สวัสดีค่ะทุกคน~ วันนี้เราจะพามารู้จักกับ Enneagram (เอ็นเนียแกรม) หรือ นพลักษณ์ ศาสตร์บุคลิกภาพที่แบ่งคนออกเป็น 9 ประเภทใครหลายคนอาจจะรู้จักหรือเคยทำแบบทดสอบบุคลิกภาพกันมาบ้าง ไม่ว่าจะ DISC ศาสตร์ที่แบ่งคนออกเป็นสัตว์ 4 ทิศ หรือ MBTI 16 Personalities ที่ค่อนข้างเป็นที่นิยมในขณะนี้ก็ตาม ผู้เขียนเองก็เคยทำแบบทดสอบบุคลิกภาพมาเยอะเหมือนกันค่ะ เรียกได้ว่าเป็นพวกที่อยากรู้ว่ามนุษย์แต่ละประเภทเป็นยังไง ผลทดสอบออกมาจะตรงจริงมั้ย ซึ่งจากที่ได้ทำมานอกจาก MBTI ที่ค่อนข้างละเอียดก็มี นพลักษณ์ 9 นี่แหละค่ะ ที่สามารถอธิบายความเป็นตัวเราได้ค่อนข้างตรงเลย ทั้งยังสามารถทำความเข้าใจคนแต่ละลักษณ์ได้ว่าเขามีวิธีคิด มีความต้องการหลักในด้านใด จนส่งผลออกมาเป็นการกระทำนั้น ๆเราจึงสามารถเข้าใจความแตกต่างของผู้คน และนำมาปรับตัวเข้ากับคนรอบข้างได้ดียิ่งขึ้น Enneagram คืออะไร?เอ็นเนียแกรม หรือ นพลักษณ์ ถือเป็นศาสตร์องค์ความรู้โบราณที่มีมายาวนานนับพันปี จากแถบเอเชียในกลุ่มซูฟีซึ่งเป็นนักภาวนาในศาสนาอิสลาม โดยภายหลังมาได้มีการพัฒนาเป็นศาสตร์ที่ถูกถ่ายทอดกันในวงเฉพาะระหว่างศิษย์และครูอาจารย์ทางจิตวิญญาณซึ่งแผนภาพหรือสัญลักษณ์ของนพลักษณ์ จะอยู่ในลักษณะวงกลมที่มีหมายเลขบอกตำแหน่ง 1-9 ล้อมรอบ และมีเส้นด้านในวงพาดเชื่อมระหว่างกันดังนั้น ในแต่ละลักษณ์จะถูกประกบด้วย 2 ลักษณ์ที่อยู่ด้านซ้ายและขวา เช่น ลักษณ์ 9 ก็จะมีลักษณ์ด้านข้างคือ 1 และ 8 โดยในทางศาสตร์นพลักษณ์เราจะเรียกว่า ปีก หรือ wing ซึ่งในกลุ่มคนที่เรียนรู้นพลักษณ์มักจะแทนตัวเองด้วยตัวเลขและอักษร เช่น 9w8 = ลักษณ์ 9 ที่มีปีกลักษณ์ 8 / หรือ 9w1 = ลักษณ์ 9 ปีกลักษณ์ 1 นั่นเองค่ะ สภาวะปีก (Wing)สภาวะปีก คือ บุคลิกภาพประกอบในลักษณ์ประจำตัว ทำให้บางครั้งอาจมี การแสดงออกที่แตกต่างกันตามลักษณ์ข้างเคียง ซึ่งในแต่ละคนอาจมีปีกหนักไปที่ด้านใดด้านหนึ่ง หรือทั้ง 2 ด้านเลยก็ได้ เช่น บางคนเป็นลักษณ์ 5 แต่บางครั้งก็ดูคล้ายคนลักษณ์ 4 ซึ่งสามารถอธิบายได้ด้วยสภาวะปีกนี่เองค่ะ ศูนย์ (Center)แผนภาพนพลักษณ์จะแบ่งคนทั้ง 9 ลักษณ์ออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ โดยเรียกว่า ศูนย์/ฐาน/บ้าน หรือ Center ซึ่งเป็นสิ่งที่ใช้อธิบายและจำกัดความเรื่องการให้ความสำคัญ กระบวนการรับรู้ หรือกิเลสในตัวคนแต่ละกลุ่ม ศูนย์กาย (Body Center) : กลุ่มของสัญชาตญาณ การกระทำ การลงมือ เชื่อมโยงผู้คนและรับรู้ผ่านทางกายภาพ ได้แก่ ลักษณ์ 8, 9, และ 1ศูนย์ใจ (Heart Center) : กลุ่มของอารมณ์ ความรู้สึก มีปฏิสัมพันธ์ในสังคม ไวต่อความต้องการของตนเองและผู้อื่น ได้แก่ ลักษณ์ 2, 3 และ 4ศูนย์หัว (Head Center) : กลุ่มของความคิด การวิเคราะห์ การคาดการณ์เกี่ยวกับผู้อื่นและเหตุการณ์ต่างๆ ได้แก่ ลักษณ์ 5, 6 และ 7 เรามาดูกันเลยดีกว่าค่ะว่ามีอะไรกันบ้าง ~ นพลักษณ์ 9 ลักษณ์ 1 The Perfectionist ผู้ชอบความสมบูรณ์แบบ : เป็นลักษณ์ที่จริงจัง มีกฎระเบียบและมาตรฐานให้กับสิ่งต่างๆ อยู่เสมอ มักคิดว่าอะไรควรหรือไม่ควรทำ เป็นนักจัดการที่สามารถชี้ข้อบกพร่องได้ดี แต่บางครั้งอาจชอบวิพากย์วิจารณ์ผู้คนและสิ่งต่าง ๆ อย่างตรงไปตรงมา ลักษณ์ 2 The Giver ผู้ให้ : เป็นลักษณ์ที่ชอบช่วยเหลือคนอื่น อบอุ่น ใจกว้าง มีความสามารถในการรับรู้ความรู้สึกของผู้คน แต่มักจะเปลี่ยนแปลงตัวเองไปตามคนใกล้ชิด และต้องการเป็นคนสำคัญของคนอื่นอยู่เสมอ บางครั้งก็อาจดูเป็นคนที่อ้อมค้อมมากเกินไป ลักษณ์ 3 The Performer ผู้ไขว่คว้าในความสำเร็จ : เป็นลักษณ์ที่กระตือรือร้น ทะเยอทะยาน จริงจังกับการไปให้ถึงเป้าหมาย ให้ความสำคัญกับภาพลักษณ์ของตัวเองและการเป็นที่ยอมรับจากสังคม ทำอะไรหลาย ๆ อย่างได้พร้อมกัน แต่บางครั้งก็อาจสนใจเป้าหมายจนไม่สนใจคนอื่นได้ ลักษณ์ 4 The Romantics ผู้โศกซึ้ง : เป็นลักษณ์ที่ไวต่อความรู้สึกทั้งของตนเองและผู้อื่น อ่อนไหวและละเอียดอ่อน มีความคิดสร้างสรรค์ เข้าถึงศิลปะ และความงามได้ดี แต่มักทำอะไรตามอารมณ์ แปรปรวน เกิดอารมณ์เศร้าได้ง่าย และมักโหยหาสิ่งที่ตนเองไม่มี ลักษณ์ 5 The Observer ผู้สังเกตการณ์ : เป็นลักษณ์ที่ต้องการความเป็นส่วนตัวสูง มักจะแยกตัวเองออกจากอารมณ์ แต่เป็นคนชอบเรียนรู้ สังเกต และศึกษาหาข้อมูลความเป็นไปของเหตุการณ์ต่าง ๆ อยู่เสมอ เป็นนักคิดนักสร้างสรรค์ แต่ก็ไม่ชอบตารางระเบียบหรือกฎเกณฑ์ที่ตายตัว ลักษณ์ 6 The Guardian ผู้จงรักภักดี : เป็นลักษณ์ที่ชอบสนับสนุนผู้อื่น มีความซื่อสัตย์ มีไหวพริบ และมักมีคำถามกับสิ่งรอบตัวเสมอ ชอบคาดการณ์เหตุการณ์เลวร้ายที่อาจเกิดขึ้นและเตรียมพร้อมรับมือตลอดเวลา แต่ก็เป็นคนที่ต้องการความมั่นคง และขี้กังวลมากเกินไป ลักษณ์ 7 The Optimist ผู้เสพสุข : เป็นลักษณ์ที่มองโลกในแง่ดี ร่าเริง ชอบประสบการณ์ใหม่ๆ และไม่ชอบการอยู่ในกรอบ มักหลีกเลี่ยงความเจ็บปวดและพาตัวเองเองไปอยู่ในที่ ๆ น่ารื่นรมย์ ใช้เวลาไปกับการวางแผนที่น่าตื่นเต้นในหัว แต่บางครั้งก็มักเพ้อฝันมากเกินไป และอาจเป็นคนที่ผัดวันประกันพรุ่ง ลักษณ์ 8 The Leader ผู้นำ : เป็นลักษณ์ที่กล้าหาญ กล้าตัดสินใจ เป็นคนที่เปิดเผยและแสดงออกตรงไปตรงมา ชอบดูแลปกป้องผู้อื่น ปกป้องความยุติธรรม มักจะซ่อนความอ่อนแอของตัวเองไว้ แต่ก็เป็นคนให้ความสำคัญกับอำนาจ จนอาจจะดูก้าวร้าว เอาตัวเองเป็นศูนย์กลาง ลักษณ์ 9 The Peacemaker ผู้ประสานไมตรี : เป็นลักษณ์ที่ชอบความสงบ ความสามัคคี รู้สึกลำบากใจเมื่อเผชิญความขัดแย้ง มักจะมองเห็นและเข้าใจผู้คนในมุมมองต่างๆ ประสานคนกลุ่มต่าง ๆ ได้ดี แต่มักจะไม่กล้าปฏิเสธ และให้ความสำคัญกับคนอื่นจนละเลยตัวเอง สภาวะลูกศร (Arrow) นอกจากสภาวะปีกแล้วลูกศรที่วิ่งเชื่อมกันระหว่างลักษณ์ก็ยังแสดงให้เห็นถึง บุคลิกภาพชั่วคราวภายใต้ภาวะเครียด(ไม่มั่นคง)และภาวะมั่นคง ค่ะกล่าวคือ นอกเหนือจากความเครียด ความกลัว และอารมณ์ทั่วไปในชีวิตปกติประจำวันที่เกิดขึ้นและแสดงออกตามลักษณ์ของตนเอง แต่เมื่อเราเกิดภาวะความเครียดมากเกินไป กดดัน หรือกลับกันภาวะอารมณ์ที่มั่นคง รู้สึกทุกอย่างเป็นไปตามที่ต้องการ เราก็จะมีการแสดงออกชั่วคราวตามลักษณ์ที่ลูกศรวิ่งได้ ลูกศรชี้ออก แสดงถึง 'สภาวะเครียด' และ ลูกศรชี้เข้า แสดงถึง 'สภาวะมั่นคง' ยกตัวอย่างเช่น คนลักษณ์ 9 ลูกศรชี้ออกไปหา 6 คือเมื่อเกิดความเครียดและสภาวะอารมณ์ที่ไม่แน่นอน ก็จะมีการแสดงออกคล้ายคนลักษณ์ 6ในขณะที่มีลูกศรชี้เข้า จากลักษณ์ 3 ก็จะหมายความเมื่อคนลักษณ์ 9 มีอารมณ์มั่นคงและผ่อนคลาย ก็จะมีการแสดงออกคล้ายคนลักษณ์ 3 ได้นั่นเอง สำหรับใครที่ไม่มีเวลาจะนั่งศึกษาแต่ละลักษณ์อย่างละเอียด แต่อยากรู้ว่าตัวเองอยู่ลักษณ์อะไรลองทำแบบทดสอบกันเล่นๆ ดูได้นะคะ มีหลายเว็บให้ลองทำเลย ไม่ต้องคิดอะไรมากค่ะ แค่ตอบตามความเป็นจริงที่เป็นตัวเรา ใช้เวลาทำไม่นาน 10-15 นาที แบบทดสอบนพลักษณ์ver. ภาษาไทยhttps://www.idrlabs.com/th/enneagram/test.phphttps://www.arealme.com/enneagram-test/th/https://boo.world/th/enneagram-personality-testver. ภาษาอังกฤษhttps://www.crystalknows.com/enneagram-testhttps://millennial-grind.com/free-enneagram-test/ แชร์ประสบการณ์ รู้จักตัวเองและเข้าใจผู้อื่นด้วยนพลักษณ์ กรณีของตัวผู้เขียนเองนั้น เริ่มแรกเราก็แค่บังเอิญเจอคลิปนพลักษณ์ผ่านตามาเลยลองไปหาทำแบบทดสอบดูค่ะ แต่กลับพบว่าตัวเองได้ทั้งลักษณ์ 9 ผู้ประสานไมตรี และลักษณ์ 5 ผู้สังเกตการณ์ พอลองทำซ้ำ ๆ บ้างก็ผุดลักษณ์ 7 มาด้วยอีกซะงั้นนั่นจึงเป็นเหตุผลที่ทำให้เราอยากรู้ว่าสรุปตัวเองเป็นลักษณ์ไหนกันแน่นะ ก็เลยศึกษานพลักษณ์ลึกลงไปเรื่อย ๆ จนเมื่อเริ่มเข้าใจบุคลิกของแต่ละลักษณ์ เข้าใจสภาวะปีกและลูกศร เลยรู้ว่า อ๋อ~ ที่จริงแล้ว เราเป็นลักษณ์ 5 ปีก 4 นั่นเอง แต่เดิมแล้วถ้าตาม MBTI ผู้เขียนเป็นไทป์ INTP ซึ่งถือเป็นหนึ่งในไทป์ที่มีความเป็น Introvert สูง ชอบคิด ค้นหา และหมกมุ่นในสิ่งที่ตัวเองสนใจ จนกว่าจะเชี่ยวชาญ แต่ขณะเดียวกันก็เลื่อนลอย และไม่อยู่ในกฎเกณฑ์ จึงทำให้ผู้เขียนรู้ตัวเองว่าคงเป็นลักษณ์ 5 แน่ ๆ ล่ะซึ่งก็ตรงกับ สภาวะลูกศร พอดีค่ะเพราะ เมื่อไหร่ที่เราเริ่มกดดันมาก ๆ รู้สึกไม่มั่นคง ความคิดจะชอบแตกออกเป็นหลายส่วน ทั้งโลเลว่า "อันนู้นก็ดี แต่อันนี้ดีกว่านะ แต่แล้วอันนั้นล่ะจะทำยังไง" ซึ่งแสดงออกถึงลักษณ์ 7 ได้นั้นเองกลับกันเวลาเราอยู่ในสภาวะมั่นคง เรามักจะชอบแสดงออกถึงความเป็นผู้นำของลักษณ์ 8 จะกล้าตัดสินใจ พูดในสิ่งที่ตัวเองคิดแบบตรงไปตรงมา บางครั้งก็เป็นหัวหน้ากลุ่ม จ่ายงานได้ ทั้งที่ปกติในกลุ่มเพื่อนทำงานกันเรามักจะเป็นผู้ฟัง สังเกตการณ์เงียบ ๆ มากกว่าและที่เรารู้ว่าตัวเองมีปีก 4 เพราะเรามักแสดงออกถึงอารมณ์ศิลปินค่ะ เราชอบงานศิลปะทุกแขนง ดนตรี วรรณกรรม ของสวยงาม และมักจะเข้าถึงอารมณ์ของตัวเองและคนอื่นได้ไวเป็นบางครั้ง นั่นอาจเป็นเพราะเราชอบสังเกตคนอื่น ถึงหลัก ๆ จะเป็นในมุมวิเคราะห์แบบไม่เอาตัวเองเข้าร่วม แต่ก็มีบ้างที่อ่อนไหว และเอาอารมณ์ตัวเองเป็นหลักในการเลือกทำบางสิ่งบางอย่างโดยตัดเหตุและผลออกไปเลยก็มี มากไปกว่านั้นการเรียนรู้นพลักษณ์นอกจากที่ทำให้เราเข้าใจตัวเองแล้ว เมื่อเราได้นำมันไปสังเกตคนรอบข้าง รู้ว่าคนรอบตัวเป็นลักษณ์อะไร เราก็จะทำความเข้าใจเขาได้มากขึ้นยกตัวอย่างเช่น เมื่อผู้เขียนได้เรียนรู้ว่า เพื่อนสนิทคนนึงของเราเป็นลักษณ์ 9 นั่นจึงทำให้รู้ซึ้งว่าการที่เพื่อนชอบรับฟังปัญหาของทุกคน ชอบไกล่เกลี่ย ให้คำแนะนำเวลาทุกคนมีเรื่องไม่สบายใจนั้น มันเป็นบุคลิกตามลักษณ์ของเขาและทำให้รู้ว่าเพราะเป็นลักษณ์ 9 บางทีเขาจึงมักระวังความรู้สึกคนรอบข้างมากไปจนไม่เป็นตัวของตัวเอง ชอบปรับเปลี่ยนตัวเองเพื่อให้คนรอบข้างพึงพอใจเราจึงได้ใช้ความเข้าใจตรงนี้ในการสนับสนุนเพื่อนให้ได้แสดงความต้องการของตัวเองมากขึ้น ไม่หงุดหงิดเวลาเขาเกิดอาการโลเล คอยซัพพอร์ตให้เพื่อนกล้าตัดสินใจมากขึ้นนั่นเองค่ะ และนี่ก็เป็นข้อดีและประโยชน์ที่เราได้รับจากการเรียนรู้ Enneagram หรือ นพลักษณ์ ก็หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์กับทุกคนนะคะ! ภาพหน้าปกและภาพประกอบบทความทั้งหมด โดย BUMBLEBEAR / ผู้เขียน ขอบคุณกราฟฟิกตกแต่งจาก Canva เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !