ในสังคมปัจจุบันความถูกต้องเป็นเรื่องสำคัญมาก แต่วิธีการให้ได้มาซึ่งความถูกต้อง และข้อเท็จจริงยิ่งสำคัญกว่า หลาย ๆ โครงการชุมชน หรือโครงการนโยบายสาธารณะต่าง ๆ มาจากภาครัฐเป็นผู้กำหนดแทบทั้งนั้น เกิดจากคนกลุ่มเดียวหรืออาจจะจากคน ๆ เดียวเป็นผู้กำหนดแทบทั้งสิ้น แต่ในสังคมที่มีความหลากหลายเชื่อมโยงกันอยู่ อาจจำเป็นต้องให้คนทุกคนได้มีส่วนร่วมในการออกความเห็น ในการตัดสินใจ “กระบวนการนโยบายสาธารณะ” ก็เช่นกัน ขอบคุณภาพประกอบจาก pxhere เมื่อเราพูดถึงนโยบายสาธารณะ (Public Policy) อย่าได้มองว่าเป็นเรื่องไกลตัว หรือเป็นเรื่องของใครคนใดใคนหนึ่ง เราหรือคนในสังคมหนีไม่พ้นจะได้รับผลกระทบเข้าอย่างแน่นอน หากขาดการรับรู้ และเข้าใจที่ตรงกัน เพราะนโยบายสาธารณะแต่ละสังคม แต่ละพื้นที่อาจไม่เหมือนกันไปเสียทั้งหมด ขึ้นอยู่กับวิถีท้องถิ่น หรือวัฒนธรรมในสังคมนั้น ๆ ประกอบกันไปด้วย จึงต้องเป็นปัญหาที่คนในสังคมต้องมาช่วยกันคิดร่วมกัน ขอบคุณภาพประกอบจาก pxhere ถ้าประเทศไทยของเราจะสร้างสวนสาธารณะสักแห่ง หรือตัดถนนสี่เลนผ่านชุมชนสักเส้น ถ้าเราอยู่ไกลจุดเหล่านี้ เราก็อาจจะยินดีที่มีการจราจรที่ดีเพิ่มขึ้น มีสถานที่ไว้พักผ่อนหย่อนใจเพิ่มขึ้น แต่คนอยู่ตรงพื้นที่ตรงนั้นล่ะ เขาจะคิดตรงกับเรามั้ย ถ้าต้องถูกเวนคืนที่ดิน หรือถูกถนนตัดผ่านหน้าบ้านที่เคยเงียบสงบ หรือที่ใหญ่และมีผลกระทบกว่านั้น เช่น หากจะมีโรงไฟฟ้ามาสร้างติดชุมชนของเรา เราจะว่ายังไง? การเข้าไปมีส่วนร่วมกระบวนการคิด รับรู้รับฟังปัญหาข้อเท็จจริง จึงเป็นเรื่องที่จำเป็นเป็นอย่างยิ่งเลย ขอบคุณภาพประกอบจาก pxhere หากกระบวนการนโยบายสาธารณะ ขาดการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนนั้น ๆ หรือขาดการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่นั้น ๆ มันจะส่งผลกระทบกับสิ่งแวดล้อม และชีวิตหลาย ๆ ชีวิตอย่างที่เราไม่รู้ตัวเป็นวงกว้าง ปัญหาจะตามมาไม่รู้จบ เพราะคนเราทุกคนต่างมีสิทธิตามกฎหมายที่เท่าเทียมกัน ชุมชนเองก็เช่นกันมีสิทธิของชุมชนในการกำหนด หรือปกป้องพื้นที่และผลประโยชน์ของตนเองไว้ด้วยเช่นกัน ขอบคุณภาพประกอบจาก pxhere แน่นอนว่านโยบายสาธารณะที่ดี ย่อมต้องมีทั้งความถูกต้องและประโยชน์อย่างสูงสุดแก่คนในสังคม มุ่งให้เกิดความยั่งยืนสงบสุข และผ่านกระบวนการคิดอย่างรอบด้าน แต่ก็หนีไม่พ้นเมื่อมีคนได้ ก็ต้องมีคนเสียประโยชน์ น้ำหนักของความพึงพอใจย่อมไม่เท่ากัน เพราะสุดท้ายแล้วประชาชนอย่างเรา ๆ นี่แหละเป็นส่วนจะรู้สึกหรือซึมซับกับนโยบายสาธารณะนั้น ๆ มากที่สุด ที่มาและระหว่างทางของกระบวนการเริ่มต้นจึงเป็นเรื่องสำคัญ กระบวนการคิดอาจมากมายไปด้วยคนหลายส่วน ทั้งนักวิชาการ องค์กรสนับสนุน สื่อมวลชน อาจารย์มหาวิทยาลัย ผู้แทนภาครัฐฯ ฝ่ายการเมือง จะทำยังไงให้คุยกันด้วยภาษาเดียวกันได้ เพื่อนำไปสู่ทางออกที่ดีกับพื้นที่ เพราะหากมีผลประโยชน์เข้ามาความถูกต้องก็ย่อมลดน้อยถอยลง และจะก่อความเสียหายที่เกิดในอนาคตข้างหน้าอีกอย่างมากมาย การพูดคุยกระบวนการสาธารณะจึงประกอบขึ้นด้วยกระบวนการทางกฎหมาย กระบวนการทางชุมชน และกระบวนการทางคุณธรรม ที่ต้องเข้ามามีส่วนอย่างเท่าเทียมกัน เพื่อสร้างชุมชน สร้างประเทศให้เข็มแข็งยั่งยืนตลอดไป ขอบคุณภาพประกอบ pxhere และภาพปกจาก pxhere