"BMW" จดสิทธิบัตรหัวสกรู-จำกัดซ่อมศูนย์ป้องกันซ่อมเอง

อุตสาหกรรมยานยนต์กลับมาถูกจับตาอีกครั้ง เมื่อสื่อต่างประเทศรายงานว่า BMW ยื่นจดสิทธิบัตรสกรูหัวพิเศษที่ออกแบบเป็นทรงโลโก้ของบริษัท โดยมีเป้าหมายเพื่อป้องกันไม่ให้เจ้าของรถ หรือบุคคลภายนอก ซ่อมแซมรถยนต์ด้วยเครื่องมือทั่วไป และผลักดันงานซ่อมบำรุงให้กลับไปสู่ศูนย์บริการที่ได้รับอนุญาต

ตามรายละเอียดในเอกสารสิทธิบัตร สกรูดังกล่าวไม่ได้ใช้หัวแบบมาตรฐานอย่าง Torx หรือ หกเหลี่ยม แต่เป็นหัวทรงตราวงกลม BMW ที่มีทั้งส่วนเว้าและส่วนเรียบในระดับเดียวกับผิวด้านหน้า ทำให้เครื่องมือช่างทั่วไป ไม่สามารถยึดเกาะหรือออกแรงขันได้ จำเป็นต้องใช้เครื่องมือเฉพาะของ BMW เท่านั้น

BMW ระบุว่า สกรูชนิดนี้ ถูกออกแบบมาเพื่อใช้กับจุดที่มีความสำคัญด้านโครงสร้างและกึ่งโครงสร้างของรถ เช่น จุดยึดเบาะนั่ง และการเชื่อมต่อระหว่างชิ้นส่วน ภายในกับตัวถังรถ โดยวัตถุประสงค์หลักคือ ป้องกันการคลายหรือขันสกรูโดยบุคคลที่ไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งในทางปฏิบัติ หมายถึงผู้ที่ไม่มีเครื่องมือเฉพาะ หรือไม่สามารถเข้าถึงอะไหล่มาตรฐานของบริษัท

อย่างไรก็ตาม ความเคลื่อนไหวดังกล่าวถูกวิพากษ์จากนักเคลื่อนไหวและผู้เชี่ยวชาญด้านสิทธิในการซ่อมว่า เป็นส่วนหนึ่งของแนวโน้มในอุตสาหกรรมยานยนต์และเทคโนโลยี ที่ค่อย ๆ จำกัดความสามารถของผู้บริโภคในการซ่อมแซมสินค้าด้วยตนเอง หรือเลือกใช้อู่ซ่อมอิสระ ส่งผลให้ต้นทุนการดูแลรักษาสูงขึ้น และเพิ่มอำนาจการผูกขาดของศูนย์บริการที่ได้รับอนุญาต

ประเด็นนี้เกิดขึ้นท่ามกลางการถกเถียงระดับโลก เกี่ยวกับสิทธิของผู้บริโภคในการเข้าถึงอะไหล่ ข้อมูลการซ่อม และเครื่องมือมาตรฐาน โดยหลายฝ่ายมองว่า เทคโนโลยีเฉพาะทางและสิทธิบัตรลักษณะนี้ อาจกลายเป็นอุปสรรคต่อการแข่งขันและความโปร่งใสในตลาดซ่อมบำรุงรถยนต์ในระยะยาว

สำหรับ BMW การจดสิทธิบัตร ยังไม่ได้หมายความว่ าจะถูกนำไปใช้จริงในรถทุกรุ่นทันที แต่ก็เพียงพอที่จะสะท้อนทิศทางการออกแบบที่ให้ความสำคัญกับการควบคุมมาตรฐานการซ่อม และทำให้คำถามเรื่องใครมีสิทธิซ่อมรถของคุณกลับมาอยู่ในความสนใจของสาธารณชนอีกครั้ง