น้ำประปาภูเขาสำหรับคนที่อยู่ต่างจังหวัดนิยมใช้กันมาก คือ การนำจากบนภูเขามาใช้ในหมู่บ้าน วันหนึ่งมีโอกาสได้ไปดูปลายท่อของน้ำประปาภูเขามา ก็เลยอยากมาเขียนให้อ่านกันหลายคนใช้น้ำจากปลายก๊อกถึงบ้านกันอย่างเดียว ไม่อาจรู้ได้ว่ากว่าน้ำจะมาถึงบ้านได้เป็นอย่างไรบ้าง น้อยคนที่จะมีโอกาสไปดูที่มาของน้ำจากปลายท่อ นอกจากช่างซ่อมหรือผู้มีหน้าที่จัดการดูแลเรื่องน้ำของหมู่บ้านเท่านั้น มีโอกาสได้ตามจิตอาสาที่ไปช่วยดูปลายท่อต่อน้ำที่หมู่บ้านของตนเอง (บ้านกองม่องทะ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี) ที่ปลายห้วยกุ้งซึ่งก็อยู่ไม่ไกลจากตัวหมู่บ้าน แต่ก็ใช้เวลาราวครึ่งชั่วโมงในการขึ้นไปยังจุดหมายได้ จากพื้นที่ราบในหมู่บ้าน ค่อยๆ เดินขึ้นไปตามผาน้ำตก โดยมีเสียงน้ำตกคอยต้อนรับตั้งแต่แรก ถึงแม้จะเป็นเพียงน้ำตกไม่สูงมาก แต่ก็นำความสดชื่นมาให้ได้ จากนั้นก็ค่อยๆ เดินไปตามสายน้ำ ปีนผา จับเถาวัลย์ กิ่งไม้ เลาะขึ้นไปเรื่อยๆ ตามน้ำตกแต่ละชั้น บางที่ชันมาก ต้องค่อยๆ ปีนขึ้นไป แต่รู้สึกผ่อนคลายได้ตลอดเวลา เพราะไม่ได้ร้อนเลย เหมือนไปเที่ยวปีนผาและเที่ยวดูน้ำตกในเวลาเดียวกัน มีสายน้ำเป็นทางเดินให้ความชุ่มฉ่ำตลอด ขึ้นไป 4-5 ชั้นของน้ำตกจนไปถึงชั้นที่มีการต่อน้ำลงมา และยังมีอีกหลายชั้นด้านบนอีกด้วยโดยมีการทำจุดกักน้ำไว้เป็นกำแพงเทปูนไม่สูงมาก มีท่อปล่อยน้ำ 2 ท่อ ท่อเหล็กกับท่อพลาสติกขนาดใหญ่ ฝังอยู่ เวลาที่ทำการซ่อมหรือแก้ไขปลายท่อ เหล็กก็จะเปิดวาล์วด้านท่อพลาสติกเพื่อปล่อยน้ำให้ไหลตามปกติ ส่วนท่อเหล็กที่ลำเลียงน้ำเข้าสู่หมู่บ้านเป็นท่อเหล็ก ปลายท่อน้ำก็ใช้กรงเหล็ก 4 เหลี่ยมใช้ตาข่ายคลุมกันใบไม้เข้า และมีช่องสำหรับใส่ท่อได้เล็กๆ สอดเข้าไปได้ เวลาที่น้ำไม่ไหล ก็แค่ไปยกกรงเหล็กออก ตรวจดูปลายท่อว่ามีใบไม้อุดต้นไหม นำใบไม้ กิ่งไม้ เศษไม้ที่ไหลมาติดตาข่ายกรงเหล็กนั้นออก แล้วก็นำกรงเหล็กไปใส่ไว้เหมือนเดิมจากนั้นก็ต้องเดินตรวจสอบตามท่ออีกทีว่าน้ำไหลตามปกติหรือยัง เป็นเส้นทางขากลับด้วย โดยใช้วิธีการแบบบ้านๆ จะใช้มีดเคาะท่อเหล็กฟังเสียงว่ามีน้ำไหลไหม ซึ่งท่อที่ไม่มีน้ำไหลกับมีน้ำไหล เสียงก็จะต่างกัน ตลอดจนไปตรวจสอบตรงรอยข้อต่อ ตรงที่ใช้ยางในมัด หากมีน้ำหยดก็แสดงว่าไหลตามปกติหรือจุดไหนที่สามารถถอดได้ก็สามารถถอดมาดูปริมาณน้ำได้ ด้วยหมู่บ้านที่อยู่ระดับต่ำกว่าก็ต้องใช้เวลาให้น้ำได้เดินทางไปจนถึงปลายทาง ก่อนย้อนกลับมาออกตามท่อแยกต่างๆ จึงทำให้รู้ว่าการเดินทางของน้ำจากบนภูเขาทำงานกันอย่างไร ประสบการณ์ในการไปร่วมกับจิตอาสาขึ้นไปดูปลายท่อน้ำประปาในครั้งนี้ ทำให้เห็นความสวยงามของน้ำตกบนภูเขา ถึงแม้จะไม่ใหญ่มาก แต่ก็มีความงดงามชวนให้อยากขึ้นไปแก้ไขเวลาน้ำไม่ไหลบ่อยๆ ได้เหมือนกัน เพราะเป็นการผ่อนคลายและได้ช่วยให้ผู้อื่นได้ใช้น้ำตามปกติได้ ถือว่าได้บุญด้วยเช่นกันขณะเดียวกันก็แอบเป็นห่วงต้นน้ำในช่วงหน้าแล้ง หากมีการใช้น้ำในปริมาณที่มากเกินไป ปล่อยน้ำทิ้ง หรือใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตนโดยไม่คำนึงถึงผู้อื่นเลย ก็อาจจะเกิดปัญหาน้ำไม่เพียงพอได้ด้วยเช่นเดียวกัน เพราะบางปีในช่วงหน้าแล้งก็เกิดปัญหาน้ำไม่ไหล ปริมาณน้ำที่ปลายท่อต่ำกว่าท่อที่ไปรองรับ ก็ทำให้ทุกคนเดือดร้อนได้เช่นกัน ทรัพยากรน้ำเป็นของธรรมชาติที่เรามาใช้ร่วมกัน เราทุกคนควรใช้น้ำอย่างประหยัดและให้เกิดคุณค่า เพราะเราอาจจะไม่มีใช้ต่อไปในอนาคตได้ด้วยเช่นเดียวกัน น้ำประปาอาจจะกลายเป็นน้ำประปรายได้ หากไม่รู้คุณค่าของน้ำจริงๆ ทุกภาพประกอบ โดยผู้เขียนขอบคุณ Canva ใช้ตกแต่งภาพ เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !