จากภัยพิบัติสู่การสูญพันธุ์ น้ำท่วมแรงขึ้นจากโลกร้อน กำลังฆ่าสัตว์ป่าอย่างช้า ๆ

ในปี 2025 ปรากฏการณ์สภาพอากาศสุดขั้วเป็นหนึ่งในความท้าทายใหญ่ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จากพายุ น้ำท่วม และฝนตกหนักซ้ำแล้วซ้ำเล่า ความเสียหายที่เกิดขึ้นไม่ได้จำกัดเพียงชีวิตมนุษย์ ทรัพย์สิน หรือชุมชนเท่านั้น แต่ยังรวมถึงระบบนิเวศและสัตว์ป่าที่กำลังเผชิญกับแรงกดดันที่รุนแรงขึ้นอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน งานศึกษาล่าสุดชี้ให้เห็นว่าการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเป็นปัจจัยสำคัญที่เพิ่มความถี่และความรุนแรงของน้ำท่วมในภูมิภาคนี้ ทำให้ “ผืนป่า” และ “สัตว์ป่า” ได้รับผลกระทบอย่างมหาศาล

ปลายเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา พายุไซโคลนที่พัดผ่านเกาะสุมาตราของอินโดนีเซียได้นำพาฝนตกหนักและดินถล่มจนกลายเป็นหายนะ ทำให้มีผู้เสียชีวิตมากกว่า 1,000 คน เจ้าหน้าที่ยังรายงานการสูญหายของผู้คนจำนวนมาก รวมทั้งการอพยพของชุมชนหลายหมื่นคนที่ต้องหนีน้ำท่วมและแผ่นดินถล่ม นอกจากความสูญเสียของมนุษย์แล้ว ความรุนแรงของเหตุการณ์ยังแสดงให้เห็นถึงผลกระทบต่อสัตว์ป่าอย่างชัดเจน ชาวบ้านในอาเจะห์ สุมาตรา พบซากช้างป่าที่ถูกฝังอยู่ใต้โคลน ซึ่งเชื่อว่าถูกกระแสน้ำพัดลงมาจากป่าเขตต้นน้ำ สิ่งนี้กลายเป็นเครื่องเตือนถึงความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นซึ่งสัตว์ป่าต้องเผชิญ เมื่อระบบนิเวศที่เสื่อมโทรมอยู่แล้วถูกผลักดันให้ถึงขีดจำกัด 

นักอนุรักษ์และนักวิทยาศาสตร์เตือนว่า น้ำท่วมและภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นซ้ำ ๆ มี ผลกระทบทวีคูณต่อระบบนิเวศที่กำลังอ่อนแออยู่แล้วจากปัจจัยอื่น เช่น การตัดไม้ทำลายป่า การพัฒนาเมือง และการบุกรุกพื้นที่ธรรมชาติ พื้นที่ป่าในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นหนึ่งในศูนย์กลางความหลากหลายทางชีวภาพของโลก แต่เมื่อเผชิญกับพายุ น้ำท่วมและการแปรปรวนของภูมิอากาศ ความเสี่ยงที่จะเกิดการสูญพันธุ์ของชนิดพันธุ์ต่าง ๆ ก็เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ระบบนิเวศที่เคยมั่นคงได้รับผลกระทบจากแรงกดดันทั้งจากธรรมชาติและกิจกรรมมนุษย์ ทำให้สัตว์ป่าต้องเคลื่อนย้ายถิ่นฐาน เข้าสู่พื้นที่ที่ไม่คุ้นเคย และเพิ่มโอกาสเกิดความขัดแย้งกับมนุษย์และภัยคุกคามอื่น ๆ 

ปัญหานี้สะท้อนภาพรวมที่ชัดเจนยิ่งขึ้นในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งมีพื้นที่ชายฝั่งยาวและจำนวนประชากรสูง โดยรวมถึงเมืองใหญ่หลายเมืองที่เสี่ยงต่อการถูกน้ำท่วม โดยจะทวีความรุนแรงขึ้นหากไม่มีมาตรการรับมือที่เพียงพอและการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทั่วโลก การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศไม่ได้เป็นเรื่องอนาคตอีกต่อไป แต่เป็นภัยคุกคามที่กำลังเกิดขึ้นและส่งผลกระทบต่อทั้งมนุษย์และธรรมชาติอย่างชัดเจนในปัจจุบัน 

น้ำท่วมจากพายุรุนแรงในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่เกิดขึ้นในปี 2025 เป็นสัญญาณเตือนว่า ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศกำลังขยายวงกว้างไปยังระบบนิเวศและสัตว์ป่า ไม่ใช่เพียงชีวิตมนุษย์และโครงสร้างพื้นฐาน ความซ้ำซากของเหตุการณ์ภูมิอากาศสุดขั้ว เพิ่มแรงกดดันต่อผืนป่าและชนิดพันธุ์สัตว์ ทำให้สัตว์ต้องเดินทางไกลออกจากถิ่นที่อยู่ เพิ่มความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์และการปะทะกับมนุษย์ ทั้งหมดนี้เน้นย้ำว่า การจัดการกับวิกฤตสภาพภูมิอากาศและการอนุรักษ์ธรรมชาติเป็นเรื่องที่เชื่อมโยงกันอย่างแยกไม่ออก และต้องได้รับการรับมือทั้งในระดับภูมิภาคและระดับโลก เพื่อคืนความสมดุลให้ระบบนิเวศที่กำลังถูกทดสอบอย่างหนักในยุคปัจจุบัน