“ก้าวเล็กสู่จักรวาล” ความสำเร็จอวกาศไทย บนเวทีระดับโลก
“อวกาศ” ภารกิจที่ใครหลายคนใฝ่ฝันอยากจะไปให้ถึงดวงดาว แต่ก้าวที่ยิ่งใหญ่ ย่อมประกอบด้วยก้าวเล็ก ๆ หลายก้าวรวมกัน
ไทยก็เป็นหนึ่งในนั้น ที่ต้องการมีส่วนร่วมภารกิจอวกาศระดับโลก เดินหน้าสร้างความร่วมมือกับนานาชาติต่อเนื่อง โชว์ให้โลกเห็นถึงศักยภาพของคนไทยในอุตสาหกรรมอวกาศ
แล้วความสำเร็จในด้านอวกาศที่ผ่านมาของไทยมีอะไรบ้าง ?
“ไทยคม” ความภาคภูมิใจด้านอวกาศไทย
ความสำเร็จอย่างแรก คือ ดาวเทียม “ไทยคม” หนึ่งในความภาคภูมิใจด้านอวกาศของคนไทย เพราะมันคือ ดาวเทียมดวงแรกของประเทศ
ดาวเทียมไทยคมดวงแรก ถูกส่งขึ้นสู่วงโคจรเมื่อวันที่ 18 ธันวาคม ปี 2536
ชื่อ “ไทยคม” ย่อมาจากคำว่า Thai Communications หรือ ไทยคมนาคม สัญลักษณ์เชื่อมโยงไทยกับเทคโนโลยีสื่อสารสมัยใหม่ โดยเป็นชื่อที่ได้รับพระราชทานจาก พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ปัจจุบัน ดาวเทียมไทยคม มีทั้งหมด 8 ดวง ดาวเทียมไทยคม 1, 2, 3 และ 5 ถูกปลดระวางแล้ว ส่วนดาวเทียมไทยคม 4, 6, 7 และ 8 ยังปฏิบัติหน้าที่อยู่ในวงโคจร
นอกจาก “ไทยคม” ดาวเทียมสื่อสารแห่งชาติแล้ว ไทยยังส่งดาวเทียมสำรวจทรัพยากรขึ้นสู่วงโคจรด้วยเช่นกัน อย่าง ดาวเทียมไทยโชต 1 และ 2 หรือ ธีออส พัฒนาโดย สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ และภูมิสารสนเทศ หรือ GISTDA
ด้วยภารกิจสำรวจทรัพยากรธรรมชาติ และสภาพแวดล้อมของไทย เพื่อนำมาใช้ประโยชน์บริหารจัดการประเทศในด้านต่าง ๆ
ส่งงานวิจัยไทย ขึ้นสู่อวกาศ
นอกจากภารกิจดาวเทียมแล้ว ไทยยังเคยส่งงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์ขึ้นไปทำการทดลองบนสถานีอวกาศนานาชาติด้วย
ด้วยความร่วมมือระหว่าง สวทช., GISTDA และ JAXA ของญี่ปุ่น ส่งงานวิจัยสัญชาติไทย อย่าง "การทดลองปลูกผลึกโปรตีนในอวกาศเพื่อพัฒนายาต้านโรคมาลาเรีย" ของ ดร.ชัยรัตน์ อุทัยพิบูลย์ นักวิจัยอาวุโส จากไบโอเทค ขึ้นสู่สถานีอวกาศนานาชาติ เมื่อปี 2019
ก่อนจะประสบความสำเร็จในปี 2020 ได้ผลึกโปรตีนที่มีคุณภาพ และพร้อมใช้งาน ต่อยอดออกแบบยาต้านมาลาเรีย
งานวิจัยไทยอีกชิ้นหนึ่งที่ได้ขึ้นสู่อวกาศไม่นานมานี้ คือ โครงการวิจัยผลึกเหลวในอวกาศ เป็นความร่วมมือกันระหว่างมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ GISTDA และ NASA ถูกส่งขึ้นไปสู่สถานีอวกาศนานาชาติ เมื่อวันที่ 15 กันยายน 2025
การทดลองนี้ มีระยะเวลาทดลองในอวกาศประมาณ 3 เดือน และจะถูกส่งกลับไทยในเดือนมกราคม 2569 มีเป้าหมายเพื่อศึกษาพฤติกรรมของผลึกเหลวในสภาวะไร้แรงโน้มถ่วง จะช่วยให้นักวิจัยสามารถพัฒนานวัตกรรมจอภาพ LCD ให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น และอาจนำไปสู่การพัฒนาเทคโนโลยีจอภาพขั้นสูงในอนาคตได้
งานวิจัยนี้ นับเป็นครั้งแรกของไทยที่ได้ร่วมโครงการกับองค์การ NASA
จับมือนานาชาติ มุ่งสำรวจดวงจันทร์
จะเห็นได้ว่า ไทยเริ่มเข้าไปมีบทบาทในอุตสาหกรรมอวกาศมากขึ้นเรื่อย ๆ และล่าสุด ไทยเองก็หมายมั่นอยากจะเข้าไปมีส่วนร่วมในภารกิจอวกาศที่ใหญ่ขึ้น
16 ธันวาคม 2567 ไทยลงนามเข้าร่วมข้อตกลง Artemis Accords ซึ่งเป็นข้อตกลงสำคัญที่มุ่งเน้นการสำรวจและใช้งานอวกาศอย่างสันติ ภายใต้การนำของสหรัฐฯ และ NASA
ไทยเป็นชาติสมาชิกที่ 51 ของโลก และชาติอาเซียนที่ 2 ที่ลงนามข้อตกลงนี้
Artemis Accords ช่วยเสริมสร้างความร่วมมือในโครงการ Artemis เพื่อการสำรวจดวงจันทร์และอวกาศร่วมกับ NASA ให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืนในระดับสากล
ต่อมา วันที่ 21 สิงหาคม 2568 ไทยลงนามกรอบความร่วมมือด้านอวกาศกับจีน พัฒนาความก้าวหน้าด้านการวิจัย วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่จะตอบโจทย์ที่ท้าทายของมนุษยชาติ
โดยไทยจะมีส่วนร่วมดำเนินภารกิจการสำรวจดวงจันทร์ ตั้งแต่การพัฒนาอุปกรณ์เพื่อติดตั้งบนยานอวกาศของจีนจนถึงภารกิจการจัดตั้งสถานีวิจัยนานาชาติบนดวงจันทร์ ซึ่งไทยจะส่งอุปกรณ์วิจัยไปกับยานอวกาศฉางเอ๋อ-7 ในปี 2569 เพื่อตรวจวัดสภาพอวกาศและรังสีคอสมิกเป็นอันดับแรก
นอกจากนี้ จีนยังประกาศให้ไทยเป็น 1 ใน 10 ประเทศที่ได้นำอุปกรณ์วิจัยวิทยาศาสตร์ร่วมในโครงการฉางเอ๋อ-8 ที่กำลังเตรียมส่งขึ้นสู่อวกาศเพื่อสำรวจพื้นผิวดวงในปี 2029
คนไทยคนแรก ไปอวกาศจะเป็นใคร
ความสำเร็จครั้งยิ่งใหญ่ต่อไป ที่จะเป็นอีกหน้าประวัติศาสตร์ไทยในวงการอวกาศ คือ การมีคนไทยคนแรกขึ้นไปอวกาศ ที่เราต้องรอลุ้นจากรายการ Race to Space ศึกพิชิตอวกาศ ที่ติดตามได้ผ่าน ทรูวิชั่นส์ นาว ออกอากาศเดือนพฤศจิกายน ทาง “ทรูวิชั่นส์ นาว”
นี่ไม่ใช่แค่การแข่งขัน แต่คือความท้าทายระดับโลกครั้งสำคัญที่จะสร้างแรงบันดาลใจ และเปิดโอกาสให้คนไทยทุกคนได้พิสูจน์ฝันครั้งนี้
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
https://www.gistda.or.th/news_view.php?n_id=3544&lang=TH
https://www.gistda.or.th/news_view.php?n_id=2426&lang=TH
https://www.thaipbs.or.th/news/content/293653
https://www.thaicom.net/satellites/
https://www.nstda.or.th/sci2pub/liquid-crystal-in-space/
https://www.nstda.or.th/sci2pub/tlc-launch-sep-2025-09-15/
https://www.gistda.or.th/news_view.php?n_id=3548&lang=TH
https://gistda.or.th/news_view.php?n_id=8290&lang=TH
https://www.nstda.or.th/sci2pub/thailand-and-china-a-new-chapter-in-space-research/
https://www.ops.go.th/th/all-news/news-executive/item/13068-big-data
Tag
ยอดนิยมในตอนนี้