แม้จะได้ข้อมูลจากการสืบค้นตั้งแต่ช่วงที่ย้ายมาทำงานที่จังหวัดเพชรบูรณ์เมื่อปีที่แล้วว่า หอโบราณคดีเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย เป็นสถานที่ท่องเที่ยวแนะนำแห่งหนึ่งของเมืองนี้ แต่ด้วยความที่ฟังจากชื่อ "หอโบราณคดี" ประกอบกับที่เคยเห็นรูปทรงภายนอกเป็นอาคารทรงโบราณ ทำให้ความสนใจของผมที่มีต่อสถานที่แห่งนี้ในเวลานั้นยังไม่มากนักจนกระทั่งได้มีโอกาสเข้าไปเยี่ยมชมในอีกหลายเดือนต่อมาหลังจากนั้น ทำให้เป็นอีกครั้งที่ผมได้เรียนรู้ว่า เราไม่อาจตัดสินหรือคาดเดาสิ่งใดได้จากชื่อหรือรูปลักษณ์ภายนอกได้จริง ๆ เพราะเมื่อผ่านประตูอาคารทรงโบราณนั้นเข้าไป กลับได้พบกับความสวยงามและอลังการของสิ่งที่จัดแสดงภายในอาคารนั้น ที่เป็นเสมือนการรวบรวมประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ขนบธรรมเนียมวัฒนธรรม ตำนาน เรื่องเล่า อันเป็นเหมือนชีวิตจิตใจทั้งหมดของเมืองนี้ไว้ในอาคารเดียว โดยจัดแบ่งเป็นห้องต่าง ๆ ซึ่งแต่ละห้องมีความน่าสนใจ และราวกับมีมนต์เสน่ห์ดึงดูดให้ต้องกลับเข้าไปอีกเมื่อมีโอกาส(ภาพโดย 31Singha)เริ่มตั้งแต่โซนแรกของชั้นล่าง หลังจากผ่านประตูกระจกเข้าไปลงชื่อเยี่ยมชมที่เคาน์เตอร์ประชาสัมพันธ์ด้านหน้าแล้ว หันไปทางซ้ายมือจะพบประตูทางเข้าที่มีป้ายชื่อเหนือบานประตูว่า "ไทยเพ็ชรบูล" ซึ่งเป็นชื่อของโรงภาพยนต์แห่งแรกของเมืองเพชรบูรณ์ (ภาพโดย 31Singha)โดยภายในห้องจัดจำลองบรรยากาศของโรงภาพยนต์ มีเก้าอี้นั่งชมเป็นแถวและชั้นเหมือนอัฒจันทร์ และจอภาพยนต์สีขาวขนาดย่อม ซึ่งมีการฉายภาพยนต์ให้ดูจริง เป็นภาพยนต์สารคดีเกี่ยวกับประวัติและข้อมูลทั่วไปของเมืองเพชรบูรณ์ ห้องถัดไปจากห้องไทยเพ็ชรบูล มีชื่อห้องว่า "จากเขาคณาถึงศรีเทพ" เป็นห้องจัดแสดงพื้นที่ทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่สำคัญของจังหวัดเพชรบูรณ์ ตั้งแต่แหล่งโบราณคดีสวนป่าเขาคณา ที่ อ.ชนแดน ซึ่งสันนิษฐานว่าเป็นถิ่นฐานของมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์ มาจนถึงอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ(ภาพโดย 31Singha)โดยในห้องจะจำลองสิ่งก่อสร้าง ปรางค์ เขาต่างๆ ในพื้นที่อุทยาน จำลองวิถีชีวิตมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์ โดยมีตัวอย่างโครงกระดูกและเครื่องมือเครื่องใช้ให้ได้ชมและศึกษาจากห้อง "จากเขาคณาถึงศรีเทพ" เดินทะลุออกไปยังอีกห้องหนึ่งที่อยู่ติดกันได้ ชื่อห้อง "วัดมหาธาตุ" ที่จัดแสดงข้อมูลเกี่ยววัดคู่บ้านคู่เมืองเพชรบูรณ์ ตลอดจนสถานที่สำคัญและเรื่องราวที่เกี่ยวข้องซึ่งเกิดขึ้นตั้งแต่สมัยสุโขทัย (ภาพโดย 31Singha)ไม่ว่าจะเป็นมุมจำลองลานประหารนักโทษ มุมจำลองเหตุการณ์พระยาจักรีมาไหว้หลวงพ่อเพชรมีชัยซึ่งเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิประจำเมือง ภาพจำลองกำแพงเมือง จารึกลานทอง รูปจำลองหลงพ่อเพชรและหลวงพ่องาม ตลอดจนข้อมูลเกี่ยวกับพระกรุต่าง ๆ ของวัดมหาธาตุเดินขึ้นไปชั้นสอง เข้าไปยังห้อง "สมบัติเพชรบูรณ์" ซึ่งรวบรวมโบราณวัตถุต่าง ๆ จากหลายพื้นที่ของจังหวัด ไม่ว่าจะเป็นเทวรูปโบราณ จารึกโบราณ หินโบราณ พระพุทธรูปเก่าแก่ พระบุเงิน แสตมป์เก่าที่ปรากฎข้อมูลเกี่ยวกับเมืองเพชรบูรณ์(ภาพโดย 31Singha) และเมื่อเดินทะลุต่อยังห้องที่ติดกัน เป็นห้องจัดแสดงศาสตราวุธ อันได้แก่ ปืน ดาบ หอก เป็นต้น และตำราพิชัยสงครามของเมืองเพชรบูรณ์ ซึ่งถือว่าเป็นตำราที่ทรงคุณค่าของเมืองนี้ห้องที่อยู่ติดกับห้องศาสตราวุธและตำราพิชัยสงคราม ที่เดินเชื่อมต่อถึงกัน มีป้ายติดไว้ว่า "จากมณฑลสู่นครบาล"(ภาพโดย 31Singha)เป็นพื้นที่จัดแสดงเรื่องราวประวัติศาสตร์ของเมืองนี้ ที่ครั้งหนึ่งเคยได้รับการพัฒนาให้มีลักษณะเป็นนครบาล และเกือบจะได้รับการยกฐานะเป็นเมืองหลวงของประเทศไทย โดยภายในห้องจะมีป้ายข้อมูลแสดงเรื่องราวตั้งแต่สมัยเป็นมณฑลเพชรบูรณ์ เกร็ดทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญ เช่น เรื่องราวกบฎเจ้าอนุวงศ์ เรื่องราวของพระแก้วมรกต ซึ่งจะต่อเนื่องไปถึงห้องถัดไป คือ ห้อง "ศาลหลักเมือง" ซึ่งจังหวัดเพชรบูรณ์มีเสาหลักเมืองสองแห่ง คือ เสาหลักเมืองโบราณในตัวเมืองเพชรบูรณ์ และเสาหลักเมืองนครบาล ที่ ต.บุ่งน้ำเต้า (ทางแยกไปสนามบิน) ทั้งสองแห่งล้วนมีเรื่องราวความเป็นมาที่น่าสนใจ ซึ่งได้จัดแสดงข้อมูลไว้ในห้องนี้(ภาพโดย 31Singha)จากห้องจำลองเสาหลักเมืองเพชรบูรณ์ ก้าวเข้าไปสู่ห้องที่อยู่ติดกัน ซึ่งเป็นห้องที่ผมรู้สึกชื่นชอบเป็นพิเศษ คือ ห้อง "เพชรบูรณ์เมื่อวันวาน" ที่จำลองวิถีชีวิตและภาพในอดีตครั้งวันวานของเพชรบูรณ์ ที่มีการจำลองอาคาร ร้านค้า โรงภาพยนต์ หอนาฬิกา แม้กระทั่งรถโดยสารของเมืองนี้ในอดีตไว้อย่างเสมือนจริง จนรู้สึกราวกับว่าได้ก้าวข้ามมิติแห่งกาลเวลาเข้าไปอยู่ในช่วงเวลานั้นจริง ๆ (ภาพโดย 31Singha)ทั้งสี่ห้องตั้งแต่ห้องสมบัติเพชรบูรณ์มานั้น จัดอยู่ในโซนเดียวกันที่เดินทะลุถึงกันได้ จนกระทั่งถึงห้องเพชรบูรณ์เมื่อวันวาน ก็เหมือนสิ้นสุดโซนแรกของชั้นบน (ภาพโดย 31Singha)เดินออกมาสู่บริเวณที่เป็นตอนกลางของอาคาร มีห้องเดี่ยวที่อยู่บริเวณหน้าบันไดทางขึ้นลง เป็นห้อง "ตำนานเพชรบูรณ์" ที่จัดแสดงตำนาน เรื่องเล่าครั้งโบราณในแต่ละท้องถิ่นของเมือง ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องแนวขนหัวลุก เช่น ตำนานถ้ำใหญ่น้ำหนาว ตำนานเณรมั่น เณรคง ตำนานขอนไม้มาด ตำนานปู่สังกะสา ย่าสังกะสี ตำนานเจดีย์ลอย ตำนานเมืองเล็ง เป็นต้น ซึ่งรายละเอียดเรื่องเล่า ตำนานเหล่านั้น ถ้ามีโอกาสผมจะนำมาเล่าแบ่งปันให้เพื่อน ๆ แฟนทรูไอดีได้ฟังกันนะครับ(ภาพโดย 31Singha)ออกจากห้องตำนานเมืองเพชรบูรณ์ซึ่งเป็นห้องเดี่ยวในตอนกลางของอาคาร เข้าไปยังอีกโซนหนึ่ง ห้องแรกที่จะพบคือห้อง "อุ้มพระดำน้ำ" ซึ่งจัดแสดงข้อมูลเรื่องราวประเพณีอุ้มพระดำน้ำ อันเป็นงานประเพณีที่ขึ้นชื่อของเพชรบูรณ์ซึ่งได้รับการสืบสานกันมายาวนาน ภายในห้องมีข้อมูลประวัติความเป็นมา โปสเตอร์แผ่นป้ายประชาสัมพันธ์งานในแต่ปีที่ผ่านมา จากนั้นก็ทะลุไปสู่ห้องที่ชื่อ "วิถีเพชรบูรณ์" ซึ่งจัดแสดงวัฒนธรรมประเพณีเด่น ๆ ในแต่ละท้องถิ่น เช่น ประเพณีก่อเจดีย์ทรายกลบธาตุ ประเพณีแข่งเรือ การเล่นดนตรีพื้นเมือง เครื่องแต่งกายพื้นเมืองของแต่ละท้องที่ เป็นต้น (ภาพโดย 31Singha)และห้องถัดไป คือห้อง "ไทหล่ม" เป็นการแสดงวัฒนธรรมเฉพาะท้องถิ่นของชาวไทหล่ม อันเป็นกลุ่มประชากรของเมืองเพชรบูรณ์ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ อ.หล่มเก่า และ อ.หล่มสัก ซึ่งมีวัฒนธรรมประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ และถือเป็นเสน่ห์อีกอย่างหนึ่งของเมืองเพชรบูรณ์(ภาพโดย 31Singha)อีกสองห้องของชั้นบนที่คงไม่อาจมองข้ามไปได้ เพราะเป็นห้องจัดแสดงเรื่องราวสำคัญทั้งทางประวัติศาสตร์และภูมิศาสตร์ของเพชรบูรณ์ นั่นคือ ห้อง"สมรภูมิเขาค้อ" และห้อง "ภาพเก่าเขาค้อ" ซึ่งรวบรวมทั้งบรรยากาศจำลอง และภาพถ่ายการทำสงครามในสมัยคอมมิวนิสต์ ที่ปรากฎเรื่องราวพระมหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตริย์ไทยทั้งสองรัชกาล คือ รัชกาลที่ 9 และรัชกาลที่ 10 ที่เสด็จพระราชดำเนินมาเยี่ยมเยี่ยน เป็นขวัญและกำลังใจแก่เจ้าหน้าที่ของรัฐที่ปฏิบัติภารกิจในพื้นที่(ภาพโดย 31Singha)สิ้นสุดโซนจัดแสดงของชั้นบนที่ห้องสมรภูมิเขาค้อและห้องภาพเก่าเขาค้อแล้ว เดินลงบันไดลงมาอีกฝั่งหนึ่งของชั้นล่าง ก็ยังมีห้อง "ครัวเพชรบูรณ์" ที่จัดแสดงข้อมูลเกี่ยวกับอาหารพื้นบ้านของคนเพชรบูรณ์ มีห้องจัดนิทรรศการ ห้องสมุดเพชรบูรณ์ซึ่งเก็บรวบรวมสรรพตำรา หนังสือ เอกสารที่เกี่ยวข้องกับเมืองเพชรบูรณ์ ซึ่งทราบว่าทางผู้จัดสร้างมีแนวคิดและความตั้งใจที่จะเก็บให้เป็นหอจดหมายเหตุของเพชรบูรณ์ต่อไปและปิดท้ายที่ห้องกาแฟ ซึ่งเป็นพื้นที่รับแขก มุมพักผ่อน และจำหน่ายสินค้าที่ระลึกของเพชรบูรร์ ให้คุณได้ซื้อหา หรือทราบเป็นแนวทางสำหรับการเลือกซื้อหาติดไม้ติดมือ ในกรณีที่เป็นคนต่างจังหวัดที่มาเที่ยวเพชรบูรณ์จุดที่น่าสนใจนอกเหนือจากห้องต่าง ๆ แล้ว ที่ชั้นบนของหอโบราณคดีเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย ยังมีนิทรรศการ 500 ภาพประวัติศาสตร์เมืองเพชรบูรณ์ ซึ่งคาดว่าคงหาดูได้ยาก แต่สามารถดูได้ที่หอโบราณคดี (ที่การจัดแสดงไม่ได้โบราณตามชื่อ) แห่งนี้ท่านที่สนใจจะเข้าชมหอโบราณคดีเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย สามารถเข้าชมได้ทุกวันโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ที่อาคารหอโบราณคดีเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย (ศาลากลางหลังเก่า) ในตัวเมืองเพชรบูรณ์ วันเวลาที่เปิดให้เข้าชม วันจันทร์ - ศุกร์ เวลา 08.30 - 16.30 น. วันเสาร์ - อาทิตย์ เวลา 09.30 - 15.30 น. สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม หรือแจ้งการเข้าชมเป็นหมู่คณะได้ที่หมายเลขโทรศัพท์ 056 -721523 ขอบคุณข้อมูลประกอบจาก ดร.วิศัลย์ โฆษิตานนท์ , องค์การบริหารส่วนจังหวัดเพชรบูรณ์ ภาพประกอบและภาพปกบทความ โดย 31singh