) และประเมินผลกระทบจากพายุสุริยะต่อระบบสื่อสาร ดาวเทียม และโครงข่ายไฟฟ้าภาคพื้นดิน ซึ่งเป็นโครงสร้างพื้นฐานสำคัญของโลกยุคดิจิทัล

สำหรับประเทศไทย เนื่องจากตั้งอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร จึงแทบไม่มีโอกาสเห็นออโรรา ยกเว้นกรณีเกิดพายุแม่เหล็กโลกที่รุนแรงผิดปกติซึ่งเกิดได้ยาก แม้ในเหตุการณ์รุนแรง วงรีออโรราจะเลื่อนไหลลงใกล้เส้นศูนย์สูตร แต่โดยปกติก็ยังไม่ถึงเขตร้อนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้