เสือดาวหิมะอาจสูญพันธุ์ เพราะปรับตัวกับ “โลกร้อน” ไม่ได้

“เสือดาวหิมะ” เป็นสัตว์สายพันธุ์ที่มีความเฉพาะทางสูง เนื่องจากพวกมันอาศัยอยู่บนภูเขาสูงและหนาวจัดใน 12 ประเทศของเอเชีย รวมถึงรัสเซีย อัฟกานิสถาน เนปาล และทิเบต คาดว่ามีประชากรเหลืออยู่ 4,500-7,500 ตัวทั่วโลก ซึ่งปัจจุบันได้รับการจัดอยู่ในบัญชีแดงสถานะเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์โดยองค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ หรือ IUCN ตามปกติแล้วพวกมันสามารถอยู่รอดบนภูเขาสูงและเป็นผู้ล่าที่ควบคุมประชากรสัตว์ เช่น แกะทิเบต แพะภูเขา และสัตว์อื่นๆ ในระบบนิเวศ 

งานวิจัยล่าสุดที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) ได้ถอดรหัสจีโนมของเสือดาวหิมะจำนวน 37 ตัว พบว่าพวกมันมีความหลากหลายทางพันธุกรรมต่ำ ซึ่งทำให้ความสามารถในการปรับตัวต่อโรคและการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมลดลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อต้องเผชิญกับวิกฤตสภาพอากาศและภาวะโลกร้อน เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์มากขึ้น แม้ว่าจะไม่ถูกคุกคามจากมนุษย์ก็ตาม ซึ่งการลดลงของจำนวนประชากรเสือดาวหิมะยังส่งผลต่อห่วงโซ่อาหารและระบบนิเวศอีกด้วย

แม้ว่าเสือดาวหิมะจะมีความหลากหลายทางพันธุกรรมต่ำ แต่นี่ก็เป็นข้อดีเนื่องจากยีนที่พบมีสภาวะ “โฮโมไซกัส” ต่ำ หมายความว่าจำนวนยีนที่น้อยของมันทำให้ลดการจับคู่ยีนคู่เหมือนซึ่งส่งต่อภาวะยีนเด่น ยีนด้อย ช่วยลดการเกิดปัญหาสุขภาพรุนแรงในสายพันธุ์ที่ส่งต่อไปยังรุ่นต่อไปได้ กลายเป็นการคัดกรองยีนที่อันตรายออกไปตามธรรมชาติได้ ประชากรเสือดาวหิมะรุ่นถัดไปส่วนใหญ่จึงมีสุขภาพดี แต่ก็อาจไม่เพียงพอต่อการอยู่รอดของสายพันธุ์ในระยะยาวหากต้องเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศซึ่งมีผลต่อสภาพแวดล้อมของพวกมันโดยตรง และอาจเป็นเหตุผลที่ทำให้ประชากรเสือดาวหิมะลดน้อยลงไปเรื่อยๆ