ลักษณะของกกอียิปต์ ปลูกแบบไหน ใช้ทำอะไรได้บ้าง | บทความโดย Pchalisa กกเป็นพืชที่ผู้เขียนรู้จักมาตั้งแต่จำความได้ค่ะ โดยในตอนนั้นรู้เพียงกกกลมเพราะแม่นำมาทอเสื่อ แต่ตอนหลังมาที่ได้มาเรียนรู้เกี่ยวกับน้ำเสีย จึงมีโอกาสได้รู้จักกกที่ชื่อว่า “กกอียิปต์” แบบละเอียดและลึกซึ้งมากขึ้น โดยที่กกชนิดนี้มีความน่าสนใจหลายอย่างมาก ทั้งเรื่องของการใช้ประโยชน์ การปลูกที่ทำได้ง่ายและลักษณะเฉพาะที่และดูสวยงาม จนทำให้ในตอนหลังมาเราจึงพบว่ามีการนำกกชนิดนี้มาปลูกประดับเพื่อความสวยงาม และเป็นที่รู้จักกันแพร่หลายมากขึ้นค่ะ กกอียิปต์เป็นพืชริมน้ำที่มีลักษณะเด่นหลายอย่างค่ะ ทำให้มันเป็นพืชที่น่าสนใจทั้งในแง่ของการนำมาบำบัดน้ำเสียและการนำไปใช้ประโยชน์ในปัจจุบันค่ะ โดยลักษณะทางกายภาพของกกอียิปต์ที่แตกต่างจากกกชนิดอื่น มีดังนี้ค่ะ ลำต้น: มีลำต้นใต้ดินเป็นเหง้าขนาดใหญ่ และลำต้นเหนือดินที่สูงได้ถึง 1.2-2.4 เมตร ลำต้นตรงและขึ้นเป็นกอ ใบ: ลดรูปเป็นกาบหุ้มลำต้น ดอก: ออกเป็นช่อกระจุกกลมที่ปลายยอด ดอกย่อยมีขนาดเล็ก สีน้ำตาลแดง ความสูง: โดยเฉลี่ยกกอียิปต์สูงประมาณ 1.5-2.5 เมตรค่ะ ลำต้นเหนียว: เนื้อต้นมีความชุ่มชื้นและเหนียว ทำให้สามารถนำมาตีเป็นเส้นและเชื่อมต่อกันได้เอง การเจริญเติบโต: ชอบขึ้นในที่ชื้นแฉะ เช่น ริมน้ำ หนองบึง และสามารถเจริญเติบโตได้ดีในน้ำลึกด้วยนะคะ การขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์ได้ทั้งโดยเมล็ดและการแตกหน่อ คุณผู้อ่านรู้ไหมคะว่า? กกอียิปต์สามารถโตได้เร็วมาก และเหตุผลที่ทำให้กกประเภทนี้โตได้เร็วคือ กกอียิปต์ชอบขึ้นในพื้นที่ชุ่มน้ำ เนื่องจากพื้นที่แบบนี้มักเป็นแหล่งน้ำที่อุดมสมบูรณ์ มีแร่ธาตุและสารอาหารมากมายที่ช่วยให้กกเติบโตได้อย่างรวดเร็ว มีแสงแดดที่ส่องถึงตลอดทั้งปี และอุณหภูมิที่อบอุ่นก็เป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งเสริมการเจริญเติบโตของกกเช่นกันค่ะ กกอียิปต์มีระบบรากที่แข็งแรงและแผ่ขยายได้รวดเร็ว จึงช่วยในการดูดซับน้ำและสารอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้กกยังมีอัตราการสังเคราะห์แสงที่สูง ทำให้สามารถสร้างอาหารได้อย่างรวดเร็ว จึงเติบโตได้เร็วกว่าพืชชนิดอื่นๆ ค่ะ กกอียิปต์มีการปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมที่ค่อนข้างแห้งแล้งในบางช่วงเวลาได้เป็นอย่างดี โดยมีกลไกในการเก็บสะสมน้ำและสารอาหารไว้ภายในลำต้น จึงทำให้กกชนิดนี้สามารถเติบโตได้แม้ในสภาวะที่ขาดน้ำค่ะ กกอียิปต์สามารถขยายพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศ โดยการแตกหน่อเป็นวิธีการขยายพันธุ์ที่รวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ทำให้ประชากรของกกเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็วเมื่อเรานำไปปลูกค่ะ ทั้งนี้กกอียิปต์ยังเป็นพืชที่เหมาะสมสำหรับปลูกในระบบบำบัดน้ำเสียแบบบึงประดิษฐ์ (Constructed Wetland) เพื่อบำบัดน้ำเสียด้วยค่ะ โดยเหตุผลที่มาสนับสนุนประโยชน์ข้อนี้ ได้แก่ ทนต่อสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม: กกอียิปต์เป็นพืชที่สามารถเจริญเติบโตได้ดีในสภาพแวดล้อมที่น้ำมีสารอาหารสูง หรือแม้กระทั่งน้ำเสีย เนื่องจากมีระบบรากที่แข็งแรงและสามารถปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงได้ดีค่ะ ดูดซับสารอาหารและสารพิษ: รากของกกอียิปต์สามารถดูดซับสารอาหารและสารพิษต่างๆ ที่อยู่ในน้ำ เช่น ไนโตรเจน ฟอสฟอรัสและโลหะหนัก จึงช่วยลดปริมาณของสารเหล่านี้ในน้ำเสีย และทำให้น้ำทิ้งมีคุณภาพดีขึ้นค่ะ ผลิตออกซิเจน: กระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงของกกอียิปต์จะปล่อยออกซิเจนออกมา จึงช่วยเพิ่มปริมาณออกซิเจนละลายในน้ำ (Dissloved Oxygen; DO) ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับจุลินทรีย์ที่ทำหน้าที่ย่อยสลายสารอินทรีย์ในน้ำเสีย โดยเฉพาะการย่อยสลายสารอินทรีย์แบบใช้อากาศ (Aerobic Digestion) สร้างระบบนิเวศ: กกอียิปต์เป็นพืชที่สร้างที่อยู่อาศัยให้กับสัตว์น้ำและจุลินทรีย์ชนิดต่างๆ ช่วยสร้างระบบนิเวศในบึงประดิษฐ์ ทำให้ระบบบำบัดน้ำเสียมีความสมดุลมากขึ้นค่ะ ป้องกันการกัดเซาะ: รากของกกอียิปต์ช่วยยึดดินและป้องกันการกัดเซาะของดินในบึงประดิษฐ์ได้นะคะ ดูดซับก๊าซมีพิษ: นอกจากจะดูดซับสารอาหารและสารพิษในน้ำแล้ว กกอียิปต์ยังสามารถดูดซับก๊าซมีพิษบางชนิด เช่น ไฮโดรเจนซัลไฟด์ ซึ่งเกิดจากการย่อยสลายของสารอินทรีย์ในสภาพที่ไม่มีออกซิเจน (Anaerobic Digestion) ค่ะ โดยสรุปแล้วกกชนิดนี้ถ้าตัดสินปลูกมีประโยชน์หลายอย่างค่ะ และต่อไปนี้คือข้อดีของการปลูกกกอียิปต์นะคะ ดังนี้ กกอียิปต์สามารถนำมาทำเครื่องจักรสานต่างๆ ได้ค่ะ เช่น กระติบข้าว ตะกร้า ทอเสื่อ เป็นต้น บำบัดน้ำเสีย: กกอียิปต์สามารถดูดซับสารอาหารและสารพิษในน้ำ ช่วยให้คุณภาพน้ำดีขึ้น สร้างความสวยงาม: กกอียิปต์มีใบที่สวยงามและสามารถเติบโตได้สูง ช่วยสร้างบรรยากาศที่ร่มรื่นและเป็นธรรมชาติให้กับสวนน้ำได้ค่ะ ป้องกันการกัดเซาะ: รากของกกอียิปต์ช่วยยึดดินและป้องกันการกัดเซาะของดิน เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำ: กกอียิปต์เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำขนาดเล็ก เช่น ปลา กุ้ง และหอย ในแหล่งน้ำหรือบ่อน้ำค่ะ สำหรับผู้เขียนนั้นมีประสบการณ์ปลูกกกอียิปต์ที่บ้าน เพื่อเป็นพืชน้ำในบ่อเลี้ยงปลาหางนกยูงค่ะ ก็พบว่า กกชนิดนี้สามารถเจริญเติบโตได้ดี ที่ในบ่อนี้ไม่ต้องมีการเติมอากาศด้วยเครื่องเติมอากาศเลย ปลาหางนกยูงไม่ตายและน้ำในบ่อไม่เคยเสียค่ะ และประสบการณ์ที่แตกต่างออกไปอีก คือ มีโอกาสได้นำกกอียิปต์ไปปลูกในระบบบำบัดน้ำเสียแบบบึงประดิษฐ์ค่ะ ที่ใช้ได้หมดนะคะ ต่อให้บึงประดิษฐ์นั้นจะเป็นหน่วยที่ถัดจากสระพักน้ำผันสภาพ (Oxidation pond) หรือถังเติมอากาศก็ตามแต่ โดยการปลูกทำง่ายมากเพียงแยกหน่อของกกอียิปต์มาปลูก ที่ต้องมีการตัดใบให้สั้นก่อนปลูกค่ะ ก็ไม่รู้ว่าคุณผู้อ่านสนใจกกอียิปต์ในประเด็นไหนบ้าง ยังไงลองหากกอียิปต์มาปลูกกันค่ะ ที่อาจเริ่มจากปลูกเพื่อประดับในบริเวณบ้านก่อนก็ได้ กกอียิปต์ปลูกง่ายและโตเร็วค่ะ เมื่อกกเริ่มแก่ให้ตัดนำมาใช้ประโยชน์ได้ โดยการใช้ประโยชน์แบบง่ายๆ ที่ผู้เขียนเคยได้ทำมานั้นก็คือ การนำกกแบบเส้นที่แห้งแล้วมามัดข้าวต้มใบมะพร้าวค่ะ โดยประโยชน์ของแต่ละคนก็อาจแตกต่างกันไปตามความเป็นไปได้ในชีวิตจริงค่ะ ซึ่งผู้เขียนหวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์กับคุณผู้อ่านไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง หากชอบบทความแบบนี้อีก ก็อย่าลืมกดติดตามหรือกดบุ๊กมาร์กหน้าโปรไฟล์ไว้นะคะ เพราะจะได้ไม่พลาดบทความใหม่ๆ ที่จะได้นำมาเผยแพร่ในเร็วๆ นี้ค่ะ เครดิตภาพประกอบบทความ ภาพหน้าปกและภาพประกอบเนื้อหาโดยผู้เขียน ออกแบบภาพหน้าปกใน Canva เกี่ยวกับผู้เขียน ภัคฒ์ชาลิสา จำปามูล จบการศึกษา : พยาบาลศาสตรบัณฑิต (B.N.S.) จากวิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม กระทรวงสาธารณสุข และสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต (อนามัยสิ่งแวดล้อม); M.P.H. (Environmental Health) จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น มีความสนใจและประสบการณ์เกี่ยวกับ : สุขภาพ จิตวิทยาเชิงบวก การจัดการน้ำเสียและสิ่งปฏิกูล บทความอื่นที่น่าสนใจโดย Pchalisa https://news.trueid.net/detail/YnYA4PwXolJn https://news.trueid.net/detail/nAmByKanyad0 https://news.trueid.net/detail/YZ6PDMM39yzx เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !