ภาพดอกไม้สีชมพูอ่อนที่ผลิบานสะพรั่งไปทั่วท้องถนนของประเทศญี่ปุ่นคงจะเป็นภาพในฝันของใครหลายคน และถือเป็นหนึ่งในสิ่งที่ควรไปเยี่ยมชมให้ได้สักครั้งในชีวิต แม้ในปีนี้ ไวรัสโควิด 19 จะไม่เป็นใจให้เหล่าขาเที่ยวทั้งหลายได้ไปดื่มด่ำกับความงดงามของดอกซากุระ ณ แดนอาทิตย์อุทัย แต่เราก็ขอมาเล่าถึงความพิเศษแห่ง "เทศกาลฮานามิ" หรือเทศกาลชมดอกซากุระของชาวญี่ปุ่นกันสักเล็กน้อยเครดิตรูปภาพ: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/Chiyoda_Ooku_Hanami.jpgประวัติความเป็นมาดอกไม้นั้นเป็นสิ่งที่อคู่กับมนุษยชาติมานานแสนนานแล้ว การชมดอกไม้จึงถือเป็นหนึ่งในงานอดิเรกที่ผู้คนในสมัยก่อนมักทำกัน โดยเฉพาะในหมู่ชนชั้นสูง เทศกาลฮานามิของญี่ปุ่นนั้นเริ่มขึ้นตั้งแต่ในสมัยนารา หรือประมาณพันกว่าปีที่แล้ว อย่างไรก็ตาม คำว่า เทศกาลฮานามิ ในสมัยนั้นกลับเป็นการชมความงามของดอกบ๊วย (ดอกอุเมะ) มากกว่าดอกซากุระ จนกระทั่งในสมัยเฮอัน ความนิยมในการชมดอกไม้ในเทศกาลฮานามินั้นก็เปลี่ยนจากดอกบ๊วยไปเป็นดอกซากุระ และด้วยความรุ่งเรืองของยุคสมัยเฮอันนี้เอง วัฒนธรรมนี้จึงเริ่มแพร่กระจากจากหมู่คนชนชั้นสูงของเกียวโตไปยังที่ต่าง ๆผู้อ่านหลายท่านอาจจะคิดว่าเพราะดอกซากุระมีความงดงามมากกว่าดอกบ๊วยหรือเปล่า ชาวญี่ปุ่นจึงชื่นชอบดอกซากุระมากกว่า แต่เราก็ขอบอกว่า เหตุผลของการเปลี่ยนแปลงนี้ลึกซึ้งยิ่งไปกว่านั้นเสียอีกเครดิตรูปภาพ: ภาพโดยคุณ shell_ghostcage จาก Pixabay สัญลักษณ์แห่งการร่วงโรยและความอนิจจังความพิเศษของดอกซากุระนั้นอยู่ที่ระยะเวลาในการผลิบาน ภายในเวลา 365 วันตลอด 1 ปี ดอกซากุระสีชมพูอ่อนเหล่านี้จะผลิบานเป็นระยะเวลาเพียง 7-14 วัน ในช่วงเดือนมีนาคมถึงเดือนเมษายนเท่านั้น ความงามที่ต้องเฝ้ารอและร่วงโรยไปอย่างรวดเร็วนี้กลายมาเป็นดังปรัชญาการเข้าใจชีวิตของคนญี่ปุ่น ดอกไม้ที่ผลิบานและร่วงโรยไปอย่างรวดเร็วนั้นก็ไม่ต่างอะไรกับชีวิตของมนุษย์ที่มีเกิดขึ้นและร่วงโรยไปในเวลาอันสั้น ฉะนั้นช่วงเวลาที่ดอกซากุระบานสะพรั่งจัดเป็นช่วงเวลาที่พิเศษที่สุดของปีที่ผู้คนสามารถมาเฉลิมฉลองและหวนรำลึกถึงความจริงของชีวิตได้นั่นเองเครดิตรูปภาพ: ภาพโดยคุณ Guilhem Vellut จาก https://www.flickr.com/photos/o_0/13607018675กิจกรรมในเทศกาลฮานามินอกจากจะเป็นดังสัญลักษณ์แห่งความไม่จีรังแล้ว การผลิบานของดอกซากุระนั้นก็เปรียบได้กับการเริ่มต้นสิ่งใหม่อีกด้วย ดอกซากุระคือสัญลักษณ์ที่บ่งบอกได้ว่าฤดูหนาวอันหนาวเหน็บได้ผ่านพ้นไปโดยสมบูรณ์แล้ว ครอบครัวหรือพนักงานชาวญี่ปุ่นนั้นก็จะพากันมาเฉลิมฉลองด้วยการนั่งปิคนิคกันใต้ต้นซากุระ พร้อมพูดคุยและดื่มด่ำความงดงามของดอกไม้สีชมพูนี้ร่วมกัน นอกจากนี้ เทศกาลฮานามินั้นยังเป็นช่วงที่โรงเรียนต่าง ๆ จะหยุดเรียนเป็นระยะเวลาสั้น ๆ (เทียบได้กับปิดเทอมเล็กในบ้านเรา) ในเวลานี้ เหล่านักเรียนญี่ปุ่นจึงมักพากันไปท่องเที่ยวตามสถานที่ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น สวนสนุก สวนสาธารณะ หรือสวนสัตว์ เป็นต้น จึงถือได้ว่านี่คือเทศกาลแห่งความสุขอย่างแท้จริงแม้ผู้อ่านชาวไทยหลายคนจะไม่ได้มีโอกาสไปร่วมเทศกาลฮานามิในปีนี้แล้ว แต่เราก็เชื่อว่าในปีหน้าทุกอย่างจะดีขึ้นอย่างแน่นอน เรื่องร้ายในปีนี้ก็คงจะเปรียบได้กับดอกไม้ผลิบานขึ้นมาแล้วก็ร่วงโรยไป เราเชื่อว่ายังมีวันที่ดีรอทุกคนอยู่อย่างแน่นอน :)