ไหว้สาสวัสดีเจ้าปี้นายน้องทุกๆคน วันนี้จะพาทุกท่านไปรู้จักกับเครื่องพิธีกรรมของทางเมืองเหนือล้านนา ที่สำคัญอีกหนึ่งอย่างนั้นคือ พิธีขึ้นท้าวทั้งสี่ นั้นเองท้าวทั้งสี่ ความหมายของท้าวทั้งสี่คือทิศทั้ง สี่ ทิศอันได้แก่ ทิศเหนือ ทิศตะวันออก ทิศใต้ ทิศตะวันตก การประกอบพิธีในทางเหนือเรียกกันว่าการขึ้นท้าวทั้งสี่ อันได้หมายถึงการบอกกล่าวไปยังท้าวจตุโลกบาลทั้ง สี่อันได้แก่- ท้าวกุเวร ผู้รักษาหนเหนือ- ท้าวธะตะระฐะ ผู้รักษาหนตะวันออก- ท้าววิรุฬ ผู้รักษาทางใต้-ท้าววิรูปักข์ ผู้รักษาหนวันตกแต่การประกอบพิธีทั้งหมดนี้จะใช้กันอยู่จำนวล 6 ควัก หรือ 6 สะตวง เพราะอีก 2 ควักนั้น คือบอกกล่าวถึงพระยาอินทร์ และแม่นางธรณี นั้นเองเครื่องสำหรับการทำพิธีนั้น ประกอบไปด้วยโภชนะอาหาร ใน 1ควักหรือ 1 สะตวงนั้นจะใส่อาหารคาวหวาน อย่างละ 4 ชิ้นทุกควักและส่วนใหญ่จะไปกรอบไปด้วย- ข้าวเหนียว- แคปหมู- บุหรี่- กล้วย- อ้อย- เมี้ยง- ใบพลูและหมากส่วนเทียนนั้นจะใส่ควกละ 4 เล่ม ธูปก็ 4 เล่มเช่นเดียวกัน สีแต่ละทิศทางในการปักธงหรือช่อนั้น ในส่วนแต่ละพื้นที่ภูมิภาค จะปักสีค่อนค้างแตกต่างกันไปตามภูมิลำเนานั้นๆ ยกตัวอย่างทางทิศเหนือ สีดำทางทิศตะวันออก สีขาว ทางทิศใต้ สีแดงทางทิศตะวันตก สีเหลืองส่วนควักตรงกลางบนสุดคือควักพระอินทร์ จะปักสีเขียวและมีร่มหรือสัปประโทนจ้อง เอาเสียบไว้เป็นสัญลักษณ์ ส่วนข้างล่างสุดจะปักสีขาวล้วนที่ ควักสำหรับบอกแก่พระแม่ธรณีในการประกอบพิธีนี้ส่วนมากจะ นิยมทำกันก่อนจะเริ่มมีงานหรือ วันพญาวันในล้านนา เพราะเป็นคติที่ชาวล้านนาเชื่อกันว่า การบอกกล่าวท้าวจตุโลกบาลทั้งสี่นี้เพื่ออัญเชิญมาปกป้องสถานที่งานไม่ให้มีมารมาผจญหรือทำให้เกิดความเดือดร้อนในการเริ่มขึ้นท้าวทั้งสี่นั้น ผู้ประกอบพิธีจะเป็นมัคทายกหรืออาจารย์วัด ที่เรียกกันว่าหนาน จะเป็นผู้ประกอบพิธีโดยเบื้องต้น จะต้องกล่าวขึ้น นะโม จำนวล 3 จบแล้วต่อด้วย สักเคหลวงเพื่ออัญเชิญเทวดา หรือบางที่ใช้สักเคน้อย ต่อจากนั้นจะได้อารมผบทขึ้นด้วยว่า สาคูโอกาสะข้าแต่ท้าวจตุโลกบาลตั้ง4 ตั้งนางนาถน้ำธรณี บัดนี้ผู้ขายทั้งหลายขออาธนาตนต่านเจ้ามาอยู่ปกปักเฝ้า และผ่อก๋อยหื้อหายเสียยังสรรพพะถี่ถ้อยโรคคาภัยยาภัยหนีห่างตั้งแต่กาละบัดนี้เทอญ จากนั้นก็จะขึ้นทำบาลีว่าปุริมัสสมิงธิสาภาเคกาเยมังรักขันตุอะหังวันทามิสัพพะตังสันตังปะทังอภิม สวาหายทักขิณมัสสมิงธิสาภาเคกาเยมังรักขันตุอะหังวันทามิสัพพะตัง สันตังปะทังอภิ สวาหายปัจฉิมมัสสมิงธิสาภาเคกาเยมังรักขันตุ อะหังวันทามิสัพพะตัง สันตังปะทังอภิ สวาหายอุตตะระมัสสมิงธิสาภาเคกาเยมังรักขันตุอะหังวันทามิสัพพะตัง สันตังปะทังอภิ สวาหายอุปปะริมัสสมิงธิสาภาเคกาเยมังรักขันตุอะหังวันทามิสัพพะตัง สันตังปะทังอภิสวาหายในบางพื้นที่นั้นภาษาคำพูดหรือบทอัญเชิญนั้นจะแตกต่างกันออกไปในแต่ละจังหวัดหลังจากที่เชิญเสร็จก็จะนำน้ำขมิ้นส้มป่อยมาประพรมตามควักในทิศต่างๆ ขมิ้นส้มป่อยพานดอกและเงินอีก 108 นั้นคือขันตั้งสำหรับผู้ประกอบพิธีนั้นเอง ในท้ายสุด สุดท้ายนี้การบรรยายถึงเครื่องท้าวทั้งสี่ล้านนาหากผิดไปหรืออย่างไรต้องขออภัยด้วยนะครับ และขอขอบคุณทุกท่านที่เข้ามารับชมทุกๆท่านและขออนุญาติ เพจวัดศรีสุทธาวาส ที่ได้น้ำภาพมาประกอบ และท้ายสุดนี้ขอไหว้สาสวัสดีครับหมายเหตุ ขออนุญาตใช้รูปภาพจากเพเฟซบุ๊ก วัดศรีสุทธาวาส ด้วยนะครับ และรูปอื่นๆพร้อมข้อมูลได้ศึกษาและถ่ายเองในบางรูปครับ