ชาวจีนบางส่วนยอมเสี่ยงโควิด ชี้ ยังไม่มั่นใจประสิทธิภาพวัคซีนทุกยี่ห้อ เน้นพึ่งภูมิคุ้มกัน-สวมแมสก์-ล้างมือ
คนจีนบางส่วนยังไม่เชื่อมั่นในวัคซีน
เจสสิก้า ซู ไม่ได้วางแผนที่จะฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 และแนะนำให้พ่อแม่ของตัวเองไม่ฉีดด้วย เพราะยังคาใจเกี่ยวกับประสิทธิภาพของวัคซีน
“การพัฒนาวัคซีนโควิด-19 ใช้เวลาประมาณหนึ่งปี แต่ปกติแล้วมักใช้เวลามากกว่านั้น ส่วนคนทั่วไปก็ยังรับวัคซีนได้ไม่ถึงปี” ซู วัย 40 ปี ตัวแทนท่องเที่ยวในกรุงปักกิ่ง กล่าว
“ฉันรู้สึกว่า ตัวเองต้องการเวลาและหลักฐานมากกว่านี้ เพื่อพิสูจน์ว่าวัคซีนนั้นปลอดภัย และมีประสิทธิภาพเพียงพอ” ซู ระบุ
รัฐบาลจีนไม่บังคับฉีดวัคซีน
แม้ช่วงแรกชาวจีนไม่ค่อยเข้ารับวัคซีนต้านโควิด-19 แต่หลังช่วงฤดูร้อนที่ผ่านมา จึงเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ท่ามกลางแรงผลักดันจากทางการ ด้วยการเพิ่มกำลังการผลิตและความเร่งด่วนที่เพิ่มตามไปด้วย เนื่องจากเกิดการระบาดครั้งใหม่ โดยข้อมูลอย่างเป็นทางการพบว่า ชาวจีนมากกว่า 75% ได้รับวัคซีนครบโดสแล้ว
เมื่อเดือนที่แล้ว เจิ้ง จงเว่ย เจ้าหน้าที่ของคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (NHC) กล่าวว่า เป็นเรื่องยากขึ้นเรื่อย ๆ ในการกระตุ้นให้ประชาชนออกมาฉีดวัคซีนมากขึ้น
การฉีดวัคซีนโควิด-19 ในประเทศจีนเป็นไปโดยสมัครใจในทางทฤษฎี แม้ว่าข้าราชการ พนักงานของรัฐวิสาหกิจ และผู้ที่มีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อ เช่น ผู้ที่ทำงานในโรงพยาบาล หรือสนามบิน จะถูกกดดันให้เข้ารับวัคซีนก็ตาม
บางเมืองพยายามเกลี้ยกล่อมประชากร โดยห้ามผู้ที่ไม่ยอมฉีดวัคซีน ไม่ให้เข้าใช้สถานที่สาธารณะ เช่น ซูเปอร์มาร์เก็ต และรถไฟใต้ดิน อย่างไรก็ดี NHC ได้ระงับการดำเนินการดังกล่าวแล้ว
มุ่งเน้นความต้องการของสังคม
จอห์น มาร์แชล ศาสตราจารย์ด้านศัลยกรรมที่มหาวิทยาลัยโทรอนโต กล่าวว่า โควิด-19 เป็นความท้าทายทางสังคมมากกว่าความท้าทายส่วนบุคคล ซึ่งต้องการการตอบสนองของคนหมู่มาก
“ผมสนับสนุนการฉีดวัคซีน และการใช้มาตรการบังคับ เช่น การสวมหน้ากาก และการเว้นระยะห่างทางสังคม เพื่อจำกัดการแพร่กระจายของ Sars-CoV-2 ซึ่งเป็นไวรัสที่ทำให้เกิดโควิด-19” มาร์แชล กล่าว
และว่า “เห็นได้ชัดว่าความต้องการเหล่านี้ สร้างสมดุลระหว่างความต้องการของแต่ละบุคคล กับความต้องการของสังคม”
“แต่แก่นแท้ของสังคมที่มีชีวิตชีวาและมีประสิทธิภาพ คือ หากความปรารถนาของบุคคลขัดแย้งกับความต้องการหลักของสังคม ความต้องการของสังคมก็ควรเหนือกว่า” มาร์แชลกล่าว
เร่งอนุมัติวัคซีน เพื่อยับยั้งการระบาด
สำหรับผู้สงสัยเรื่องวัคซีน เช่น ซู ไม่มีรางวัลหรือลอตเตอรีใดที่น่าดึงดูดพอ และไม่มีคำอธิบายใด ๆ ที่น่าเชื่อถือมากพอ
“มีความเสี่ยงในการฉีดวัคซีน และผลข้างเคียงที่ไม่คาดคิด” ซู กล่าว “และยังมีความเสี่ยงที่จะได้รับเชื้อโควิด-19 หากไม่ฉีดวัคซีนเช่นกัน แต่ฉันตัดสินใจที่จะต่อสู้กับโควิด ด้วยภูมิคุ้มกันของตัวเอง”
ซู มองว่า การฉีดวัคซีน เหมือนกับ “การทดลองทางคลินิกในวงกว้าง” เพราะคนจำนวนมากได้รับวัคซีนที่ใช้ในกรณีฉุกเฉิน หลังจากที่วัคซีนยังไม่ได้ทำการศึกษาทางคลินิกครบทุกขั้นตอน
ขณะที่ ผู้เชี่ยวชาญ กล่าวว่า ไม่มีการข้ามขั้นตอนในการพัฒนาวัคซีน และกระบวนการอนุมัติ ต่างเร่งขึ้นด้วยความร่วมมืออย่างใกล้ชิดระหว่างหน่วยงานกำกับดูแลด้านยา
เน้นดูแลตัวเอง ไม่พึ่งวัคซีน
บรรดาผู้ที่ไม่ไว้วางใจวัคซีน กล่าวว่า พวกเขาพึ่งพาการป้องกันตัวเองมากขึ้น ด้วยการสวมหน้ากาก ล้างมือบ่อย ๆ และเว้นระยะห่างทางสังคม
เจิ้ง เจียเจีย วัย 32 ปี ผู้ดูแลแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย กล่าวว่า เธอเชื่อมั่นในคุ้มกันของร่างกายตัวเอง มากกว่าวัคซีนที่พัฒนาขึ้นใหม่
เธอบอกว่า เธอเดินทางไปทำงานบ่อย ๆ และเชื่อว่า โอกาสติดเชื้อมีน้อย ด้วยหน้ากากอนามัยและสุขอนามัยส่วนบุคคล ซึ่งเป็นการป้องกันที่น่าเชื่อถือที่สุด
“ฉันกินอาหารที่มีโปรตีนสูงและออกกำลังกาย” จาง กล่าว “ฉันทำงานและพักผ่อนเป็นประจำ เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของตัวเอง พกเจลแอลกอฮอล์ไว้ล้างมือ เวลาโดยสารรถสาธารณะ ฉันจะไม่กินอาหาร และถอดหน้ากากเพื่อจิบน้ำเป็นครั้งคราวเท่านั้น”
เชื่อมั่นในการคุมเข้ม
หลาย ๆ คน พบว่า วัคซีนสามารถป้องกันการเจ็บป่วยร้ายแรงหรือเสียชีวิตได้ แต่ไม่ได้หยุดยั้งการติดเชื้อโควิด-19 ในประเทศจีน ซึ่งมีนโยบายไม่ทนต่อการแพร่ระบาด ส่งผลให้มีการควบคุมการระบาดอย่างรวดเร็ว การฉีดวัคซีนจึงดูเหมือนเร่งด่วนน้อยลง
“ฉันรู้สึกว่า การฉีดวัคซีนทำให้เกิดความแตกต่างเพียงเล็กน้อย” ซุน จ้าวหยุน ผู้จัดการสำนักงานวัย 47 ปีในกรุงปักกิ่งกล่าว
และว่า “การควบคุมโควิด-19 ในประเทศจีนประสบความสำเร็จอย่างมาก และฉันมีโอกาสน้อยมากที่จะติดเชื้อ”
“ฉันไม่ค่อยเป็นหวัด และถ้าครอบครัวป่วยเป็นไข้หวัดใหญ่ ปกติแล้วฉันจะไม่ติดไปด้วย ดังนั้น ฉันจึงกังวลเรื่องการติดโควิด-19 โดยไม่ได้ฉีดวัคซีน น้อยกว่าการถูกตัดสิน และเยาะเย้ยว่าไม่ได้ฉีดวัคซีน” ซุน กล่าว
—————
เรื่อง: พัชรี จันทร์แรม
ภาพ: Reuters