ศูนย์จีโนมฯพบโอมิครอน BA.2 สายพันธุ์ล่องหนในไทย 2 ราย

วันนี้ ( 25 ม.ค. 65 )เพจเฟซบุ๊ก Center for Medical Genomics ของ ศูนย์จีโนมทางการแพทย์  เผยว่า โอมิครอนสายพันธุ์หลัก BA.1 และสายพันธุ์ย่อย BA.2 และ BA.3 ในประเทศไทย นอกจากโอมิครอนจะมีสายพันธุ์หลักเป็น B.1.1.529 หรือ "BA.1" แล้วยังเริ่มมีการกลายพันธุ์ไปอีก 2 สายพันธุ์ย่อยคือ BA.2 และ BA.3

โอมิครอนสายพันธุ์หลัก BA.1 ถูกถอดรหัสพันธุกรรมทั้งจีโนมจากตัวอย่างผู้ติดเชื้อทั่วโลกทั้งสิ้น 514,417 ราย (8%) พบในประเทศไทย 561 ราย (23%) กลายพันธุ์ต่างไปจากสายพันธุ์ดั้งเดิม "อู่ฮั่น" ประมาณ 60-70 ตำแหน่ง

โอมิครอนสายพันธุ์ย่อย BA.2 ถูกนำมาถอดรหัสพันธุกรรมทั้งจีโนมจากตัวอย่างผู้ติดเชื้อจากทั่วโลกแล้วทั้งสิ้น 10,811 ราย น้อยกว่า 0.5% พบในประเทศไทย 2 ราย(1%)กลายพันธุ์ต่างไปจากสายพันธุ์ดั้งเดิม "อู1ฮั่น" ประมาณ 70-80 ตำแหน่ง

ทางศูนย์จีโนมทางการแพทย์ รพ. รามาธิบดีตรวจ พบ BA.2 จำนวน 1 ตัวอย่าง ด้วยเทคโนโลยี "Mass array genotyping" ซึ่งกำลังยืนยันผล คาดว่าจะแล้วเสร็จในอาทิตย์นี้ โอมิครอนสายพันธุ์ย่อย BA.3 ถูกนำมาถอดรหัสพันธุกรรมทั้งจีโนมจากตัวอย่างจากทั่วโลกประมาณ 86 ราย (0.5%) ยังไม่พบในประเทศไทย 

กลายพันธุ์ต่างไปจากสายพันธุ์ดั้งเดิม "อู่ฮั่น" ประมาณ 55-65 ตำแหน่ง

การคัดกรองทางห้องปฏิบัติการเบื้องต้นเพื่อแยกสายพันธุ์ "เดลตา" และ "โอมิครอน ออกจากกันมักจะตรวจโดยวิธี RT-PCR 3 ตำแหน่งบน 3 ยีนโดยเดลตา จะถูกตรวจด้วย RT-PCR ได้ครบทั้ง 3 ยีน ส่วนโอมิครอนสายพันธุ์หลัก BA.1 ตรวจด้วยชุดตรวจ RT-PCR ได้เพียง 2 ใน 3 ยีน 

เนื่องจากตรวจไม่พบ S ยีน หรือมี "S target failure (SGTF)" เนื่องจากมีการกลายพันธุเกิดการขาดหายไปของกรดอะมิโนตำแหน่งที่ 69-70 บนโปรตีนหนามจนตัวตรวจจับ (PCR primers) จับยีน S ไม่ได้ BA.2 บางครั้งถูกเรียกว่าสายพันธุ์ล่องหน  เพราะสามารถตรวจ RT-PCR ได้ครบทั้งสามยีน ทำให้แยกไม่ออกระหว่าง "เดลตา" กับ "BA.2" เนื่องจากสามารถตรวจยีน S ของ BA.2 ด้วยชุดตรวจ RT-PCR ที่มีจำหน่ายในท้องตลาดทั่วไปได้

สำนักงานความมั่นคงด้านสุขภาพของสหราชอาณาจักร UKHSA)ประกาศให้ BA.2 เป็นสายพันธุ์ที่ต้องสอบสวน เมื่อวันที่ 21 มกราคม ส่วนที่ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ฯ เนื่องจากใช้เทคโนโลยี "จีโนไทป์" จึงไม่ประสบปัญหา "S target failure (SGTF)" 

สามารถพัฒนาให้ชุดตรวจตรวจจับทั้ง BA.1 , BA.2 , และ BA.3 และ เดลตา อัลฟา เบตา แกมมา ไปพร้อมกันได้ในหลอดเดียว ภายใน 24-48 ชั่วโมง ด้วยค่าใช้จ่ายที่ประหยัดกว่าการถอดรหัสพันธุกรรมทั้งจีโนม BA.2 กลายพันธุ์ต่างไปจากสายพันธุ์ดั้งเดิม "อู่ฮั่น" มากที่สุดประมาณ 70-80 ตำแหน่ง อย่างไรก็ตามยังไม่มีข้อมูลยืนยันชัดเจนทางคลินิกว่ามีอาการรุนแรงกว่าโอมิครอนสายพันธุ์หลัก BA.1 หรือไม่ แต่คาดคะเนจากข้อมูลทางระบาดวิทยาว่าอาจแพร่ติดต่อได้เร็วกว่าโอมิครอน BA.1 อยู่บ้าง

BA.2 เคยได้รับความสนใจจากนักวิจัยทั่วโลกชั่วระยะเวลาหนึ่ง ก่อนจะหมดความสนใจไป เพราะพบการระบาดในวงจำกัด แต่ปัจจุบันกลับพบว่ามีการระบาดแพร่กระจายมากขึ้น โดยนักวิจัยสามารถถอดรหัสพันธุกรรมทั้งจีโนมจากตัวอย่างจากทั่วโลกได้แล้วทั้งสิ้นถึง 10,811 ราย

ส่วน BA.3 ทั่วโลกสามารถถอดรหัสทั้งจีโนมมาได้เพียง 86 ตัวอย่าง กลายพันธุ์ต่างไปจากสายพันธุ์ดั้งเดิม "อู๋ฮั่น" น้อยที่สุดประมาณ 55-65 ตำแหน่ง ไม่มีข้อมูลทางคลินิกมากนัก

ข้อมูลจาก :  Center for Medical Genomics