AI ไขความลับสิ่งมีชีวิตใต้แอนตาร์กติกา ย่นเวลาวิเคราะห์จาก “ปี” เหลือ “วินาที”

นักวิทยาศาสตร์จากสถาบันสำรวจแอนตาร์กติกของอังกฤษ (British Antarctic Survey - BAS) ได้นำเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์มาใช้เพื่อพลิกโฉมวิธีการวิเคราะห์ภาพถ่ายใต้ทะเลลึกของทวีปแอนตาร์กติกา โดยสามารถลดเวลาการวิเคราะห์ภาพถ่ายพื้นทะเล จากเดิมที่เคยใช้เวลาเป็นชั่วโมงหรืออาจจะนานเป็นปี ให้เหลือเพียงแค่ไม่กี่วินาทีเท่านั้น

เครื่องมือนี้พัฒนาโดย บีเอเอส เอไอ แล็บ (BAS AI Lab) โดยเป็นการประมวลผลภาพถ่ายความละเอียดสูง และวิดีโอจากกล้องใต้น้ำ เพื่อระบุและติดป้ายกำกับสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลลึก เช่น ปลาดาว ปะการัง ฟองน้ำ และปลาชนิดต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว 

ระบบนี้ได้รับการฝึกฝนจากภาพถ่าย 100 ภาพ พร้อมคำอธิบายอย่างละเอียด ซึ่งเป็นข้อมูลที่ได้จากเรือวิจัย อาร์วี โพลาร์สเติร์น (RV Polarstern) ของเยอรมนี ที่ถ่ายภาพที่ระดับความลึก 1,900 - 2,150 เมตร ทำให้ AI สามารถจัดการกับความท้าทายต่าง ๆ เช่น การซ้อนทับกันของสิ่งมีชีวิต และการระบุสิ่งมีชีวิตสายพันธุ์ใหม่ที่ปรับตัวให้เข้ากับน้ำที่อุณหภูมิต่ำกว่าศูนย์

ทีมนักวิทยาศาสตร์กล่าวว่า เทคโนโลยีนี้ช่วยเอาชนะอุปสรรคสำคัญในการติดตามความหลากหลายทางชีวภาพ เพราะทำให้ประมวลผลข้อมูลการสำรวจได้เร็วขึ้นมาก เช่น จากเดิมที่ต้องแปะป้ายกำกับเองทีละภาพ ซึ่งอาจจะใช้เวลานานถึง 8 ชั่วโมงต่อภาพ แต่ตอนนี้ระบบที่ใช้ AI ร่วมกับการกำกับดูแลของมนุษย์ ช่วยให้พวกเขาวิเคราะห์ข้อมูลบนเรือวิจัยได้แบบทันที

ทั้งนี้พื้นทะเลแอนตาร์กติก ถือว่าเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตในมหาสมุทรใต้มากกว่าร้อยละ 94  ซึ่งส่วนใหญ่เป็นสัตว์เฉพาะถิ่นและปรับตัวเข้ากับสภาพน้ำแข็งได้เป็นอย่างดี

และด้วยภาวะโลกร้อนและกิจกรรมของมนุษย์ที่คุกคามถิ่นที่อยู่อาศัยเหล่านี้ เครื่องมือนี้จึงกลายเป็นกำลังสำคัญ ในการประมวลผลภาพที่ค้างอยู่กว่า 30,000 ภาพจากคาบสมุทรแอนตาร์กติกและทะเลเวดเดลล์ (Weddell) ซึ่งจะช่วยเร่งกระบวนการจัดทำแผนที่และเฝ้าระวังระบบนิเวศทางทะเลที่เปราะบางของแอนตาร์กติกาให้ทำได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น