เลือกตั้ง–ประชามติวันเดียวกัน ต้องรู้อะไรบ้าง? สรุปครบตามระเบียบ กกต.

ราชกิจจานุเบกษาเผยแพร่ระเบียบกกต. ว่าด้วยการออกเสียงประชามติในวันเดียวกับวันเลือกตั้งออกมาแล้ว ซึ่งมีทั้งข้อมูลว่าการจัดการจะต้องทำอย่างไรบ้าง ผู้มีสิทธิเลือกตั้งต้องลงคะแนนอย่างไร การจัดคูหาแบบไหน บัตรออกแบบอย่างไร การนับคะแนนทำอย่างไร การรายงานผลทำอย่างไร การออกเสียงนอกเขตทำอย่างไร เป็นต้น 

TNN ได้สรุปสำหรับผู้มีสิทธิเลือกตั้งว่า ตามราชกิจจานั้นเตรียมพร้อมสู่คูหาเลือกตั้งและออกเสียงประชามติในรอบนี้ ต้องทำอะไรบ้าง

1. การเตรียมตัวและการตรวจสอบสิทธิล่วงหน้า

• ตรวจสอบรายชื่อ: ตรวจสอบบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งหรือผู้มีสิทธิออกเสียงได้ ณ ที่ว่าการอำเภอ หรือที่ทำการปกครองท้องถิ่น หากพบว่าไม่มีชื่อตนเองหรือมีชื่อผู้อื่นเกินมา สามารถยื่นคำขอเพิ่มชื่อหรือถอนชื่อได้ตามระยะเวลาที่กำหนด

• การใช้สิทธินอกเขตจังหวัด: หากไม่สะดวกเดินทางไปใช้สิทธิ ณ ภูมิลำเนาตามทะเบียนบ้าน สามารถ ลงทะเบียนขอใช้สิทธิล่วงหน้านอกเขตจังหวัด ได้ผ่าน 4 ช่องทางหลัก คือ 1. ยื่นด้วยตนเองหรือมอบหมายผู้อื่น 2. ยื่นเป็นกลุ่มคณะ 3. ยื่นผ่านระบบอินเทอร์เน็ต หรือ 4. ผ่านแอปพลิเคชันตามที่กำหนด

อ่านเพิ่มเติม วิธีการเลือกตั้งในเขต, นอกเขต, นอกราชอาณาจักรได้ที่ https://www.tnnthailand.com/politics/220464

• หลักฐานแสดงตน: สิ่งที่ต้องนำไปด้วยคือ บัตรประจำตัวประชาชน (แม้หมดอายุก็ใช้ได้) หรือบัตรที่ทางราชการออกให้ที่มีรูปถ่ายและเลขประจำตัวประชาชน 13 หลัก เช่น ใบขับขี่ หรือพาสปอร์ต

_{2. กระบวนการในสถานที่ลงคะแนน (เวลา 08.00 - 17.00 น.)}

เมื่อเดินทางไปถึงที่เลือกตั้งหรือที่ออกเสียงประชามติ ให้ปฏิบัติตามขั้นตอนมาตรฐานดังนี้:

1. ตรวจสอบลำดับที่: ตรวจดูรายชื่อหน้าหน่วยเพื่อแจ้งลำดับที่แก่เจ้าหน้าที่

2. แสดงตนและรับบัตร: ยื่นหลักฐานแสดงตน จากนั้น ลงลายมือชื่อหรือพิมพ์ลายนิ้วมือ ลงในบัญชีรายชื่อและบน "ต้นขั้วบัตร" เพื่อรับบัตรลงคะแนน,

3. เข้าคูหาลงคะแนน: ทำเครื่องหมายลงในบัตรให้ชัดเจน (รายละเอียดในข้อ 3),

4. หย่อนบัตรด้วยตนเอง: พับบัตรลงคะแนนให้เรียบร้อยแล้วนำไปหย่อนลงในหีบบัตรต่อหน้าเจ้าหน้าที่

3. วิธีการทำเครื่องหมายในบัตร (ป้องกันบัตรเสีย)

คุณต้องทำเครื่องหมาย กากบาท (X) เพียงเครื่องหมายเดียวในช่องที่กำหนดเท่านั้น:

• สำหรับการเลือกตั้ง สส.: กากบาทลงในช่องหมายเลขผู้สมัครหรือพรรคการเมืองที่ต้องการ

• สำหรับการออกเสียงประชามติ: บัตรจะมีช่องให้เลือกระหว่าง "เห็นชอบ", "ไม่เห็นชอบ" หรือ "ไม่แสดงความคิดเห็น" (หากมีการถามหลายประเด็น บัตรจะถูกแบ่งส่วนให้เลือกตอบอย่างชัดเจน)

• ข้อควรระวัง: อย่าเขียนข้อความ วาดรูป หรือทำสัญลักษณ์อื่นใดลงในบัตร และห้ามทำเครื่องหมายนอกช่อง เพราะจะถือเป็น "บัตรเสีย" ทันที

4. การอำนวยความสะดวกกรณีพิเศษ

สำหรับผู้มีสิทธิที่เป็น ผู้พิการ ทุพพลภาพ หรือผู้สูงอายุ ซึ่งไม่สามารถทำเครื่องหมายลงในบัตรหรือพับบัตรด้วยตนเองได้:

• ระเบียบอนุญาตให้ ญาติหรือคณะกรรมการประจำหน่วย (กปน.) ให้ความช่วยเหลือ ในการทำเครื่องหมายหรือพับบัตรตามเจตจำนงของผู้มีสิทธิคนนั้นได้,

• การกระทำดังกล่าวภายใต้การดูแลของเจ้าหน้าที่ ให้ถือเป็นการลงคะแนน โดยตรงและลับ ตามกฎหมาย

5. การนับคะแนนและการตรวจสอบความโปร่งใส

หลังปิดการลงคะแนนในเวลา 17.00 น. คณะกรรมการจะเริ่มการนับคะแนน ณ สถานที่นั้นๆ ทันทีโดยเปิดเผย:

• เจ้าหน้าที่เสมียนจะประกาศคะแนนและชูบัตรให้ผู้สังเกตการณ์เห็นชัดเจน

• เมื่อนับเสร็จจะมีการจัดทำรายงานผลคะแนนและปิดประกาศไว้หน้าหน่วยเพื่อให้ประชาชนรับทราบผลเบื้องต้น โดยจะนับทั้ง บัตรเลือกตั้ง สส.เขต, สส.บัญชีรายชื่อ และประชามติ พร้อมๆ กัน

หากไม่สามารถไปใช้สิทธิได้ในวันเวลาที่กำหนด อย่าลืมแจ้งเหตุจำเป็นต่อเจ้าหน้าที่เพื่อป้องกันการถูกจำกัดสิทธิทางการเมืองบางประการตามที่กฎหมายระบุไว้

แต่ถึงอย่างนั้น ในส่วนของการออกเสียงทำประชามติจะไม่มีการใช้สิทธิ์ออกเสียงล่วงหน้า โดยจะสามารถไปใช้สิทธิ์ได้ในวันที่ 8 ก.พ. วันเดียวเท่านั้น แต่สามารถลงทะเบียนใช้สิทธิ์ออกเสียงประชามตินอกเขตได้ โดยทาง กกต. จะเปิดให้ลงทะเบียนเร็ว ๆ นี้