"ทรัมป์" เจอศึกหนักรอบด้าน ระทึกศาลตัดสิน "ภาษี" ด้าน "ชัตดาวน์" ทะลุสถิติใหม่ ไร้แววผ่านงบฯ

ศาลฎีกาสหรัฐมีกำหนดทำการไต่สวนในวันพรุ่งนี้ (5 พ.ย.) ต่อคดีที่ว่า มาตรการเรียกเก็บภาษีศุลกากรของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ หลังจากที่ศาลอุทธรณ์มีคำวินิจฉัยให้เพิกถอนมาตรการภาษีศุลกากรส่วนใหญ่ของเขา โดยระบุว่า ปธน.ทรัมป์ใช้อำนาจเกินขอบเขตของกฎหมาย International Emergency Economic Powers Act (IEEPA) ปี 1977

ด้านปธน.ทรัมป์กล่าวว่า เขาจะไม่เข้าฟังการพิจารณาคดีดังกล่าว แม้เขาต้องการจะเข้าร่วมอย่างมาก แต่เขาก็ไม่ต้องการสร้างความวุ่นวายต่อกระบวนการพิจารณาคดี

"ผมอยากไปมากจริง ๆ แต่ผมไม่อยากทำอะไรที่ทำให้ความสำคัญของการตัดสินคดีถูกเบี่ยงเบนไป ผมไม่อยากให้ความสนใจตกอยู่ที่ตัวผม เรื่องนี้ไม่ใช่เกี่ยวกับผม แต่เป็นเรื่องของประเทศของเรา" ปธน.ทรัมป์กล่าว

ปธน.ทรัมป์ได้ปกป้องการใช้มาตรการภาษีของตน โดยอ้างว่าเป็นเครื่องมือในการสร้างความสมดุลทางการค้าระหว่างประเทศ หลังจากที่สหรัฐถูกเอาเปรียบจากประเทศคู่ค้ามานานหลายปี โดยต้องเผชิญกับอัตราภาษีระดับสูงจากนานาประเทศ

ปธน.ทรัมป์กล่าวว่า มาตรการภาษีจะช่วยเพิ่มรายได้ให้กับสหรัฐ และช่วยผลักดันให้ตลาดหุ้นพุ่งขึ้นทำสถิติสูงสุดหลายครั้ง

"ถ้าเราไม่มีภาษี เราก็ไม่มีความมั่นคงแห่งชาติ และทั่วโลกจะหัวเราะเยาะเรา เพราะพวกเขาใช้ภาษีเป็นอาวุธทำร้ายเรามานานหลายปี และเอาเปรียบเรา เราถูกประเทศอื่น ๆ โดยเฉพาะจีน เอาเปรียบมานานหลายปี แต่ตอนนี้ไม่อีกแล้ว ภาษีของเราจะนำมาซึ่งความมั่นคงแห่งชาติ" ปธน.ทรัมป์กล่าว

ทั้งนี้ ปธน.ทรัมป์เป็นประธานาธิบดีคนแรกที่บังคับใช้กฎหมาย IEEPA ซึ่งโดยปกติแล้วมักถูกใช้เพื่อกำหนดมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจต่อประเทศคู่แข่ง โดยกฎหมายนี้ให้อำนาจประธานาธิบดีในการควบคุมธุรกรรมทางเศรษฐกิจหลายประเภทได้อย่างกว้างขวาง เมื่อมีการประกาศ "ภาวะฉุกเฉินแห่งชาติ"

ในกรณีนี้ ปธน.ทรัมป์ประกาศให้ "การขาดดุลการค้าของสหรัฐมูลค่า 1.2 ล้านล้านดอลลาร์ในปี 2024" เป็นภาวะฉุกเฉินแห่งชาติ ทั้งที่จริงแล้ว สหรัฐมีการขาดดุลการค้ามาโดยตลอดทุกปีนับตั้งแต่ปี 1975

ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า หากศาลฎีกามีคำพิพากษาให้ยกเลิกการเรียกเก็บภาษีศุลกากรของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ตลาดการเงินก็อาจเกิดความปั่นป่วน โดยเฉพาะตลาดพันธบัตรสหรัฐ เพราะรัฐบาลอาจต้องคืนเงินภาษีมากกว่า 1 แสนล้านดอลลาร์ที่เก็บไปแล้ว และจะสูญเสียรายได้หลายแสนล้านดอลลาร์ต่อปี

ทั้งนี้ ภาษีที่เรียกเก็บตามกฎหมาย International Emergency Economic Powers Act (IEEPA) ในปีนี้ ถือเป็นสัดส่วนใหญ่ที่สุดของรายได้ศุลกากรสุทธิที่เพิ่มขึ้น 1.18 แสนล้านดอลลาร์ในปีงบประมาณ 2025 ซึ่งสิ้นสุดเมื่อวันที่ 30 กันยายน โดยรายได้ส่วนนี้ช่วยชดเชยค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นของรัฐบาล เช่น ค่ารักษาพยาบาล สวัสดิการสังคม ดอกเบี้ย และงบกลาโหม ซึ่งทำให้การขาดดุลงบประมาณของสหรัฐลดลงสู่ระดับ 1.715 ล้านล้านดอลลาร์

"นี่คือความเสี่ยงทางเศรษฐกิจและการเมืองที่สำคัญ เพราะเรากำลังติดนิสัยพึ่งพารายได้จากภาษีเหล่านี้" นายเออร์นี เทเดสกี นักวิจัยอาวุโสจาก Yale University Budget Lab กล่าว พร้อมเสริมว่า การพึ่งพาภาษีเช่นนี้จะทำให้รัฐบาลในอนาคตลดภาษีได้ยากขึ้น

นอกจากนี้ นางแองเจลา ลูอิส หัวหน้าฝ่ายศุลกากรของบริษัท Flexport กล่าวว่า การคืนเงินก็จะซับซ้อนมากเช่นกัน เพราะยังไม่เคยมีการเพิกถอนภาษีในระดับนี้มาก่อน โดยผู้ประกอบการนำเข้าจะต้องยื่นคำขอแก้ไขต่อกรมศุลกากรของสหรัฐ ซึ่งเป็นกระบวนการที่ยุ่งยาก ใช้เวลาหลายปี และอาจไม่คุ้มค่าสำหรับบริษัทขนาดเล็ก

ขณะเดียวกัน นายสก็อตต์ เบสเซนต์ รัฐมนตรีคลังสหรัฐ ให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวรอยเตอร์ว่า เขาคาดว่าศาลฎีกาจะตัดสินให้ฝ่ายรัฐบาลชนะ และคงไว้ซึ่งการเก็บภาษีศุลกากรตามกฎหมาย IEEPA แต่หากศาลตัดสินให้มีการเพิกถอนการจัดเก็บภาษีดังกล่าว ปธน.ทรัมป์ก็สามารถหันไปใช้กฎหมายอื่นแทนได้ เช่น มาตรา 122 ของกฎหมายการค้าปี 1974 ซึ่งให้อำนาจประธานาธิบดีในการกำหนดภาษีนำเข้าได้สูงถึง 15% เป็นเวลา 150 วัน เพื่อแก้ปัญหาความไม่สมดุลทางการค้า

นอกจากนี้ ปธน.ทรัมป์ยังสามารถใช้มาตรา 338 ของกฎหมายการค้าปี 1930 ซึ่งให้อำนาจประธานาธิบดีในการเก็บภาษีนำเข้ามากถึง 50% จากประเทศที่มีการเลือกปฏิบัติต่อสหรัฐ

"คุณควรคิดไว้เลยว่าภาษีเหล่านี้จะยังคงอยู่ต่อไป ประเทศที่ได้ทำข้อตกลงกับสหรัฐก็ควรรักษาข้อตกลงนั้นไว้ ประเทศที่ได้ดีลดี ๆ ไปแล้ว ก็ควรจะยึดไว้ให้มั่น เรายังคงสามารถใช้อำนาจตามกฎหมายอื่น ๆ แต่ IEEPA ถือว่าเป็นช่องทางที่ชัดเจนที่สุด ซึ่งให้ประธานาธิบดีมีอำนาจในการเจรจามากที่สุด ส่วนกฎหมายอื่น ๆ อาจยุ่งยากกว่า แต่ก็ยังสามารถใช้ได้ผล"

นอกจากนี้ นายเบสเซนต์ได้อ้างถึงมาตรา 232 ของกฎหมายขยายการค้าปี 1962 ซึ่งให้อำนาจในการใช้เหตุผลด้านความมั่นคงแห่งชาติ และมาตรา 301 ของกฎหมายการค้าปี 1974 ซึ่งใช้ควบคุมการปฏิบัติทางการค้าที่ไม่เป็นธรรม

"นี่เป็นนโยบายสำคัญของท่านประธานาธิบดี ซึ่งตามธรรมเนียมแล้ว ศาลฎีกามักไม่เข้าไปแทรกแซงนโยบายหลักเหล่านี้" นายเบสเซนต์กล่าว

สำหรับคดีในศาลฎีกาครั้งนี้ครอบคลุมเพียงบางส่วนของภาษีที่ปธน.ทรัมป์เรียกเก็บในปีนี้เท่านั้น โดยขณะนี้รัฐบาลของเขาได้ใช้อำนาจตามกฎหมายอื่น ๆ เพื่อเก็บภาษีเพิ่มเติมอยู่แล้ว เช่น ภาษีตามมาตรา 232 ของกฎหมายขยายการค้าปี 1962 ซึ่งเกี่ยวข้องกับความมั่นคงแห่งชาติ เพื่อคุ้มครองอุตสาหกรรมในเชิงยุทธศาสตร์ เช่น รถยนต์ ทองแดง เซมิคอนดักเตอร์ ยา หุ่นยนต์ และอากาศยาน รวมถึงภาษีตามมาตรา 301 ของกฎหมายการค้าปี 1974

"รัฐบาลนี้ยึดมั่นในนโยบายภาษีศุลกากรในฐานะเสาหลักของนโยบายเศรษฐกิจ ซึ่งบริษัทต่างๆ ควรวางแผนตามนั้น" นายทิม ไบรท์บิลล์ จากสำนักงานกฎหมาย Wiley Rein ในกรุงวอชิงตัน กล่าว

เจ้าหน้าที่สหรัฐระบุว่าภาษีเหล่านี้ได้ผล เพราะบังคับให้ประเทศคู่ค้าใหญ่ ๆ เช่น ญี่ปุ่นและสหภาพยุโรป ต้องยอมเจรจาและยอมอ่อนข้อต่อเงื่อนไขทางการค้า ซึ่งพวกเขาเชื่อว่าจะช่วยลดการขาดดุลการค้าของสหรัฐ

ส่วนกรณีสถานการณ์ "ชัตดาวน์" ของรัฐบาลกลางที่ยืดเยื้อเข้าสู่วันที่ 35 ซึ่งยาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์ของสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์เรียกร้องให้พรรครีพับลิกันใช้ "ทางเลือกนิวเคลียร์" หรือ Nuclear Option ในการยกเลิกกติกา Filibuster ในวุฒิสภา ซึ่งพรรคเดโมแครตใช้ในการขัดขวางการลงมติต่อร่างกฎหมายงบประมาณ

ทั้งนี้ Filibuster เป็นกลยุทธ์การถ่วงเวลาในวุฒิสภาสหรัฐ โดยสมาชิกรัฐสภา โดยเฉพาะจากพรรคที่มีเสียงข้างน้อย สามารถใช้เพื่อถ่วงเวลาและขัดขวางการลงมติต่อร่างกฎหมาย ด้วยการพูดอภิปรายยืดยาวไม่หยุด บางครั้งพูดต่อเนื่องกันหลายชั่วโมง หรือแม้กระทั่งหลายวัน เพื่อให้ร่างกฎหมายนั้นไม่สามารถเข้าสู่ขั้นตอนการโหวตได้

ส่วน Nuclear Option หมายถึง การยกเลิกหรือปรับลดกติกา Filibuster เช่น ให้มีการปิดอภิปรายด้วยการใช้เสียงข้างมากเพียง 51 เสียง แทนที่จะเป็น 60 เสียง ซึ่งจะทำให้ฝ่ายที่ครองเสียงข้างมากในวุฒิสภาสามารถผ่านร่างกฎหมายได้

"พรรคเดโมแครตมีแนวโน้มอย่างมากที่จะชนะการเลือกตั้งกลางเทอม และการเลือกตั้งประธานาธิบดีสมัยหน้า หากเราไม่ยกเลิกกติกา Filibuster ด้วยการใช้ Nuclear Option! เพราะถ้าเรายังคงมีกติกานี้อยู่ พรรครีพับลิกันจะไม่สามารถผลักดันนโยบายที่มีเหตุมีผลได้เลย เมื่อพวก "เดโมแครตสติหลุด" เหล่านี้สามารถขัดขวางทุกอย่างได้ด้วยการไม่ยอมลงคะแนนโหวต

ตลอดสามปีข้างหน้า จะไม่มีร่างกฎหมายใด ๆ ถูกผ่านเลย และพรรครีพับลิกันจะถูกกล่าวโทษ ขณะที่การเลือกตั้ง รวมถึงการเลือกตั้งกลางเทอม จะเป็นหายนะอย่างแท้จริง แต่ถ้าเรายกเลิก Filibuster เราจะสามารถผลักดันทุกอย่างให้ผ่านได้ แบบที่ไม่เคยมีสภาคองเกรสใดในประวัติศาสตร์ทำได้เช่นนี้มาก่อน

เราจะมีการเลือกตั้งที่ยุติธรรม เสรี และปลอดภัย จะไม่มีผู้ชายในกีฬาของผู้หญิง หรือการส่งเสริมคนข้ามเพศสำหรับทุกคน เราจะมีพรมแดนที่เข้มแข็ง การลดภาษีและพลังงานครั้งใหญ่ และเราจะปกป้องสิทธิตามบทบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญฉบับที่ 2 (สิทธิในการถือครองอาวุธ) ซึ่งพรรคเดโมแครตจะรีบยกเลิกทันทีถ้าได้โอกาส

หากเราไม่ทำตอนนี้ พรรคเดโมแครตจะมีโอกาสชนะการเลือกตั้งครั้งต่อ ๆ ไปมากขึ้น ซึ่งจะหมายถึงศาลฎีกาจะถูกขยายจำนวนผู้พิพากษา มีการเพิ่มรัฐใหม่อีก 2 รัฐ (วอชิงตัน ดีซี และเปอร์โตริโก) และวุฒิสมาชิกเดโมแครตเพิ่มอีก 4 คน พร้อมกับคะแนนคณะผู้เลือกตั้งเพิ่มอีก 8 คะแนน

ยกเลิก Filibuster ตอนนี้เลย! ยุติการชัตดาวน์ที่ไร้สาระนี้ทันที! และที่สำคัญที่สุด จงผ่านทุกนโยบายอันยอดเยี่ยมของรีพับลิกันที่เราฝันถึงมาหลายปีแต่ไม่เคยได้ทำได้สำเร็จ! เราจะกลายเป็นพรรคที่ไม่มีใครเอาชนะได้ พรรคที่ฉลาด!" ปธน.ทรัมป์ระบุ

ซึ่งแน่นอนว่าแนวโน้มของการเจรจาระหว่าง 2 พรรคการเมืองยังคงไม่สามารถหาทางที่จะตกลงกันได้ ซึ่งถ้ายิ่งยืดเยื้อยาวนาน ก็จะนำมาซึ่งความเสียหายให้กับระบบเศรษฐกิจสหรัฐฯ อย่างรุนแรง