ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เพื่อน ๆ คงจะได้ยินข่าวคราวการชุมนุมประท้วงเพื่อเรียกร้องสิทธิต่าง ๆ รวมไปถึงการร้องเรียน ร้องทุกข์ เพื่อขอความช่วยเหลือจากรัฐบาลและส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง โดยหมุดหมายของผู้มาชุมนุม และมาร้องเรียนก็คือ ทำเนียบรัฐบาล ซึ่งเป็นที่ทำงานของนายกรัฐมนตรี ดังนั้น วันนี้เราจีงอยากเล่าวิวัฒนาการเกี่ยวกับการรับเรื่องราวร้องทุกข์ของพี่น้องประชาชน ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันให้ทุกท่านได้ทราบกันค่ะ ย้อนหลังกลับไปในสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ซึ่งปกครองอาณาประชาราษฎร์แบบ "พ่อปกครองลูก" หากราษฏรมีเรื่องเดือดร้อนสามารถไปสั่นกระดิ่งด้านหน้าพระราชวัง เพื่อร้องขอความช่วยเหลือจากพ่อขุนรามคำแหงมหาราชได้ ต่อมาในสมัยกรุงศรีอยุธยา จนถึงรัตนโกสินทร์ตอนต้น ไม่ปรากฏว่ามีเรื่องราวการสั่นกระดิ่งหน้าวังเพื่อร้องทุกข์ เหตุเพราะจำนวนประชากรที่เพิ่มมากขึ้นจากการรวบรวมแผ่นดินจนเป็นปึกแผ่น อีกทั้งรูปแบบการปกครองที่เปลี่ยนแปลงไป โดยมีกษัตริย์เป็นดั่งสมมติเทพ อาณาประชาราษฎร์ไม่สามารถเข้าถึงได้โดยง่าย จนกระทั่งในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) ทรงโปรดให้ราษฏรตีกลองวินิจฉัยเภรี เพื่อรับเรื่องราวความร้องทุกข์ร้อนของราษฎร // Free photo from https://commons.wikimedia.org // ต่อมาภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 การเมืองการปกครองของไทยมีวิวัฒนาการมาโดยลำดับ มีการจัดตั้งส่วนราชการขึ้นมาเพื่อทำหน้าที่ในการบริหารราชการแผ่นดิน รวมทั้งการแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนด้วย // Free photo from https://commons.wikimedia.org // ศูนย์บริการประชาชน ส่วนราชการในสังกัดสำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี เป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบเรื่องราวร้องทุกข์ของประชาชน โดยได้พัฒนางานรับเรื่องร้องทุกข์มาอย่างต่อเนื่อง โดยเริ่มต้นจากการเปิดเว็บไซต์ ระฆัง.com เพื่อรับเรื่องร้องทุกข์จากประชาชน และพัฒนาอย่างต่อเนื่องมาเป็น “ศูนย์รับเรื่องราวร้องทุกข์ของรัฐบาล 1111” เพื่ออำนวยความสะดวกให้แก่ประชาชนในการร้องเรียน ร้องทุกข์ หรือขอความช่วยเหลือ ผ่านช่องทางต่าง ๆ ดังนี้ โทรศัพท์ สายด่วนรัฐบาล หมายเลข 1111 (โทรฟรี) จุดบริการประชาชน ปัจจุบันมีสำนักงานอยู่ที่สำนักงาน ก.พ. (เดิม) ถนนพิษณุโลก เขตดุสิต กรุงเทพฯ โดยจะมีเจ้าหน้าที่ของศูนย์บริการประชาชน และเจ้าหน้าที่ตัวแทนกระทรวงต่าง ๆ ให้คำปรึกษา คำแนะนำ และรับเรื่องราวร้องทุกข์ของประชาชนไปดำเนินการต่อ จดหมาย ตู้ ปณ.1111 ทำเนียบรัฐบาล (ไม่ต้องติดแสตมป์) เว็บไซต์ www.1111.go.th แอปพลิเคชัน PSC1111 // Photo by sakooclub // นอกจากนี้ ยังได้มีการประสานการทำงานร่วมกับกระทรวงมหาดไทยในการรับเรื่องร้องทุกข์ผ่าน ศูนย์ดำรงธรรมประจำจังหวัด โดยประชาชนในส่วนภูมิภาคที่ได้รับความเดือดร้อน สามารถร้องทุกข์ได้ที่ “ศูนย์ดำรงธรรม กระทรวงมหาดไทย” ซึ่งมีสำนักงานตั้งอยู่ที่ศาลากลางทุกจังหวัดทั่วประเทศ ทำหน้าที่รับเรื่องร้องทุกข์ของประชาชนในพื้นที่ และพิจารณาให้ความช่วยเหลือ โดยประชาชนไม่ต้องเดินทางมาร้องเรียนที่ส่วนกลาง ซึ่งเป็นการอำนวยความสะดวกให้ประชาชน ไม่ต้องเสียเวลา และประหยัดค่าใช้จ่ายในการเดินทางด้วยค่ะ ในยุคปัจจุบัน ที่คนจำนวนมากมีสมาร์ทโฟนอยู่ในมือ เราจึงอยากให้แนะนำให้เพื่อน ๆ ที่มีความประสงค์จะร้องเรียน/ร้องทุกข์/เสนอแนะข้อคิดเห็นที่เป็นประโยชน์ต่อรัฐบาล ดำเนินการผ่าน App PSC1111 กันนะคะ เพราะผู้ร้องสามารถติดตาม และตรวจสอบผลการดำเนินงานเรื่องร้องทุกข์ได้ด้วยตัวเองค่ะ ขอยกตัวอย่างกรณีของเราเอง เวลาที่เราไปเจอสิ่งที่ไม่ปลอดภัยสำหรับตนเองและส่วนรวมก็จะร้องเรียนผ่าน App PSC1111 ซึ่งเราสามารถติดตาม ทวงถาม และตรวจสอบการแก้ไขปัญหาร้องเรียนของส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง โดยเราสามารถทราบความคืบหน้าในทุกขั้นตอนได้ด้วยตัวเองผ่าน App PSC1111 ค่ะ โดย App PSC1111 รองรับระบบปฏิบัติการทั้ง iOS และ Android นะคะ ปัจจุบัน ศูนย์รับเรื่องราวร้องทุกข์ของรัฐบาล 1111 ไม่ได้รับเพียงเรี่องร้องเรียน ร้องทุกข์ หรือขอความช่วยเหลือจากประชาชนเท่านั้นนะคะ แต่ยังรับแจ้งความทุกข์จากเหตุพับพิบัติ เบาะแสอาชญากรรม ปัญหาสิ่งแวดล้อม ร้องเรียนการให้บริการเจ้าหน้าที่ของรัฐ ฯลฯ ดังนั้น หากเพื่อน ๆ มีปัญหาทุกข์ใจ ไม่รู้จะพึ่งใคร ให้นึกถึง 1111 นะคะ ที่นี่ยินดีให้ความช่วยเหลือประชาชนตลอด 24 ชั่วโมงค่ะ บทส่งท้าย ไม่ว่าพรรคการเมืองใดจะมาเป็นผู้นำรัฐบาลก็ตาม งานด้านการให้ความช่วยเหลือประชาชนยังคงเดินหน้าทุกวันค่ะ เพราะหน้าที่ของส่วนราชการ คือ การช่วยเหลือ บรรเทาความเดือดร้อน และให้ความเป็นธรรมแก่ประชาชน ส่วนราชการเองก็พยายามที่จะพัฒนาคุณภาพการให้บริการ ลดขั้นตอนในการติดต่อประสานงาน และอำนวยความสะดวกให้กับประชาชนที่ส่งเรื่องร้องทุกข์ผ่านช่องทางต่าง ๆ ภายใต้ชื่อ “1111” ทั้งนี้ เพื่อให้การช่วยเหลือและการแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนเป็นไปอย่างคล่องตัว และจะได้นำเรื่องราวร้องทุกข์ของประชาชนไปแก้ปัญหาได้อย่างรวดเร็วนั่นเองค่ะ สำหรับเพื่อน ๆ ที่อาศัยอยู่ต่างจังหวัด หากมีเรื่องต้องการร้องเรียน ร้องทุกข์ ขอความช่วยเหลือจากรัฐบาล ไม่ต้องเดินทางไกลมาถึงกรุงเทพฯ แล้วนะคะ เพราะปัจจุบันมีช่องทางในการร้องเรียนกับนายกรัฐมนตรีที่สะดวกและประหยัดค่าใช้จ่ายมาก ๆ ค่ะ