พูดถึงสัตว์เลี้ยงที่ผูกพันกับคนทุกเชื้อชาติมายาวนาน และเข้ามามีบทบาทในสำนวนสุภาษิตต่าง ๆ ก็คงไม่พ้นจะนึกถึง ‘แมว’ ไทยเรามีสำนวนพูดเกี่ยวกับเจ้าเหมียวกันมาตั้งแต่โบราณแล้ว เช่น ตีนแมว แมวมอง ปิดประตูตีแมว ฝากปลาย่างไว้กับแมว เชื่องเหมือนแมวนอนหวด ย้อมแมวขาย ฯลฯ โดยส่วนใหญ่มักจะเปรียบเทียบบุคคลเข้ากับลักษณะปราดเปรียว จับไม่ได้ไล่ไม่ทันของเจ้าเหมียวสุดแสบนั่นเอง เรามาลองดูกันดีกว่าว่า แล้วฝรั่งมีสำนวนเกี่ยวกับแมวที่น่าสนใจอะไรบ้างในภาษาอังกฤษ เวลาฟังจะได้รู้เรื่องค่ะขอบพระคุณภาพประกอบจาก https://pixabay.com/ โดย congerdesign1. Put the cat among the pigeonsบางครั้งก็ใช้เป็น Set the cat among the pigeons แปลตรงตัวคือ “เอาแมวไปไว้กลางฝูงนกพิราบ” อะไรจะเกิดขึ้นน่ะหรือ นกก็ร้องและบินหนีกันจ้าละหวั่นน่ะสิ สำนวนนี้หมายถึง การก่อเรื่อง การสร้างปัญหาหรือความวุ่นวาย ที่ทำให้คนโกรธและกังวลจำนวนมากตัวอย่าง The headmaster really put the cat among the pigeons when he gave lame excuses instead of apologizing to the angry parents. อาจารย์ใหญ่ทำให้เป็นเรื่องขึ้นมาเลยจริงๆ ตอนที่แก้ตัวน้ำขุ่นๆแทนที่จะขอโทษบรรดาพ่อแม่ที่กำลังโกรธ2. Fat catนึกภาพ “แมวอ้วน” แล้วดูปุกปุย น่ารักน่ากอดใช่ไหม แต่ฝรั่งใช้คำนี้ไปเปรียบเทียบกับมหาเศรษฐี เจ้าพ่อ หรือคนที่มีอำนาจและร่ำรวยมหาศาล โดยมักพูดในเชิงลบเกี่ยวกับกลุ่มนายทุนหรือสปอนเซอร์พรรคการเมือง ซึ่งโลภมากและเสพสุขบนกองเงินกองทอง ขณะที่ผู้คนทั่วไปกลับต้องทำงานลำบาก เปรียบเหมือนแมวเลี้ยงที่วันๆ นอน เล่น ไม่ทำอะไร ก็ยังมีอาหารกินดีเสียจนอ้วนท้วนตัวอย่าง This economic downturn is even increasing the suicide rate in our country, but the fat cats seem to barely notice the hardship. ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำนี้กำลังทำให้อัตราการฆ่าตัวตายในประเทศของเราสูงขึ้นด้วยซ้ำ แต่พวกคนรวยก็ดูเหมือนจะแทบไม่รู้สึกถึงความยากลำบากอะไร3. Play cat and mouse“เล่นแมวจับหนู” บางครั้งก็ใช้เป็นคำนามว่า a cat and mouse game หมายถึงสถานการณ์ระหว่างสองฝ่ายที่เป็นคู่ปรับหรือคู่แข่งกัน ซึ่งผลัดกันได้เปรียบเสียเปรียบ หรือต้องใช้กลยุทธ์ต่างๆ คอยล่อและรอโอกาสชิงชัยจากอีกฝ่ายให้ได้ โดยที่ฝ่ายหนึ่งก็มักจะหนีรอดพ้นเฉียดฉิวอยู่บ่อยๆ สูสีจนต้องลุ้นว่าสุดท้ายแล้วใครจะชนะกันแน่ตัวอย่าง In Hugo Victor’s Les Misérables, the two main characters basically play a cat and mouse game throughout the story. ในบทละครเรื่อง เหยื่ออธรรม ของฮิวโก้ วิกเตอร์ พูดอย่างง่ายได้ว่าตัวละครหลักสองตัวเล่นแมวจับหนูกันตลอดทั้งเรื่องขอบพระคุณภาพประกอบจาก https://pixabay.com/ โดย congerdesign4. Cat napใครที่มีเจ้าหง่าวเจ้าเหมียวประจำบ้านคงรู้ดีว่า เวลาส่วนใหญ่ในชีวิตของแมวนั้นใช้ไปกับการนอน ไม่ได้นอนเป็นเวล่ำเวลาแบบคนเรา แต่เป็นการงีบหลับสั้นๆหลายครั้งในแต่ละวัน “การงีบแบบแมว” จึงหมายถึงการนอนพัก หรือฟุบหลับสั้นๆไม่กี่นาที โดยที่อีกประเดี๋ยวก็ต้องตื่นแล้วนั่นเองตัวอย่าง His cat nap on the bus today unfortunately gave a chance to the pickpocket. โชคร้ายที่การงีบหลับสั้นๆของเขาบนรถเมล์วันนี้เปิดช่องให้กับไอ้โจรล้วงกระเป๋า5. Let the cat out of the bagแปลง่ายๆว่า “ปล่อยแมวออกจากถุง” แน่นอนว่า ถ้าเราจับแมวสักตัวใส่ย่ามหรือกระเป๋าเอาไว้ แล้วเราเปิดให้มันหลุดออกไปได้ การจะตะครุบจับเจ้าแมวตัวนั้นกลับมาใส่ถุงใหม่อีกครั้งหนึ่งก็ทำได้ยากหรือแทบเป็นไปไม่ได้เลย ฉันใดก็ฉันนั้น ความลับหรือสิ่งที่ต้องการปกปิดแอบซ่อนไว้ ถ้าได้แพร่งพรายออกไปสู่หูคนนอก จะเรียกกลับก็ไม่ทันแล้วล่ะ เทียบคล้ายกับสำนวนไทยว่า ฆ้องปากแตก นั่นเองตัวอย่าง We hope the actors won’t let the cat out of the bag before the movie comes out. That would spoil the fun. เราหวังว่าเหล่านักแสดงจะไม่ปากโป้ง(ความลับเกี่ยวกับหนัง)ก่อนหนังจะเข้าโรง บอกก่อนคงจะทำให้หมดสนุก6. A cat in gloves catches no miceว่ากันว่า บางทีคนเราก็ต้องแรงบ้างเพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ เพราะ “แมวที่ใส่ถุงมือ(อุ้งเท้า)ย่อมจับหนูไม่ได้” สำนวนนี้เตือนคนที่สุภาพหรือทำอะไรระมัดระวังตลอดเวลาว่า ไม่ต้องอ้อมค้อมหรือรักษาหน้ากันมากไป เรื่องบางอย่างน่ะต้องใช้กรงเล็บจัดการจ้ะตัวอย่าง A cat in gloves catches no mice. Just tell your debtors to pay now, or else you’ll sue them. ไม่ต้องรักษามารยาทแล้ว บอกพวกลูกหนี้ของคุณไปเลยว่าให้จ่ายเดี๋ยวนี้ ไม่งั้นคุณจะฟ้อง7. Cat got one's tongueมีหลายทฤษฎีว่าสำนวน “แมวเอาลิ้นไป” นี้ มีที่มาจากไหน ส่วนใหญ่เชื่อว่าในยุคกลาง ถ้าใครสักคนเกิดรู้ว่ามีคนเป็นแม่มด แล้วจะเอาไปแจ้งทางการมาจับ แม่มดก็จะตัดลิ้นพวกเขาแล้วโยนให้แมวของตนกิน (อูย น่ากลัว) สำนวนนี้มักใช้เวลาถามอะไรสักอย่างแล้ว คู่สนทนาเกิดอึกอัก พูดไม่ออก หรือเวลาใครสักคนเงียบเป็นเวลานานผิดปกติตัวอย่าง Why aren’t you answering me? Has the cat got your tongue? ทำไมไม่ตอบฉันล่ะ เป็นใบ้หรือไงขอบพระคุณภาพประกอบจาก https://pixabay.com/ โดย congerdesign8. Like the cat that swallowed the canary“เหมือนแมวที่กินนกขมิ้นเข้าไป” ใช้เปรียบเทียบเวลาที่เราเห็นใครคนหนึ่งทำท่าพออกพอใจในตัวเองเหลือเกิน และทำเป็นไม่รู้สึกผิด หรือแทบไม่สำนึกกับสิ่งที่ตัวเองทำ สามารถใช้ว่า “like the cat that got the cream” ก็ได้เหมือนกันIt is so strange to see the male leading character in Thai dramas acting all smug like the cat that swallowed the canary, after they raped the woman they claim to love. แปลกมากที่ได้เห็นพระเอกละครไทยทำท่าพอใจเหลือแสน หลังจากได้ข่มขืนผู้หญิงที่ตัวเองอ้างว่ารัก9. Like something the cat dragged inด้วยสัญชาตญาณนักล่า แมวดูจะมีของฝากคาบกลับมาบ้านให้เจ้าของได้สยองกันอยู่เสมอ ไม่ว่าจะเป็นชิ้นส่วนนก หางหนู หรือขาแมลงสาบ ฝรั่งจึงเปรียบสิ่งของหรือบุคคลที่ดูยับเยิน เก่า สกปรก เหนื่อย หรือช้ำเลือดช้ำหนอง ว่า “เหมือนของที่แมวลากเข้ามา”ตัวอย่าง Having gotten a pair of twins, the poor couple looks like something the cat dragged in. พอมีลูกแฝด คู่สามีภรรยาที่น่าสงสารคู่นั้นก็ดูโทรมไปเยอะ10. Curiosity killed the cat“ความอยากรู้อยากเห็นฆ่าแมว” เป็นคำพังเพยที่โดยทั่วไปใช้เตือนว่า อย่าขี้สงสัยหรือสอดรู้จนเกินควร อาจจะมีอันตราย หรือใช้ในแง่ที่ว่า มีความจริงบางอย่างที่เราไม่รู้หรือไม่ไปหาเรื่องตรวจสอบเสียจะดีกว่า เรื่องราวที่ไม่จำเป็นนั้นปิดตาเสียข้างหนึ่งบ้างก็ได้ เหมือนกับแมวที่มักจะชอบปีนป่ายมุดสำรวจสิ่งของต่างๆในบ้าน บางทีอาจเสี่ยงได้รับอันตราย จนเจ้าของต้องคอยดูคอยห้ามตัวอย่าง I want to know why my boss suddenly fired his secretary, but I never ask him because I’m afraid curiosity killed the cat. ฉันอยากรู้ว่าทำไมเจ้านายถึงไล่เลขาฯออกกะทันหัน แต่ฉันไม่เคยถามเขาหรอก เพราะฉันกลัวว่า สอดรู้มากไป จะนำภัยมาสู่ตนขอบพระคุณภาพประกอบจาก https://pixabay.com/ โดย congerdesignสำนวนทั้ง 10 ประโยคที่นำมาเล่าให้เพื่อน ๆ ฟัง ล้วนแต่ประกอบด้วยศัพท์พื้นฐานที่ไม่ยากเกินไปเลยใช่ไหมคะ การใช้ภาษาอังกฤษในชีวิตประจำวัน แม้จริงแล้วก็คือการประกอบศัพท์ง่าย ๆ ให้ได้ใจความขึ้นมา ไม่จำเป็นต้องพูดจาอลังการซับซ้อน แต่ต้องสื่อสารแล้วเห็นภาพชัด สำนวนภาษาอังกฤษเป็นวิธีเปรียบเทียบแบบหนึ่งที่ทำให้คนเข้าใจกันง่ายขึ้น เราเลยอยากให้ทุกคนได้เรียนรู้ไว้ ไม่แน่นะคะ ต่อไปเพื่อน ๆ อาจจะสร้างการเปรียบเทียบของตัวเองขึ้นมา เป็นคนจุดประกายวลีเท่ ๆ ใหม่ ๆ ที่น่าฟังสำหรับฝรั่งก็เป็นได้ ขอเป็นกำลังใจให้ทุกคนเก่งภาษาอังกฤษค่ะ