ดาวอังคารเกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ที่สุดเท่าที่ NASA เคยพบมา โดยยานสำรวจดาวอังคาร InSight

โครงการ อินไซต์ (InSight) ภารกิจการสำรวจอวกาศขององค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติของสหรัฐฯ หรือนาซา (NASA) โดยมีภารกิจหลักในการสำรวจสภาพภายในดาวอังคาร ผ่านการวิเคราะห์ทางแผ่นดินไหว (Seismic Investigation) ซึ่งข้อมูลแผ่นดินไหวที่ได้รับล่าสุดวิเคราะห์เบื้องต้นแล้วมีขนาดเท่ากับ 5 ซึ่งถือว่ารุนแรงที่สุดในบันทึกเหตุการณ์ทั้งหมด 1,313 ครั้งที่ผ่านมา

นับตั้งแต่ปี 2018 โครงการอินไซต์ (InSight) ได้ใช้เครื่องวัดแผ่นดินไหวที่มีชื่อว่า SEIS (Seismic Experiment for Interior Structure) ซึ่งถูกติดตั้งหลังจากที่ยานสำรวจของโครงการลงจอดบนดาวอังคาร ในการบันทึกและตรวจจับแผ่นดินไหวด้วยความละเอียดสูง แล้วส่งข้อมูลกลับมายังโลกในอัตรา 38 เมกะบิตต่อวัน (Mb) ด้วยคลื่นวิทยุ ซึ่งสูงมากสำหรับการส่งข้อมูลข้ามดาวเคราะห์

ข้อมูลแผ่นดินไหวทั้งหมดที่ SEIS ส่งมาจะถูกนำไปวิเคราะห์เพื่อระบุความแตกต่างของโครงสร้างภายในดาวอังคาร เนื่องจากคลื่นเมื่อเดินทางผ่านโครงสร้างที่แตกต่างกัน ความเร็วและลักษณะของคลื่นแผ่นดินไหวที่เครื่องมือบันทึกได้จะเปลี่ยนไปด้วย ดังนั้น นักแผ่นดินไหววิทยา (Seismologist) จึงต้องการแผ่นดินไหวที่มีขนาดใหญ่ เพื่อให้ได้ข้อมูลที่สมบูรณ์มากขึ้นในการวิเคราะห์

ในวันที่ 4 พฤษภาคมที่ผ่านมา ข้อมูลแผ่นดินไหวในวันที่ 1,222 ของการลงจอด และเป็นครั้งที่ 1,314 ของการบันทึก สเปกตรัมของการสั่นบนดาวอังคารได้เผยให้เห็นการสั่นไหวที่จัดเป็นแผ่นดินไหวที่รุนแรงขนาด 5 เมื่อเทียบกับการคำนวณตามมาตรฐานบนพื้นโลก แม้ว่าความรุนแรงนี้จะเทียบเท่ากับแรงสั่นที่เพียงแค่ทำให้สิ่งของในบ้านสั่นสะเทือนหรือร่วงหล่น แต่ก็มากที่สุดเมื่อเทียบกับเหตุการณ์ในเดือนสิงหาคม ปี 2021 บนดาวอังคารที่ตรวจวัดได้ที่ขนาด 4.2 และมากเกินพอสำหรับการวิเคราะห์โดยเหล่านักแผ่นดินไหววิทยา

เหตุการณ์ครั้งนี้นับว่าเป็นเรื่องที่ดีสำหรับนักวิทยาศาสตร์อย่างมาก เพราะว่าในขณะนี้ ยานสำรวจกำลังประสบปัญหาขาดแคลนพลังงานจากการที่ฝุ่นบนดาวอังคารเกาะบนแผงโซลาร์เซลล์ ซึ่งทำให้ช่วงเวลาทำงานของอุปกรณ์สำรวจทั้งหมดในแต่ละวันสั้นลง และสถานการณ์จะเลวร้ายยิ่งกว่าเดิมเนื่องจากตำแหน่งลงจอดของยานกำลังเข้าสู่ฤดูหนาว ซ้ำเติมปัญหาการขาดแคลนแสงแดดในการผลิตกระแสไฟฟ้าอีกด้วย ดังนั้น จึงเป็นไปได้ว่าภารกิจทั้งหมดอาจจะสิ้นสุดในสิ้นปีนี้ 

ข้อมูลแผ่นดินไหวในครั้งนี้จะมีส่วนช่วยอย่างมากสำหรับการวิจัยโครงสร้างทางธรณีของดาวอังคาร ซึ่งอาจช่วยให้เราสามารถเข้าใจกลไกและวัฏจักรต่าง ๆ ภายในดาวอังคารได้มากขึ้น ซึ่งก็สามารถนำองค์ความรู้กลับมาศึกษาโครงสร้างโลกที่มีความซับซ้อนกว่าดาวอังคารได้ในอนาคต

ที่มาของข้อมูล NASA InSight Mission

ที่มาของรูปภาพ NASA InSight Mission