รู้จัก 4 วัคซีนดัง ก่อนฉีดป้องกันโควิด-19
วันนี้ (6 ม.ค.64) ปัจจุบันวัคซีนโควิด19หลักๆ ที่ทั่วโลกเริ่มฉีดให้ประชาชนมีให้เห็นชัดเจน ประมาณ 4 บริษัท ได้แก่ Pfizer , Moderna , AstraZineca/Oxford และ Sinovac ซึ่งทาง Oxford ให้คำแนะนำว่า สามารถฉีดเข็มที่ 2 ให้นานว่าเดิมได้ เป็นเวลา 12 สัปดาห์ จากเดิม 3-4 สัปดาห์ ซึ่งช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของวัคซีน และลดปัญหาขาดแคลนวัคซีน
เราจะพาไปทำความรู้จักวัคซีน ทั้ง 4 แบบ ก่อนได้ฉีดในเดือน ก.พ.64
ข้อมูลงานวิจัยจาก FDA สหรัฐ และวารสารการแพทย์ the lancet รวมถึงข้อมูลจาก ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ให้ความรู้การทำงานของวัคซีนโควิด19 ที่อนุญาตให้ใช้ในมนุษย์ในภาวะปกติและฉุกเฉิน มี 4 บริษัทยาชื่อดังมีข้อดีข้อเสียต่างกันไป
1. บริษัท Pfizer
เป็นวัคซีนชนิด mRNA ต้องฉีด 2 ครั้ง ห่างกัน 21 วัน ต้องเก็บในอุณหภูมิ -70 องศา
ข้อดี ทำได้ง่ายและเป็นจำนวนมากอย่างรวดเร็ว เพราะทำในโรงงาน กระตุ้นภูมิต้านทานได้สูง
ข้อเสีย อยู่ที่ RNA สลายตัวได้ง่าย ต้องเก็บที่อุณหภูมิต่ำมากๆและวัคซีนชนิดนี้เป็นชนิดแรกที่ใช้ในมนุษย์
อาการข้างเคียง หลังฉีดพบได้บ่อยกว่าวัคซีนที่ทำโดยชนิดเก่า เช่น มีไข้ ปวดเมื่อย ส่วนผลข้างเคียงรุนแรง ที่พบคือ ไส้ติ่งอักเสบ บาดเจ็บจากการฉีดที่ไหล่
2.บริษัท Moderna
เป็นวัคซีนชนิด mRNA เช่นกัน ต้องฉีด 2 ครั้ง ห่างกัน 28 วัน และเก็บในอุณหภูมิ -20 องศา
อาการข้างเคียง พบเกิดอาการข้างเคียงรุนแรงในการทดลอง คือ คลื่นไส้อาเจียน รุนแรง
3.วัคซีนของอังกฤษ บริษัท AstraZineca / Oxford
เป็นวัคซีนไวรัส Vector จะใช้วิธีการเอาสารพันธุกรรมของไวรัสใส่เข้าไปในไวรัส ให้ไวรัส Vector ส่งสารพันธุกรรมของโควิด-19 เข้าไปในเซลล์มนุษย์ให้เข้าใจว่าเป็น cDNA ของโควิด-19 ร่างกายสร้างแอนติบอดีต่อเชื้อโควิค 19 กำหนดฉีด 2 ครั้ง ห่างกัน 3-4 สัปดาห์ เก็บในอุณหภูมิตู้เย็น
ข้อดี ผลิตได้จำนวนมากได้ง่ายเพราะทำจากโรงงานเป็น DNA จะมีความคงทนกว่า จึงสามารถเก็บได้ในอุณหภูมิ 2-8 องศา ราคาจะถูก
อาการข้างเคียง มีรายงานผลข้างเคียงรุนแรง พบอาการ ไขสันหลังอักเสบ
4.วัคซีนของจีน บริษัท Sinova
เป็นวัคซีนเชื้อตาย ใช้หลักการกับวัคซีนที่ทำมาแต่ในอดีต เช่น วัคซีนตับอักเสบเอ วัคซีนโปลิโอ พิษสุนัขบ้า ฉีด 2 ครั้ง ห่างกัน 2-4 สัปดาห์ เก็บในอุณหภูมิตู้เย็น
ข้อดี ความปลอดภัย เป็นเชื้อตายสามารถให้ในคนที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องได้ ภูมิคุ้มกันต่ำ
อาการข้างเคียง พบเกิดอาการข้างเคียงรุนแรงในการทดลอง ยังไม่มีรายงาน
นอกจากนี้ ยังมีคำแนะนำ ระยะเวลาของการฉีดวัคซีน ในช่วงวัคซีนขาดแคลน
บริษัท AstraZineca / Oxford หรือ AZ สามารถขยายเวลาให้เข็มที่ 2 ได้ยาวกว่าที่ทางบริษัทกำหนด โดยเฉพาะตัวของ AstraZineca ซึ่งกำลังจะมีใช้ในประเทศไทยเร็วๆ นี้ คือ สามารถให้รอเข็มที่ 2 ได้นานถึง 12 สัปดาห์ หรือ 3 เดือน
ทั้งนี้ การฉีดวัคซีนเข็มแรก คือ การทำให้ร่างกายเห็นแอนติเจนเป้าหมายครั้งแรก ในที่นี้คือโปรตีนสไปค์ของไวรัสโรคโควิด-19 ร่างกายจะเริ่มสร้างแอนติบอดีต่อแอนติเจนนั้น โดยเซลล์ที่เรียกว่า B cell หรือเม็ดเลือดขาว แต่ B cell ของเราจะสร้างแอนติบอดี้ได้ปริมาณไม่มาก ประสิทธิภาพในการทำงานไม่ดี และที่สำคัญจะอยู่กับเราไม่นาน หรือ ภูมิตกไว
แต่ถ้าร่างกายได้รับเข็มที่สอง หรือ การ boost B cell จะถูกกระตุ้นซ้ำทำให้สร้างแอนติบอดีออกมามากขึ้น ที่สำคัญความสามารถในการจับกับแอนติเจน หรือตัวไวรัส จะแน่นขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ระดับ 100-1000 เท่า จากข้อมูลจากการทดสอบทางคลินิคระยะที่ 3 ที่บ่งชี้ว่า ถ้าเว้นระยะห่างนานขึ้นประสิทธิภาพของวัคซีนในการกระตุ้นแอนติบอดีหลังฉีดเข็มสองจะดีขึ้น
แต่มีรายงานเบื้องต้นว่า วัคซีนโควิด-19 ไม่ปลอดภัยสำหรับผู้ที่มีสภาวะภูมิแพ้, บุคคลที่ได้รับการรักษาด้วยยาต้านการแข็งตัวของเลือด ไม่ควรได้รับวัคซีน, ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องรวมถึงบุคคลที่ได้รับการบำบัดด้วยภูมิคุ้มกัน อาจมีการตอบสนองของภูมิคุ้มกันต่อวัคซีนลดลง
รวมทั้ง ผู้ที่ใช้ยากดภูมิคุ้ม, วัคซีนไม่ปลอดภัยสำหรับหญิงตั้งครรภ์ เพราะมีความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นกับแม่และทารกในครรภ์, วัคซีนไม่ปลอดภัยสำหรับผู้ที่วางแผนจะตั้งครรภ์ภายในไม่กี่เดือนหลังจากได้รับวัคซีน, ผู้ได้รับวัคซีนจะไม่สามารถให้นมบุตรได้
facebook : TNNONLINE
facebook live : TNN Live
twitter : TNNONLINE
Line : @TNNONLINE
Youtube Official : TNNONLINE
Instagram : TNN_ONLINE
TIKTOK : @TNNONLINE