16 รอยเลื่อนมีพลัง เสี่ยงแผ่นดินไหว? ผ่าน 23 จังหวัดที่ต้องระวัง
รู้จัก 16 กลุ่มรอยเลื่อนมีพลังในประเทศไทย เสี่ยงแผ่นดินไหวได้ตลอดเวลา
ประเทศไทยมีรอยเลื่อนมีพลังมากถึง 16 กลุ่ม พาดผ่านหลายจังหวัด เสี่ยงก่อแผ่นดินไหวได้ทุกเวลา รู้ทันเพื่อเตรียมพร้อมและลดความเสี่ยงภัยพิบัติ
แผ่นดินไหวในไทยเกิดจากอะไร?
แม้หลายคนจะคิดว่า “ประเทศไทยไม่เสี่ยงแผ่นดินไหว” แต่ความจริงแล้ว ภายใต้ผืนดินที่เรายืนอยู่นี้ กลับซ่อนพลังงานที่รอการปลดปล่อยอยู่ผ่านสิ่งที่เรียกว่า “รอยเลื่อนมีพลัง” ซึ่งอาจก่อให้เกิดแผ่นดินไหวเมื่อพลังสะสมถึงจุดสูงสุดล่าสุด
เหตุการณ์ แผ่นดินไหวที่กระบี่ ขนาด 3.5 แมกนิจูด เมื่อวันที่ 14 เมษายน 2568 ได้สร้างแรงสั่นสะเทือนจนผู้คนในพื้นที่รับรู้ได้ และนำไปสู่การตรวจสอบว่าเป็นผลมาจาก รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย หนึ่งในรอยเลื่อนมีพลังที่ยังคงต้องเฝ้าระวัง
อย่างไรก็ตาม ศ.ดร. สันติ ภัยหลบลี้ ภาควิชาธรณีวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (แอดมินเพจ มิตรเอิร์ธ) ให้ข้อมูลเพิ่มเติมผ่านโซเชียลมีเดียว่า เหตุแผ่นดินไหวขนาด 3.5 ที่กระบี่ เมื่อวันที่ 14 เมษายน เวลา 14.27 น. นั้น มีต้นเหตุมาจาก รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย โดยย้ำชัดว่า “ไม่ทำให้เกิดสึนามิ” แต่อย่างใด พร้อมแนะนำให้ประชาชนศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับรอยเลื่อนระนองและคลองมะรุ่ยเพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง
รอยเลื่อนมีพลัง คืออะไร?
รอยเลื่อนมีพลัง คือแนวรอยเลื่อนใต้เปลือกโลกที่ยังสามารถเคลื่อนตัวได้ โดยมีหลักฐานทางธรณีวิทยาว่าเคยเกิดการเคลื่อนตัวในช่วง 10,000 ปีที่ผ่านมา และยังสะสมพลังงานอยู่ หากเกิดการเลื่อนตัว ก็สามารถก่อให้เกิดแผ่นดินไหวได้
ประเทศไทยมีรอยเลื่อนมีพลังที่ได้รับการรับรองจากกรมทรัพยากรธรณีมากถึง 16 กลุ่ม ซึ่งกระจายตัวอยู่ทั่วประเทศ โดยเฉพาะภาคเหนือและภาคตะวันตก ซึ่งเป็นพื้นที่เสี่ยงแผ่นดินไหวสูง
รายชื่อ 16 กลุ่มรอยเลื่อนมีพลังในประเทศไทย
เพื่อให้เข้าใจภาพรวมของความเสี่ยง เราขอแบ่งรายชื่อรอยเลื่อนมีพลังตามภูมิภาคต่าง ๆ ดังนี้
ภาคเหนือ
- แม่จัน – เชียงราย, เชียงใหม่
- แม่อิง – เชียงราย
- แม่ลาว – เชียงราย
- เวียงแหง – เชียงใหม่
- แม่ทา – เชียงใหม่, ลำพูน
- เถิน – ลำปาง, แพร่
- พะเยา – พะเยา, เชียงราย
- ปัว – น่าน
- อุตรดิตถ์ – อุตรดิตถ์
ภาคกลางและตะวันตก
- เพชรบูรณ์ – เพชรบูรณ์, เลย
- แม่ฮ่องสอน – แม่ฮ่องสอน, ตาก
- เมย – ตาก, กำแพงเพชร
- เจดีย์สามองค์ – กาญจนบุรี
- ศรีสวัสดิ์ – กาญจนบุรี, สุพรรณบุรี, อุทัยธานี
ภาคใต้
- ระนอง – ระนอง, ชุมพร, พังงา
- คลองมะรุ่ย – กระบี่, พังงา, สุราษฎร์ธานี, ภูเก็ต
“รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย” กับแผ่นดินไหวที่กระบี่
จากเหตุการณ์แผ่นดินไหวกระบี่ล่าสุด พบว่าจุดศูนย์กลางอยู่ห่างจากแนวรอยเลื่อนคลองมะรุ่ยไม่มากนัก รอยเลื่อนนี้เคยมีประวัติเกิดแผ่นดินไหวระดับปานกลางในอดีต และยังมีพลังงานสะสมที่อาจปลดปล่อยออกมาอีกได้
รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย พาดผ่านพื้นที่ชุมชนและแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของภาคใต้ ทำให้ต้องให้ความสำคัญในการเฝ้าระวัง พร้อมสร้างความรู้ความเข้าใจแก่ประชาชนในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง
ทำไมคนไทยควรรู้จักรอยเลื่อนมีพลัง?
เพราะรอยเลื่อนเหล่านี้ยัง “มีชีวิต” และสามารถขยับได้ทุกเมื่อ
การรู้ตำแหน่งรอยเลื่อนช่วยให้สามารถออกแบบบ้านและอาคารให้ปลอดภัย
การรับรู้ข้อมูลช่วยให้ประชาชนเตรียมพร้อมในภาวะฉุกเฉิน
อย่ารอให้ดินสั่นก่อนถึงจะสนใจ
รอยเลื่อนมีพลัง ในประเทศไทยคือความเสี่ยงที่ซ่อนอยู่ใต้ผืนดิน หากไม่มีการเฝ้าระวังและเตรียมพร้อมล่วงหน้า เราอาจรับมือไม่ทันเมื่อเกิดเหตุจริง
แผ่นดินไหวในพื้นที่ภาคใต้ โดยเฉพาะเหตุการณ์ล่าสุดที่กระบี่ เป็นตัวอย่างที่ชี้ให้เห็นว่า ไม่มีพื้นที่ใดในไทยที่ปลอดภัย 100% จากภัยธรรมชาตินี้ และการรู้จัก รอยเลื่อนคลองมะรุ่ย รวมถึงอีก 15 รอยเลื่อนที่เหลือ คือจุดเริ่มต้นของการป้องกันอย่างยั่งยืน