สถาปนิกเมืองไมอามีสุดเจ๋ง คิดกระเบื้องปะการังสามมิติ ปกป้องชายฝั่ง ลดคลื่นกัดเซาะ

เมืองไมอามีกำลังก้าวสู่การปรับตัวด้านสภาพภูมิอากาศอย่างสร้างสรรค์ ผ่านโครงการนวัตกรรมที่นำโดยมหาวิทยาลัยฟลอริดาอินเตอร์เนชันแนล (Florida International University) โดย Sara Pezeshk และ Shahin Vassigh สถาปนิกและนักชีววิทยาทางทะเล ได้พัฒนา “กระเบื้อง BIOCAP” (Biodiversity Improvement by Optimizing Coastal Adaptation and Performance) ซึ่งเป็นโครงสร้างแนวปะการังที่ผลิตด้วยเทคโนโลยี 3 มิติ เพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศทางทะเลและปกป้องชายฝั่งจากผลกระทบของระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น

กระเบื้อง BIOCAP ถูกออกแบบอย่างประณีตเพื่อเลียนแบบความซับซ้อนของที่อยู่อาศัยตามธรรมชาติริมชายฝั่ง มีร่องน้ำและช่องเล็กๆ ที่เก็บน้ำไว้ ทำให้สัตว์ทะเลเล็กๆ เช่น หอยนางรม หอยแมลงภู่ และฟองน้ำสามารถอาศัยอยู่ได้อย่างเหมาะสม ช่วยเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพและทำหน้าที่กรองน้ำ โดยเฉพาะหอยนางรมที่สามารถกรองน้ำได้ถึง 50 แกลลอนต่อวัน นอกจากนี้ พื้นผิวของกระเบื้องยังมีลักษณะลอนคลื่นที่ช่วยเพิ่มพื้นที่สำหรับสัตว์ทะเลเกาะอาศัย ให้ที่หลบภัย และแหล่งอาหาร

จุดเด่นสำคัญของ BIOCAP คือการช่วยกระจายพลังงานจากคลื่นน้ำ แทนที่จะสะท้อนกลับเหมือนกับเขื่อนป้องกันน้ำทะเลแบบเดิมที่อาจทำให้เกิดการกัดเซาะชายฝั่งมากขึ้นและสร้างความเสียหายต่อโครงสร้าง ในขณะที่กระเบื้อง BIOCAP มีรูปทรงที่ได้รับแรงบันดาลใจจากธรรมชาติ เช่น ป่าชายเลนและโขดหินชายฝั่ง ที่ช่วยลดพลังงานคลื่นลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป ลดแรงกระแทกตรงบริเวณชายฝั่งและยืดอายุการใช้งานของโครงสร้างชายฝั่ง

โครงการ BIOCAP ได้เริ่มทดลองใช้จริงในปี 2025 ด้วยการติดตั้งกระเบื้องต้นแบบตามเขื่อนป้องกันน้ำที่สวนมอร์นิ่งไซด์ (Morningside Park) เพื่อประเมินประสิทธิภาพในการส่งเสริมความหลากหลายทางชีวภาพ กรองน้ำ และลดพลังงานคลื่นอย่างเป็นระบบ ทีมวิจัยยังฝังเซ็นเซอร์เพื่อตรวจวัดคุณภาพน้ำแบบเรียลไทม์ รวมถึง pH, ปริมาณออกซิเจนที่ละลายในน้ำ ความขุ่น ความเค็ม และอุณหภูมิ พร้อมติดตั้งกล้องถ่ายภาพใต้น้ำแบบจับเวลายาวเพื่อบันทึกการอาณานิคมของสิ่งมีชีวิตในกระเบื้อง เพื่อวิเคราะห์ความหลากหลายและพฤติกรรมการอยู่อาศัยของสัตว์ทะเล

นวัตกรรม BIOCAP ถือเป็นแบบอย่างที่น่าสนใจสำหรับเมืองชายฝั่งในอนาคต ด้วยการผสมผสานเทคโนโลยีและแรงบันดาลใจจากธรรมชาติที่ช่วยปกป้องทั้งระบบนิเวศและชุมชนมนุษย์ได้อย่างยั่งยืน ทีมวิจัยจะปรับปรุงแบบกระเบื้องและติดตามผลระยะยาว เพื่อพัฒนาต่อยอดให้ BIOCAP เป็นโมเดลที่ขยายผลได้สำหรับเมืองชายฝั่งทั่วโลก ช่วยเสริมสร้างความยืดหยุ่นต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและรักษาสมดุลทางนิเวศในระยะยาว