มนุษย์มี "วงปี" เหมือนต้นไม้ในเคลือบรากฟัน บ่งบอกประวัติสุขภาพในอดีตได้

มนุษย์มี "วงปี" เหมือนต้นไม้ในเคลือบรากฟัน บ่งบอกประวัติสุขภาพในอดีตได้ - BBCไทย

ใครจะคิดว่าฟันของคนเราไม่ได้มีเอาไว้เพียงบดเคี้ยวอาหารเท่านั้น ล่าสุดนักมานุษยวิทยาจากมหาวิทยาลัยนิวยอร์กของสหรัฐฯ พบวา ภายในเคลือบรากฟัน (cementum) มีชั้นเนื้อเยื่อแข็งที่เรียงซ้อนกันตามกาลเวลาคล้ายวงปีของต้นไม้ ซึ่งชั้นเนื้อเยื่อนี้ได้บันทึกข้อมูลเหตุการณ์สำคัญในชีวิต ที่ส่งผลต่อสุขภาพกายและจิตของคนคนหนึ่งเอาไว้เกือบทั้งหมด

ดร. เปาลา เซอร์ริโต ผู้นำทีมวิจัย เผยถึงรายละเอียดของการศึกษาข้างต้นในวารสาร Scientific Reports ว่า "ฟันไม่ใช่ส่วนหนึ่งของกระดูกที่ตายแล้วหรือเป็นอวัยวะที่ไม่มีความเปลี่ยนแปลง แท้ที่จริงแล้วฟันมีการปรับตัวและตอบสนองต่อกระบวนการทางกายภาพโดยรวมของร่างกายตลอดเวลา"

เพื่อพิสูจน์ถึงสมมติฐานดังกล่าว ทีมผู้วิจัยจึงได้วิเคราะห์ตัวอย่างฟัน 47 ซี่ ที่ได้มาจากร่างของผู้เสียชีวิตชาวมาลาวีซึ่งมีเชื้อสายชนเผ่าบันตู (Bantu) รวม 15 คน โดยแต่ละคนมีอายุระหว่าง 25-69 ปีในขณะที่เสียชีวิต

• 6 อวัยวะที่ไม่จำเป็นสำหรับมนุษย์อีกต่อไป
• ทารกในครรภ์มี "มือตุ๊กแก" กล้ามเนื้อชุดพิเศษที่สลายไปก่อนคลอด
• พบวิธีรักษาฟันผุแบบใหม่ กระตุ้นให้เนื้อฟันงอกจนอุดรูได้เอง

เหตุที่นักวิจัยเลือกวิเคราะห์ซากฟันจากร่างของชาวแอฟริกันกลุ่มนี้ เนื่องจากนักมานุษยวิทยารุ่นก่อน ๆ ได้เก็บรักษาร่างรวมทั้งประวัติของแต่ละคนที่ได้จากปากคำของญาติสนิทเอาไว้เป็นอย่างดี เพื่อการศึกษาด้านต่าง ๆ ในอนาคต

มีการวิเคราะห์ชั้นเนื้อเยื่อในเคลือบรากฟัน ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อที่แข็งขึ้นเพราะการสะสมตัวของแคลเซียม โดยเคลือบรากฟันจะต่างกับเนื้อฟันตรงที่มันสามารถงอกเติบโตได้ตลอดชีวิตของคนเรา ทั้งมีการค้นพบก่อนหน้านี้ว่า สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหลายชนิดมีชั้นของเคลือบรากฟันซึ่งบันทึกร่องรอยของเหตุการณ์ที่ส่งผลสะเทือนต่อชีวิตและสุขภาพเอาไว้

ในกรณีของฟันจากหญิงเผ่าบันตู พบร่องรอยของชั้นเคลือบรากฟันที่บางลงกว่าปกติ ในช่วงที่มีเหตุการณ์สำคัญทางกายภาพ เช่นมีการคลอดบุตร ให้นมบุตร หรือถึงวัยหมดประจำเดือน ซึ่ง "วงปี" ของชั้นเคลือบฟันสามารถบอกช่วงเวลาที่เหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นได้ตรงกับประวัติบุคคลที่มีการบันทึกไว้อย่างแม่นยำ

ในส่วนของฟันจากชายเผ่าบันตูนั้น ชั้นของเคลือบรากฟันสามารถบ่งบอกถึงอาการเจ็บป่วยเรื้อรัง รวมไปถึงเหตุการณ์รุนแรงหรือความเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในชีวิตที่ทำให้เกิดความเครียดได้ด้วย เช่นบ่งบอกถึงช่วงเวลาที่ถูกจับกุมคุมขัง หรือช่วงปีที่พวกเขาโยกย้ายถิ่นฐานจากชนบทเข้ามาอาศัยในเมืองใหญ่

อย่างไรก็ตาม การอ่านประวัติสุขภาพจาก "วงปี" ของชั้นเคลือบฟันมนุษย์ สามารถจะทำได้ในกรณีของเหตุการณ์ใหญ่ ๆ หรืออาการเจ็บป่วยเรื้อรังที่กินเวลานานเท่านั้น แต่ไม่สามารถจะบันทึกเหตุการณ์ทั่วไปที่เกิดขึ้นอย่างไม่เป็นประจำและไม่สม่ำเสมอได้