กระบองเพชรหรือเรียกสั้นๆว่า "แคคตัส" เป็นไม้หนามยอดฮิต ที่ผู้คนเลือกเป็นอันดับแรกๆ แคคตัสเป็นพรรณไม้หนามยอดนิยม นำไปปลูกเป็นไม้ประดับได้ ทั้งในอาคารและที่โล่งแจ้ง ด้วยรูปทรงและขนาดกะทัดรัดน่ารัก มีทั้งลำต้นแบบทรงกลมเตี้ย บ้างก็เป็นทรงกระบอกสูง มีสันพูหนามเรียงซ้อนกัน หรือมีรูปร่างคล้ายกระบอง เป็นพืชที่ทดแล้งได้ดี ไม่จำเป็นต้องรดน้ำบ่อย บางชนิดอาจมีความสูงได้ตั้งแต่ 1 - 12 ฟุต เลยทีเดียว ซึ่งมีหลากหลายสายพันธุ์ให้เลือกปลูก แถมยังมีประโยชน์อีกมากมาย โดยเฉพาะมือใหม่ต้องไม่พลาดที่จะรู้เรื่องเราวต่อไปนี้ ทำไมแคคตัสถึงมีหนามหนามของแคคตัสก็คือใบนั้นเอง โดยลำต้นจะไม่มีใบ เพราะว่าแคคตัสวิวัฒนาการในส่วนของใบให้เป็นหนาม เพราะความเปลี่ยนแปลงทางอากาศและสภาพแวดล้อมที่แห้งแล้ง จึงลดรูปจากใบกลายเป็นหนาม เพื่อลดการคายน้ำ และป้องกันตัวเองจากการกัดกินของสัตว์ ซึ่งลักษณะของหนามมีหลายแบบทั้งแบบหนามแข็ง ปลายหนามงอเป็นตะขอ หรือหนามอาจเป็นเส้นอ่อนๆคล้ายขนสัตว์ มีสีที่หลากหลายไม่ว่าจะเป็นสีส้ม สีเหลือง สีแดง หรือสีน้ำตาล ในบางพันธุ์จะเปลี่ยนสีหนามตามช่วงอายุในการเติบโต และในสภาพอากาศต่าง ๆ(แต่จะมีอยู่สายพันธุ์หนึ่งที่มักจะเกี่ยวมือเกี่ยวเสื้อผ้าของเราแถมยังทำให้นิ้วถลอกได้ด้วย แต่เป็นพันธุ์ที่ค่อนข้างสวย มีดอกให้ลุ้นสี นั้นก็คือสายพันธุ์ แมมมิลลาเรีย (แมมหนามตะขอ)คนไหนที่กำลังจะปลูกชนิดนี้ต้องระวังกันด้วยนะ) ข้อดีของการปลูกแคคตัสเป็นไม้ที่นำไปตกแต่งมุมใดมุมหนึ่งของบ้านก็จะทำให้บ้านน่าอยู่ ทำให้บ้านดูสบายตา ช่วยดูดซับสารพิษภายในบ้าน แถมยังช่วยฟอกอากาศ โดยนำไปไว้ในห้องทำงาน ห้องนอน ห้องรับแขก วางขอบหน้าต่าง ทั้งบนโต๊ะทำงาน และบริเวณพื้นที่ที่แสงแดดส่องถึงได้ ปลูกไว้เป็นไม้สะสมก็ดูมีเสน่ห์ ดูแลง่ายเพราะเป็นไม้ที่ทนแล้ง ชอบแดด เป็นไม้มงคล ในส่วนดอกกระบองเพชรบางชนิด สามารถนำมาใช้ประกอบอาหารได้ด้วย แต่ควรศึกษาก่อนที่จะนำไปใช้รับประทาน เมนูแนะนำคือ ดอกชุบแป้งทอดและดอกลวกจิ้มน้ำพริกในสายพันธุ์ของจาคามารู สามารถนำผลมารับประทานได้เพราะมีขนาดใหญ่ขนาดใหญ่ เปลือกผลเมื่อสุกจะเป็นสีแดง เนื้อข้างในจะเป็นขาว เหลืองหรือส้ม แล้วแต่ชนิด ผลจะมีรสหวานอมเปรี้ยวคล้าย ๆ กับแก้วมังกร ข้อเสียของการปลูกแคคตัส(ในรูปนี้คือการเน่าจากรากลามมาถึงตัวลำต้น เราต้องสังเกตดีๆ เพราะถ้ามองๆดูแล้วเหมือนปกติ ต้องดูสีและความเปลี่ยนแปลงอื่นๆอีก )โรคมักมากับดิน โดยเราไม่สามารถรู้ได้เลยว่าต้นที่เราซื้อมานั้นจะมีติดมาหรือ รู้ตัวอีกที่คือรากเน่า มีเพลี้ยและเชื้อราต่าง ๆ ขึ้นที่แคคตัสแล้ว รวมไปถึงอาจจะมีพวกแมลงตัวเล็กที่ติดมาด้วย แคคตัสเกิดโรคได้ง่าย มีทั้งทางพื้นผิวและระบบราก วิธีการปลูกอุปกรณ์หลักที่ต้องมี คือกระถาง ดินปลูก ถ่าน หินภูเขาไฟ หินโรยตกแต่ง เปลือกไข่บด (สูตรนี้เป็นของผู้เขียนที่ใช้เป็นประจำ ดินปลูกก็ผสมเองไว้ก่อนแล้ว)ทริคการทำให้แคคตัสในกระถางออกง่ายๆคือ บีบรอบๆกระถาง จะทำให้ดินที่ติดอยู่ในการถางออกมาอย่างง่ายดาย โดยวิธีนี้จะทำได้แค่ในกระถางพลาสติกเท่านั้นเอาเศษดินออกให้เหลือแต่ราก ตัดแต่งรากเล็กน้อย เพราะจะได้ให้รากงอกใหม่ ลำต้นจะได้โตเร็ว ไม่ต้องเปลี่ยนกระถางบ่อยเตรียมกระถางใหม่ ต้องมีขนาดที่ใหญ่กว่าอันเดิม 1 เท่า เพราะเราต้องคาดคะเนการเจริญเติบโตในอนาคตใส่ถ่านลงไปหนึ่งหยิบมือ ตามด้วยหินภูเขาไฟหนึ่งหยิบมือ และใส่เปลือกไข่บด เพื่อป้องกันมดและเพลี้ยในดิน โดยการใส่หินภูเขาไปรองก้นกระถางด้วย เพราะว่าบางสายพันธุ์ชอบดินโปร่ง ระบายน้ำได้ดี ถ้าน้ำขังรากจะเน่าใส่ดินปลูกลงไป โดยเว้นระยะขอบไปเล็กน้อย ประมาณ 2-3 เซนติเมตร ทำหลุมตรงกลางแล้วน้ำแคคตัสลงไป ค่อยๆเกลี่ยดินเขาไปตรงกลางและปรับดินให้เท่ากัน ใส่หินตกแต่งลงไป หรืออาจจะใช้หินภูเขาไฟก็ได้ จะช่วยกักเก็บน้ำให้ดินชุ่มชื่น ก็เป็นอันเสร็จ การดูแลแคคตัสสูตรของดินมีความสำคัญมาก เพราะบางสายพันธุ์ก็ชอบน้ำ แต่ดินต้องโปร่ง ยกตัวอย่างเช่น ฮาโวเทียควรใส่ปุ๋ยเพื่อเพิ่มแร่ธาตุในดิน โดยมีสูตรแบบ 3 เดือนและ 6 ด้วยปุ๋ยสูตร 24-12-12 เดือนให้เลือกใช้กัน เมื่อใส่แล้วก็รถน้ำตาม เป็นปุ๋ยเม็ดแบบละลายช้า ข้อควรระวังในการปลูกแคคตัสเมื่อเวลาผ่านไประยะหนึ่งนานสุดคือ 1 ปี ถ้าไม่เปลี่ยนดินและกระถาง แคคตัสจะขาดสารอาหาร และเกิดโรคได้ง่าย ดังนั้นควรจะสังเกตดู อาจจะมีการเขียนป้ายกำกับวันที่ปักไว้ด้วยก็ได้ในช่วงหน้าฝน จะมีมดและแมลงต่างๆที่แอบอยู่ในกระถางของเรา ดังนั้นต้องเตรียมสตาร์เกิลจี มาโรยบริเวณโคนต้นด้วย เพื่อป้องกันมดและแมลง เพราะอาจจะเป็นต้นตอของการเกิดเชื้อราได้เหมือนกันแคคตัสเป็นพืชที่ทดแดด ทนแล้งก็จริง แต่ต้องการน้ำอย่างต่อเนื่อง แค่เพียงเล็กน้อย ประมาณ 3-7 วัน ก็รดน้ำหนึ่งครั้ง สำหรับมือใหม่หัดปลูกก็ลองศึกษากันต่อไป เสน่ห์ของแคสตัสจะมีให้เราค้นหาอยู่เรื่อยๆในทุกการเจริญเติบโตของเขา เครดิต รูปปกและภาพทั้งหมด โดย ผู้เขียนบทความ 7-11 Community ห้องลับเมาท์มอยของกินของใช้ในเซเว่น อะไรดีอะไรใหม่ ต้องรู้ ต้องคุย ต้องแชร์