ถอดรหัส "กลิ่นมัมมี่" ปริศนาพันปี เปิดหน้าต่างสู่โลกอียิปต์โบราณ

หลังจากเป็นปริศนามาเนิ่นนาน ในที่สุดนักวิทยาศาสตร์ก็ได้วิเคราะห์กลิ่นของมัมมี่อียิปต์โบราณอย่างจริงจัง และพบว่ามัมมี่ มีกลิ่นหอมของไม้ เครื่องเทศ และกลิ่นที่หอมหวาน (sweet aromas) ซึ่งให้ข้อมูลเชิงลึกใหม่เกี่ยวกับกระบวนการ การปฏิบัติ และวัสดุที่ใช้ในการทำมัมมี่ในยุคโบราณได้มากขึ้น

การศึกษาจากมหาวิทยาลัยคอลเลจลอนดอน (University College London - UCL) ในประเทศอังกฤษ และมหาวิทยาลัยลูบลิยานา (University of Ljubljana) ในประเทศสโลวีเนีย ถือเป็นการวิเคราะห์กลิ่นมัมมี่อย่างเป็นระบบครั้งแรก โดยผสมผสานการวิเคราะห์ทางเคมีขั้นสูง เข้ากับการประเมินทางประสาทสัมผัสส่วนบุคคล

โดยนักวิจัยได้ตรวจสอบมัมมี่ 9 ร่าง จากพิพิธภัณฑ์อียิปต์ในกรุงไคโร ที่ใช้การเก็บตัวอย่างอากาศจากภายในโลงศพ ด้วยการดูดอากาศ 10 ลิตรผ่านท่อเก็บตัวอย่าง จากนั้นใช้เครื่องมือวิเคราะห์ทางเคมี แยกสารประกอบออกจากกัน แล้วนำไปเปรียบเทียบกับฐานข้อมูลเพื่อระบุชนิดของสารที่พบ

ผลการวิจัยเปิดเผยว่า กลิ่นที่โดดเด่นที่สุด คือกลิ่นที่มาจากยางสน ไม้หอม มดยอบ (myrrh) และกำยาน รวมถึงขี้ผึ้งที่ใช้ในกระบวนการดองศพแบบโบราณ กลิ่นเหล่านี้ ซึ่งยังนับว่าเป็น “กลิ่นหอม” แม้ในมาตรฐานของคนปัจจุบัน สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อของชาวอียิปต์โบราณที่ว่ากลิ่นหอมหมายถึงความบริสุทธิ์จากเทพเจ้า ในขณะที่กลิ่นเหม็นบ่งบอกถึงการเน่าเปื่อย

การวิจัยนี้ซึ่งดำเนินการร่วมกับผู้ดูแลชาวอียิปต์ ยังช่วยให้ทีมวิจัยสามารถแยกแยะความแตกต่าง ระหว่างวัสดุดองศพดั้งเดิม และสารเติมแต่งเพื่อการอนุรักษ์ในภายหลัง เช่น ยาฆ่าแมลง ทำให้เข้าใจได้ดีขึ้นว่าการดองมัมมี่มีการใช้วัสดุประเภทใดบ้าง และคงอยู่ได้อย่างไรแม้ผ่านไปหลายพันปี 

การศึกษานี้ยังช่วยเพิ่มความเข้าใจเกี่ยวกับเทคนิคการทำมัมมี่ โดยเผยให้เห็นความแตกต่างที่เชื่อมโยงกับยุคสมัย สถานที่ และสถานะทางเศรษฐกิจและสังคม เป็นประโยชน์ให้พิพิธภัณฑ์ที่จัดแสดงมัมมี่ สามารถใช้ผลการวิจัยเหล่านี้เพื่อสร้าง "กลิ่น" ให้ผู้เยี่ยมชมได้สัมผัสบรรยากาศของอียิปต์โบราณได้อย่างดื่มด่ำ เชื่อมโยงเข้ากับประสบการณ์ที่ผ่านมายาวนานได้มากขึ้น