ภาพปกจากunsplashในการแต่งคำประพันธ์นั้น หากจะชี้วัดความถูกต้องตามหลักฉันทลักษณ์เพียงอย่างเดียวแล้ว บทประพันธ์นั้นอาจจะขาดความงามความไพเราะไปอย่างน่าเสียดาย เพราะคำประพันธ์คืองานศิลป์ชนิดหนึ่งที่ไม่อาจประเมินด้วยหลักการหรือหลักเกณฑ์ทางทฤษฎีได้ ดังนั้น 3 วิธีการต่อไปนี้ จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งที่จะทำให้การแต่งคำประพันธ์ของคุณที่ไพเราะอยู่แล้ว ไพเราะมากขึ้น1. สัมผัสคำภาพและกลอนโดยผู้เขียนสัมผัสคำนี้หมายถึงการวางคำให้ต้องตามสัมผัสทางฉันทลักษณ์ มีสัมผัสนอกหรือสัมผัสบังคับที่ครบถ้วน มีสัมผัสในบ้างเพื่อให้อ่านแล้วมีความลื่นไหล การสัมผัสคำแบ่งเป็น 2 อย่างคือ สัมผัสสระ เช่น กรรม สัมผัสกับ ดำ ไว สัมผัสกับ ใจ เป็นต้น สัมผัสพยัญชนะ เช่น สืบ สัมผัสกับ สาน จินต์ สัมผัสกับ เจน เป็นต้น ทั้งนี้การสัมผัสคำหมายรวมถึงการเข้าใจในหลักฉันทลักษณ์ ใช้สัมผัสที่ถูกต้อง ไม่ใช้สัมผัสเลือน สัมผัสซ้ำ เป็นต้น2. สัมผัสความภาพและกลอนโดยผู้เขียนเมื่อผู้ประพันธ์สามารถวางสัมผัสคำให้ถูกต้องเหมาะสมได้แล้ว การวางสัมผัสความก็มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการนำเสนอทัศนะในบทประพันธ์ให้ผู้อ่านเข้าใจและคล้อยตามในเรื่องราวที่นำเสนอได้ เนื่องจากภาษาไทยเป็นภาษาที่มีความหมายเปลี่ยนเมื่อวางคำสลับตำแหน่ง ผู้ประพันธ์จึงต้องมีความรู้ความเข้าใจในถ้อยคำที่จะนำมาใช้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะคำประพันธ์ประเภทร้อยกรองที่มีข้อจำกัดในการใช้คำให้ตรงตามจำนวนคำที่กำหนด จึงควรใช้คำที่แทนความหมายได้อย่างครบถ้วนแทนการอธิบายอย่างยืดยาว3. สัมผัสใจภาพจากunsplashบทประพันธ์ที่ดีควรทำให้ผู้อ่านเกิดอารมณ์คล้อยตามได้ อารมณ์คล้อยตามนี้มาจากสัมผัสทางบทประพันธ์ที่เรียกว่าสัมผัสใจ ซึ่งสัมผัสใจนี้มาจากรสทางวรรณคดีทั้ง 9 นี้ คือ ศฤงคารรส (รสแห่งความรัก) หาสยรส (รสแห่งความขบขัน) กรุณารส (รสแห่งความเมตตากรุณา) รุทรรส (รสแห่งความโกรธเคือง) วีรรส (รสแห่งความกล้าหาญ) ภยานกรส (รสแห่งความกลัว) พีภัตสรส (รสแห่งความรังเกียจ) อัพภูตรส (รสแห่งความพิศวงประหลาดใจ) และศานติรส (รสแห่งความสงบ)ภาพจากunsplashการสัมผัสใจนี้ผู้ประพันธ์ต้องเข้าใจธรรมชาติและสัญชาตญาณของมนุษย์ กล่าวคือเข้าใจว่าประเด็นใดบ้างที่จะทำให้คนอ่านคล้อยตามหรือสะเทือนใจได้มากหากจะกล่าวว่าการแต่งคำประพันธ์นั้นเป็นพรสวรรค์ของกวีก็คงไม่ถูกต้องนัก แต่หากกล่าวว่าพรสวรรค์ในการแต่งประพันธ์นั้น คือความสามารถในการเรียนรู้และทำความเข้าใจกับธรรมชาติรอบตัวก็คงไม่ผิด แต่หากคุณต้องการที่จะแต่งคำประพันธ์ให้ไพเราะยิ่งขึ้น เคล็ดลับในการแต่งคำประพันธ์ให้ไพเราะทั้ง 3 ข้อนี้ช่วยคุณได้อย่างแน่นอน