AI ตาทิพย์ ! “GhostNetZero” แพลตฟอร์มส่องซากอวนจับปลา คืนชีพมหาสมุทร

ไมโครซอฟต์ (Microsoft) บริษัทด้านเทคโนโลยีชื่อดัง เผยโครงการ โกสต์เน็ตซีโร่ (GhostNetZero) ซึ่งเป็นการพัฒนาเครื่องมือปัญญาประดิษฐ์เพื่อคัดกรองภาพถ่ายใต้น้ำขนาดหลายเพตาไบต์จากทุกที่ในโลก เพื่อระบุตำแหน่งของซากอวนจับปลาที่ถูกทิ้งหรือสูญหาย จนกลายเป็นขยะในทะเล

มีข้อมูลระบุว่าในแต่ละปี อุปกรณ์จับปลาทั่วโลกประมาณร้อยละ 2 ซึ่งรวมถึงอวนประมงผืนใหญ่สูญหายไปในมหาสมุทร ซากอวนเหล่านี้คุกคามสัตว์ทะเลซึ่งติดอวนที่ถูกทิ้ง  นอกจากนี้เศษซากของอุปกรณ์ ยังย่อยสลายและกลายเป็นสาเหตุหลักของมลพิษจากพลาสติกในน้ำ

อย่างไรก็ตาม ปัญหาคือการตรวจจับอวนที่ถูกทิ้ง ซึ่งอาจจมอยู่ก้นทะเลเป็นเรื่องยาก เพราะอวนบางผืนบางจนแทบมองไม่เห็นเมื่อดูจากภาพถ่ายใต้น้ำ

ด้วยเหตุนี้ ไมโครซอฟต์ (Microsoft) พร้อมด้วยพันธมิตรอย่างองค์การกองทุนสัตว์ป่าโลกสากล (WWF) ในเยอรมนี, เอคเซนเชอร์ (Accenture) บริษัทด้านธุรกิจและเทคโนโลยี จึงได้ร่วมกันสร้าง GhostNetZero.ai ขึ้นมา

แพลตฟอร์มออนไลน์นี้รวบรวมข้อมูลใต้น้ำความละเอียดสูงจากการใช้โซนาร์สแกนด้านข้าง (Side Scan Sonar) เป็นเทคโนโลยีโซนาร์ที่ใช้คลื่นเสียงเพื่อสร้างภาพของท้องทะเลในแนวขวางสองด้านไปพร้อม ๆ กัน 

การสแกนโซนาร์จะถูกแปลงเป็นภาพ และ AI จะวิเคราะห์ภาพเหล่านี้เพื่อระบุตำแหน่งที่น่าจะพบอวนขยะไว้บนแพลตฟอร์ม จากนั้นผู้เชี่ยวชาญจะตรวจสอบสิ่งที่ AI พบอีกครั้ง เมื่อยืนยันตำแหน่งอวนแล้ว ก็จะมีการส่งข้อมูลไปให้หน่วยงานที่ดูแล นักดำน้ำ และทีมชาวประมงในท้องถิ่น ดำเนินการต่อไป

หน่วยงานระบุว่าอัตราความแม่นยำของ AI อยู่ที่ร้อยละ 94 ซึ่งทีมพัฒนากำลังฝึกฝนให้ AI ตรวจจับความแตกต่างของวัตถุในภาพจากระบบต่าง ๆ ให้ดีขึ้น เพื่อทำให้สามารถประเมินชุดข้อมูลที่มีอยู่ได้อย่างตรงเป้าหมาย

จนถึงขณะนี้ ระบบได้ช่วยคัดกรองภาพที่บันทึกด้วยโซนาร์ และกู้คืนอวน น้ำหนักรวมแล้ว 33 ตันจากทะเลบอลติกได้สำเร็จ ส่วนก้าวต่อไปคือการขอความร่วมมือให้สถาบันวิจัย หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และบริษัทพลังงานลมนอกชายฝั่ง ช่วยกันเผยแพร่ข้อมูลการบันทึกภาพถ่ายใต้น้ำผ่านแพลตฟอร์มเพื่อช่วยพัฒนาเทคโนโลยีนี้ ให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น