ไทยควรมีจุดยืนอย่างไร? ในการประชุม JBC ไทย-กัมพูชา กุญแจสำคัญแก้วิกฤตชายแดน

จากเสียงปืนดัง ที่ช่องบก สู่ความตึงเครียดตลอดระยะทาง 798 กิโลเมตร ชายแดนไทย-กัมพูชา สู่การประชุม JBC ที่ห่างหายไปนานกว่า 12 ปี 

การประชุม JBC หรือ คณะกรรมธิการชายแดนร่วมไทย-กัมพูชา มีความสำคัญอย่างไร   ต้องบอกว่า JBC ถือเป็นกลไกหลักในการแก้ไขปัญหาที่เริ่มขึ้นตั้งแต่ปี 2540  โดยมีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ของทั้งสองประเทศ เป็นประธานร่วม และมีคณะอนุกรรมการร่วมทางเทคนิค ปฏิบัติงานในด้านเทคนิค สนับสนุนการทำงานของ JBC เช่น การวางแผนการสำรวจ การวิเคราะห์ข้อมูลทางเทคนิค และให้ข้อเสนอแนะต่อ JBC

กลไกในเวที JBC จึงถือเป็นหนึ่งในแนวทางในการแก้ไขปัญหาข้อพิพาทของทั้งสองประเทศ โดย ไทย-กัมพูชา เตรียมใช้กลไกนี้ในการแก้ไขปัญหาข้อพิพาทที่เกิดขึ้นล่าสุด  โดยฝ่านไทยมีคีย์แมนสำคัญ 2 คนคือ นายประศาสน์ ประศาสน์วินิจฉัย อดีตเอกอัครราชทูตไทยประจำกรุงพนมเปญ เป็นประธานคณะกรรมาธิการ JBC และ แต่งตั้งพลเอกทรงวิทย์ หนุนภักดี ผู้บัญชาการทหารสูงสุดเป็นที่ปรึกษาคณะกรรมาธิการ

ผศ. อัครพงษ์ ค่ำคูณ อดีตคณบดีวิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์ และ นักวิชาการผู้ศึกษาวิจัยการจัดการข้อพิพาทเขตแดนระหว่างประเทศในอาเซียน เสนอว่า ฝ่ายไทย ควรใช้เวที JBC แสดงจุดยืนชัดเจน ในเรื่องที่ไทยจะไม่รับเขตอำนาจศาลโลก” เพื่อปิดทางฟ้องร้องของกัมพูชา พร้อมนำหลักฐานการละเมิดข้อตกลง MOU 43 ของกัมพูชา ที่ผ่านมา  เช่น การบุกรุก ตัดไม้ทำลายป่า และรุกล้ำอธิปไตยไทย   พร้อมใช้ประเด็น อาชญากรรมไซเบอร์และเศรษฐกิจชายแดน กดดันกลับ

นักวิชาการ ย้ำว่าไทยต้อง “กล้าพูดความจริง” บนหลักฐาน ข้อเท็จจริง มากกว่าการรักษาภาพลักษณ์แบบสุภาพบุรุษ

คงต้องจับตาดูว่าสุดท้ายแล้ว การประชุม JBC ไทย-กัมพูชา ในวันที่ 14 มิถุนายน ที่กรุงพนมเปญ จะเป็นกุญแจทางออกไปสู่ประตูสันติภาพของ 2 ประเทศ หรือ การเปิดแผลใหม่ให้ประเด็นข้อพิพาทลุกลามไปสู่เวทีระดับโลก