น้องสอนพี่กรีดยางพารา การศึกษาไม่จำเป็นที่จะต้องอยู่ในห้องเรียนเสมอไป ถ้าเราอยากมีความรู้ คุณตาวัย 80 ปี เคยสอนผู้เขียนไว้ เมื่อผู้เขียนอายุราว 12 ปี (ช่วงเรียนปฐมวัย) ว่า “เราต้องเป็นน้ำที่ไม่เต็มแก้ว ต้องพร้อมที่รับน้ำใหม่ เข้ามาเสมอ” ซึ่งก็หมายถึง เราต้องเป็นคนที่ไม่อวดตัวเอง ว่ามีความรู้มาก เรียกง่ายๆ ว่า “อย่างวดเก่ง” เราต้องรู้จักถ่อมตน ลดความทะนงตน เพื่อจะเรียนรู้ให้ได้มากกว่าเดิม เรียนรู้กับคนที่เก่งกว่าเรา ซึ่งอาจจะเก่งคนละด้านก็ได้ ผู้ที่จะมาเป็นครู อาจารย์ สอนเราได้ ไม่จำเป็นต้องเป็นผู้ที่ อายุมากว่าเรา อาวุโสกว่าเราก็ได้ น้องๆ หลายท่านสมัยนี้ เขาก็มีความรู้บางอย่างมากกว่าเราได้ อย่างเช่น ด้านเทคโนโลยีการทำปรับแต่ง การตัดต่อภาพ ตัดต่อวิดีโอ ซึ่งเราเป็นจะเป็นคนรุ่นเก่าแล้ว ตามไม่ทันเทคโนโลยี เพราะในทุกๆ วัน นอกจากทำงานแล้ว เรื่องในด้านนี้ ไม่มีความรู้เลย ส่วนนักเรียน นักศึกษาในสมัยนี้ เขาจะได้เรียนรู้ในด้านนี้มาจากสถานศึกษา ซึ่งจะมีในหลักสูตรการเรียนการสอน ดูจากการส่งการบ้านอาจารย์ ต้องส่งเป็นคลิป ตามที่อาจารย์กำหนดหัวข้อให้นักเรียน นักศึกษา สร้างสรรค์ผลงาน ว่าแล้วก็เกริ่นซะยาวเลย เดี๋ยวจะกลายเป็นบ่น เข้าเรื่องเลยนะค่ะ ณ ที่นี้ผู้เขียนจะพามาเรียนรู้การเป็นเกษตรจากผู้เป็นน้อง ซึ่งเขาจะเรียนหนังสือมาน้อย แต่มีความรู้ ความสามารถในการทำสวนยางพารา มาดูวิธีกรีดยางพาราจากน้องกันค่ะ น้องได้กล่าวว่า ต้นยางพาราที่สามารถเริ่มกรีดยางได้อายุประมาณ 7 ปีขึ้นไป การลงมือกรีดยางพารา ช่วงนี้ฤดูร้อน ควรเริ่มกรีดเวลา 00.00 น.จนถึงเช้า ประมาณ 07:00 น.(ถ้าฤดูหนาวจะสามารถกรีดได้ถึง 08:00 น.) เพราะเป็นช่วงที่น้ำยางพาราจะไหลดี การกรีดต้องกรีดให้ถึงท่อน้ำยาง ถ้าไม่ถึงท่อน้ำยางก็จะทำให้น้ำยางไหลไม่ดี ไหลไม่สะดวก และน้องยังบอกว่า ต้นยางจะมีเนื้อเยื้อ 3 ชั้น ชั้นที่ 1 เปลือกยางชั้นที่ 2 ท่อน้ำยางชั้นที่ 3 แก่นยาง ส่วนหน้าที่แต่ละชั้น จำไม่ได้ น้องกล่าวแล้วก็หัวเราะ เราก็ขำตาม น้องบอกรู้แต่ว่า แต่ละส่วนจะมีหน้าที่ต่างกัน พอจำได้ในช่วงอบรมกับทางเกษตรอำเภอว่า ชั้นที่ 3 แก่นยาง ถ้าเรากรีดลงลึกเกินไป จะมีน้ำใสๆ ออกมาแทนน้ำยางพารา นั้นแสดงให้เห็นว่าฝีมือการกรีดยางพาราของเรา ไม่ผ่าน เพราะว่านอกจากจะไม่ได้น้ำยางพาราแล้ว ยังจะทำให้ต้นยางเกิดรอยแผลลึก มีผลต่อการกรีดรอบต่อไป ซึ่งจะกรีดยาก เพราะลำต้นจะไม่เรียบ วิธีการกรีดมือต้องประคองมีดให้ตามรอยเดิม กรีดจากซ้ายมาขวา และต้องคอยระวังไม่ให้กรีดลึกไปถึงแก่นยาง เพราะจะทำให้ไม่ได้น้ำยางพารา แถมยังทำให้ต้นไม่สวย เวลาขายต้นไม่ได้ราคาอีกนะ พอกรีดเสร็จแล้ว ต้องหยอดกรด เพื่อทำยางก้อนถ้วย บางภูมิภาคเขาจะนิยมทำน้ำยางสด เช่น ภาคใต้ หรือบางท้องที่จะทำยางแผ่นสำเร็จ แต่ทางจังหวัดเลย บ้านของน้อง ส่วนใหญ่จะทำยางถ้วย ส่วนวิธีการหยอดกรดต้องใส่กรดให้พอดีกับน้ำยางที่ไหลออกมาจากต้น ขนาดน้ำยางออกเต็มถ้วยก็จะหยอดกรดประมาณ 2 ช้อนโต๊ะ ถ้าใส่มากหรือน้อยเกินไป จะทำให้ยางก้อนถ้วยของเราออกมาไม่แข็ง ไม่สวย ตามที่ตลาดต้องการ ราคาที่ขายก็จะไม่ดี เท่าที่ทางร้านระบุไว้ เพราะฉะนั้นเราควรใส่ใจในการหยอดกรด ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญของการทำยางก้อนถ้วย คือ ขั้นตอนการหยอดกรด เดินเหนื่อยแล้ว ขอเรียนรู้เท่านี้ก่อนนะ จะเห็นว่า การทำสวนยางพารา หากเราไม่มีความรู้ในการกรีดยางพารา และความรู้ในการหยอดกรด ก็ยากเหมือนกันที่จะได้ยางพาราสวยๆ ราคาดีๆ มาขายในราคาที่ดีได้ ผู้เขียนหวังว่าจะทำให้ผู้อ่านได้รับความรู้ในการกรีดยางพารา และวิธีการหยอดกรดนะค่ะ ภาพโดย: ผู้เขียน