รู้จักช่องแคบฮอร์มุซ หากอิหร่านปิดจริง กระทบไทย และ ทั่วโลกอย่างไร

 หลังสุดสัปดาห์เกิดเหตุการณ์ช็อกโลก เมื่อสหรัฐตัดสินใจโจมตีฐานนิวเคลียร์ของอิหร่าน 3 แห่ง 
 และล่าสุดมีรายงานว่า รัฐสภาอิหร่าน เห็นชอบมาตรการปิด “ช่องแคบฮอร์มุซ” เป็นการตอบโต้  
 
 แม้จะยังไม่มีผลทันที เพราะจะต้องผ่านการพิจารณาของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติสูงสุด โดยมีนายคาเมเนอี ผู้นำสูงสุด เป็นผู้ตัดสินใจขั้นสุดท้าย 
 
 แต่แค่ข่าวที่ออกมาก็ทำให้ ทั่วโลกหวาดวิตกต่อสถานการณ์ความไม่สงบในภูมิภาคตะวันออกกลางเนื่องจาก ช่องแคบฮอร์มุซ เป็นเส้นทางเดินเรือที่สำคัญ  อย่างมากต่อการ ขนส่งน้ำมันของโลก
 หากมันถูกปิดลง จะส่งผลกระทบต่อ ราคาน้ำมันทั่วโลก และ เศรษฐกิจของโลก รวมถึงไทย แน่นอน
 
 

รู้จัก ช่องแคบฮอร์มุซ ตั้งอยู่ตรงไหน ?

หนึ่งในเส้นทางเดินเรือที่สำคัญของโลก ตั้งอยู่ระหว่าง โอมานและอิหร่าน 
เชื่อมต่ออ่าวเปอร์เซียกับอ่าวโอมาน ก่อนออกสู่ทะเลอาหรับและมหาสมุทรอินเดีย  
 
มีความกว้างสูงสุดเพียง 33 กิโลเมตร ถือว่าแคบมากหากเรือ 2 ลำสวนกัน มันจึงง่ายต่อการปิดกั้น หรือ แอบโจมตี แม้หากว่ากันด้วยกฎหมายทางทะเล ชาติอื่นๆก็มีสิทธิเดินทางผ่านได้ 
แต่ก็ไมีใคร รับประกันความปลอดภัยของเรือได้ 

ช่องแคบฮอร์มุซ สำคัญแค่ไหน ราคาน้ำมัน ?

สำคัญมาก เพราะเป็นเส้นทางใหญ่ ในการลำเลียงน้ำมัน คิดเป็น 20 % ของโลก  โดยเฉพาะตลาดเอเชีย เพราะส่งน้ำมันไปยัง จีน ญี่ปุ่น และ เกาหลีใต้เยอะมาก  และ 10 อันดับชาติที่ส่งออกน้ำมันใหญ่สุดในโลก    5 ใน 10ชาติ อยู่ในตะวันออกกลาง ต้องขนส่งน้ำมันผ่านช่องแคบนี้ทั้งหมด  
 

ประกอบด้วย ซาอุดีอาระเบีย อิหร่าน คูเวต อิรัก กาตาร์ และสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์  หรือ UAE  คิดเป็น  1 ใน 4 การค้าน้ำมันของโลก และยังเป็นช่องทางในการส่งก๊าซ LNG ที่สำคัญของ กาต้าร์อีกด้วย
 
แม้ว่าที่ผ่านมา ซาอุดิอาระเบีย และ UAE สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์จะป้องกันความเสี่ยงถูกปิดกั้นการขนส่งสินค้าหลักของประเทศด้วยการ  สร้างท่อขนส่งน้ำมันเชื้อเพลิง เชื่อมต่อประเทศตัวเอง ไปสู่ ทะเลแดง หรือ อ่าวโอมานเลย เพื่อจะได้ให้น้ำมันส่วนหนึ่งไม่ต้องผ่านช่องแคบฮอร์มูซ  แต่ก็ถือว่าขนส่งได้น้อยมาก หากเทียบกับปริมาณที่ส่งหลักทางเรือ เพราะรวมกันยังไม่ถึง 5 ล้านบาร์เรลต่อวันเลย
 

อิหร่าน ปิดจริง กระทบ โลก อย่างไร? 
ส่งผลกระทบต่อ ราคาน้ำมัน และ สถานการณ์เศรษฐกิจทั้งโลกอย่างทันทีและรุนแรง  
อาจทำให้ราคาน้ำมันดิบเบรนท์ ( ตลาดน้ำมันของยุโรป ) พุ่งทะลุ  120 ดอลลาร์สหรัฐต่อบาร์เรลได้ 
จากปัจจุบันที่กำลังจะแตะ 80 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล ส่งผลให้เกิดเงินเฟ้อทั่วโลก  เศรษฐกิจโลกชะลอตัว หรือเกิดภาวะถดถอย  

ไทยนำเข้าน้ำมันจาก อิหร่าน หรือไม่ ?
แม้ไทยจะไม่ได้นำเข้าน้ำมันจากอิหร่านโดยตรง แต่ไทยก็พึ่งพาการนำเข้าน้ำมัน จาก 2 ชาติตะวันออกกลาง  คิดเป็นกว่า 50 % คือจาก สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ UAE และ ซาอุดิอาระเบีย ซึ่งต้องขนส่งผ่านช่องแคบฮอร์มุซทั้งหมด
 

ที่มา รมว.พลังงาน นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค เรียกประชุมด่วน บอร์ดพลังงาน
เพื่อติดตามและประเมินสถานการณ์ โดยเฉพาะการจัดหาพลังงานสำรอง  ซึ่งตอนนี้ ประเทศไทยมีพลังงานสำรองใช้ได้ถึง 60 วัน 
 ถ้าเกิดมีการปิดช่องแคบฮอร์มุซขึ้นมาจริงๆ เตรียมออกมาตรการทันที  เช่น การประหยัดพลังงาน หรือ จัดหาพลังงานทดแทน
 
 หากอิหร่าน ปิด ช่องแคบฮอร์มุซ กระทบไทย ยังไง ? 
 -ราคาน้ำมันพุ่งสูงขึ้น ส่งผลกระทบต่อตลาดหุ้น
 -ต้องหาแหล่งนำเข้าน้ำมันแทนที่ตะวันออกกลาง เช่น แอฟริกา สหรัฐฯ ออสเตรเลีย  
 -ภาวะเงินเฟ้อรุนแรงขึ้นอีก  ทำข้าวของทุกอย่าง แพงขึ้น เพราะน้ำมันแพง ต้นทุนขนส่งแพง + ราคาสินค้าอุปโภคบริโภค ต้องขยับตาม
  -ค่าเรือ + ประกันภัยขนส่งทางเรือ จะสูงขึ้น จากการคุ้มกันความเสี่ยงจากสงครามทางทะเล  
 
ทางออกประเทศไทย ทำอย่างไรได้บ้าง?

• รัฐบาลต้องเร่งวางแผนดีลกับชาติใหม่ๆในการหาแหล่งน้ำมันนำเข้าเพิ่ม 
• วางแผนใช้พลังงานและ ออกมาตรการช่วยเหลือภาคขนส่ง/SME ที่ได้รับผลกระทบมาก
• ประชาชน ไม่ Panic เร่งเติมน้ำมันกันอย่างไร้สติ  เพราะยิ่งทำให้น้ำมันขาดสภาพคล่อง  
   
   

ยังไม่อยากให้แพนิก เพราะดูแล้วอิหร่านอาจไม่ปิดจริงก็ได้เพราะหากปิด ก็เหมือน ปิดฝาหม้อข้าวตัวเอง 
 - กระทบกับรายได้หลัก เพราะอิหร่านคือชาติอันดับสามในการส่งออกน้ำมันเยอะที่สุดใน OPEC 40-60% ของรายได้รัฐมาจากการส่งออกน้ำมัน 
 - กระทบความสัมพันธ์ระหว่างประเทศผู้ส่งออกน้ำมันด้วย โดยเฉพาะชาติมหาอำนาจอย่างจีน ที่อิหร่านส่งออกน้ำมันให้เยอะที่สุดในเอเชีย 
 - เสี่ยงโดนเพื่อนบ้านโอเปครุมประนาม เพราะล้วนแต่ต้องส่งออกน้ำมันผ่านช่องทางนี้ 

วิกฤตช่องแคบฮอร์มุซ…อาจยังไม่เกิดขึ้นจริง แต่คนไทยได้รับผลกระทบแน่นอน อีกหนึ่งปัญหาสาหัสโจทย์ใหญ่ของรัฐบาล แพทองธาร ท่ามกลางความตึงเครียดระหว่างประเทศไทย กัมพูชา และ ปัญหารอบทิศมากมายให้ ครม. อิ๊งค์ 2 ได้โชว์ฝีมือ