กฎหมายออสเตรเลียห้ามเยาวชนต่ำกว่า 16 ปีใช้โซเชียลมีเดีย "มีผลบังคับใช้แล้ว"

ออสเตรเลียกลายเป็นประเทศแรกในโลกที่สั่งห้ามโซเชียลมีเดียสำหรับเด็กอายุต่ำกว่า 16 ปี ตั้งแต่เที่ยงคืนของวันพุธ (10 ธันวาคม) ตามเวลาท้องถิ่น โดยเด็กจะถูกปิดกั้นไม่ให้เข้าถึงแพลตฟอร์มต่าง ๆ รวมถึง TikTok, YouTube ของ Alphabet และ Instagram กับ Facebook ของ Meta

ทั้งนี้ แพลตฟอร์มรายใหญ่ 10 แห่งได้รับคำสั่งให้ปิดกั้นผู้ใช้อายุต่ำกว่าเกณฑ์ ไม่เช่นนั้นจะถูกปรับสูงสุด 49.5 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย (33 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) ภายใต้กฎหมายใหม่ฉบับนี้ ซึ่งถูกวิจารณ์โดยบริษัทยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยี และนักเคลื่อนไหวด้านเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น แต่ได้รับเสียงชื่นชมจากผู้ปกครองและผู้ที่ทำงานด้านการคุ้มครองเด็ก

คำสั่งห้ามนี้ กำลังถูกจับตาโดยหลายประเทศที่กำลังพิจารณามาตรการควบคุมตามอายุแบบเดียวกัน เนื่องจากความกังวลเกี่ยวกับผลกระทบของโซเชียลมีเดียต่อสุขภาพและความปลอดภัยของเด็กเพิ่มมากขึ้น

ทามา ลีเวอร์ ศาสตราจารย์ด้านการศึกษาด้านอินเทอร์เน็ตจากมหาวิทยาลัยเคอร์ติน กล่าวว่า “แม้ออสเตรเลียจะเป็นประเทศแรกที่ใช้ข้อจำกัดเช่นนี้ แต่ก็ไม่น่าจะเป็นประเทศสุดท้าย รัฐบาลทั่วโลกกำลังจับตาดูว่า ประเทศหนึ่งสามารถต่อกรกับอำนาจของเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ หรือบิ๊กเทคได้อย่างไร การแบนโซเชียลมีเดียในออสเตรเลีย ถือเป็นสัญญาณเตือนภัยล่วงหน้าอย่างแท้จริง”

การบังคับใช้นี้ถือเป็นการปิดฉากหนึ่งปีแห่งการคาดการณ์ว่า ประเทศหนึ่งจะสามารถปิดกั้นไม่ให้เด็กใช้เทคโนโลยีที่เป็นส่วนหนึ่งของชีวิตยุคใหม่ได้หรือไม่ และเป็นการเริ่มต้น “การทดลองจริง” ที่จะถูกศึกษาทั่วโลกโดยผู้ร่างกฎหมายที่ต้องการแทรกแซงโดยตรง หลังรู้สึกผิดหวังกับสิ่งที่พวกเขามองว่าอุตสาหกรรมเทคโนโลยีดำเนินมาตรการลดอันตรายได้ช้าเกินไป

รัฐบาลตั้งแต่เดนมาร์กถึงมาเลเซีย รวมถึงบางรัฐในสหรัฐ ซึ่งแพลตฟอร์มต่าง ๆ กำลังลดมาตรการด้านความปลอดภัย ระบุว่า พวกเขาวางแผนมาตรการคล้ายกัน หลังจากเอกสารภายในของ Meta รั่วไหลเมื่อ 4 ปีก่อน เผยว่าบริษัทรู้ว่าผลิตภัณฑ์ของตนมีส่วนทำให้เกิดปัญหาภาพลักษณ์ร่างกายและความคิดฆ่าตัวตายในวัยรุ่น แม้ในที่สาธารณะจะปฏิเสธความเชื่อมโยงดังกล่าวก็ตาม

แม้การห้ามใช้จะครอบคลุม 10 แพลตฟอร์มในช่วงแรก แต่รัฐบาลระบุว่า รายชื่อจะมีการเปลี่ยนแปลงเมื่อมีผลิตภัณฑ์ใหม่เกิดขึ้นหรือเมื่อผู้ใช้วัยรุ่นย้ายไปแพลตฟอร์มอื่น

ในบรรดาแพลตฟอร์มทั้ง 10 เบื้องต้นนั้น มีเพียง X ของอีลอน มัสก์เท่านั้นที่ยังไม่ระบุว่าจะปฏิบัติตาม ส่วนแพลตฟอร์มอื่น ๆ กล่าวว่าจะใช้การคาดคะเนอายุจากพฤติกรรมออนไลน์, การประเมินอายุจากภาพเซลฟี และอาจตรวจสอบเอกสารยืนยันตัวตนหรือข้อมูลบัญชีธนาคารที่เชื่อมโยง

ผลการศึกษาต่าง ๆ แสดงให้เห็นว่า สำหรับธุรกิจโซเชียลมีเดีย การบังคับใช้มาตรการนี้ถือเป็นยุคใหม่ของความซบเซาเชิงโครงสร้าง เนื่องจากจำนวนผู้ใช้คงที่ และเวลาที่ผู้ใช้ใช้บนแพลตฟอร์มลดลง 

แพลตฟอร์มต่าง ๆ ระบุว่า พวกเขาไม่ได้ทำเงินมากจากการโฆษณาที่แสดงต่อผู้ใช้อายุต่ำกว่า 16 ปี แต่ยอมรับว่าการห้ามนี้จะกระทบต่อการสร้างฐานผู้ใช้ในอนาคต โดยก่อนมาตรการมีผลบังคับใช้ รัฐบาลเปิดเผยว่า เด็กออสเตรเลียอายุ 8–15 ปีถึงร้อยละ 86 ใช้โซเชียลมีเดีย