จีนแบน! Nike และ H&M หลังไม่ใช้ ฝ้ายจากซินเจียงอุยกูร์
Xinjiang: Nike และ H&M สองแบรนด์เครื่องแต่งกายและรองเท้ายักษ์ใหญ่จากตะวันตก เผชิญกระแสต่อต้านในจีนอย่างรุนแรง ผู้คนในโลกออนไลน์แห่รณรงค์ไม่ซื้อสินค้า ขณะที่ นักแสดงจีนหลายคนประกาศฉีกสัญญาทางธุรกิจ เพื่อตอบโต้ทั้งสองแบรนด์ ที่ประกาศไม่ใช้ ‘ฝ้าย’ จากเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ มาเป็นวัตถุดิบผลิตสินค้า
Nike และ H&M ออกแถลงการณ์ไว้ตั้งแต่ปลายปีที่แล้วว่า “รู้สึกกังวลเมื่อได้ทราบข่าวว่าชาวอุยกูร์ถูกบังคับให้ทำงานเก็บฝ้าย” พร้อมทั้งยืนยันว่า บริษัทไม่ใช้ฝ้ายจากภูมิภาคนี้ในการผลิตสินค้า
อย่างไรก็ดี เรื่องนี้ถูกขุดคุ้ยขึ้นมาใหม่หลังจากสหรัฐฯ และชาติพันธมิตรตะวันตกใช้บทลงโทษกับจีนในสัปดาห์นี้ ต่อประเด็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์
กลุ่มสันนิบาตเยาวชนคอมมิวนิสต์จีน (Communist Youth League) โพสต์ข้อความผ่านบล็อก Weibo เมื่อวันพุธ (24 มีนาคม) ว่า “คิดจะกอบโกยหารายได้จากจีน แต่ก็ยังปล่อยข่าวลือเพื่อบอยคอตฝ้ายจากซินเจียงอย่างนั้นเหรอ ฝันไปเถอะ”
ข้อความนี้ส่งผลให้ผู้คนในโลกออนไลน์ในจีนจำนวนมากออกมาโจมตี Nike และ H&M อย่างรุนแรง หลายคนบอกว่าจะไม่ใช้สินค้าของทั้งสองแบรนด์นี้อีก
เช่นเดียวกับแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีนอย่างน้อย 3 ราย ได้แก่ Pinduoduo, JD.com และ Tmall ก็เลิกจำหน่ายสินค้าของ H&M ทางออนไลน์
ขณะที่ นักแสดงชื่อดังอย่าง หวัง อี้ป๋อ (Wang Yibo), หวง ซวน (Huang Xuan) และ วิกตอเรีย ซ่ง (Victoria Song) ต่างออกมาประกาศยกเลิกสัญญากับแบรนด์เหล่านี้ โดย ‘ซ่ง’ ยังกล่าวย้ำด้วยว่าผลประโยชน์ของชาติอยู่เหนือสิ่งอื่นใด
ด้านสื่อรัฐบาลจีนออกมาเสนอข้อมูลปกป้องฝ้ายจากซินเจียงเต็มที่ และวิพากษ์วิจารณ์จุดยืนของแบรนด์ทั้งสอง โดย CGTN สื่อภาษาอังกฤษของสถานีโทรทัศน์ CCTV ได้แชร์คลิปวิดีโอให้เห็นว่ากระบวนการเก็บเกี่ยวฝ้ายในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ มีการใช้เครื่องทุ่นแรงเช่นกัน
และยังอ้างคำพูดของเกษตรกรชาวอุยกูร์คนหนึ่งที่บอกว่า ผู้คนที่นั่นต่างแย่งกันทำงานในไร่ฝ้าย เนื่องจากได้ค่าแรงดี พวกเขาไม่ได้ถูกบังคับใช้แรงงานเยี่ยงทาสตามที่ชาติตะวันตกกล่าวหา
CCTV ย้ำด้วยว่า H&M คิดผิดที่พยายามทำตัวเป็นฮีโร่ผู้พิทักษ์คุณธรรม และจะต้องชดใช้กับความผิดพลาดครั้งนี้อย่างสาสม
ปมพิพาทล่าสุดเกิดขึ้นในขณะที่สหรัฐฯ และพันธมิตรตะวันตกประกาศมาตรการคว่ำบาตรเจ้าหน้าที่และหน่วยงานจีน ซึ่งเชื่อว่ามีส่วนพัวพันกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนชาวมุสลิมอุยกูร์ในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์
เมื่อเดือนธันวาคมปีที่แล้ว สำนักข่าว BBC ได้เผยแพร่ผลการสอบสวนที่อ้างอิงงานวิจัยชิ้นใหม่ พบว่าทางการจีนบังคับให้ชนกลุ่มน้อยนับแสนคน รวมถึงชาวอุยกูร์ ทำงานเก็บเกี่ยวฝ้ายด้วยมือ เพื่อนำไปป้อนโรงงานสิ่งทอ ขณะที่จีนปฏิเสธมาตลอดว่าไม่เป็นความจริง