วิกฤตกล้วยโลก เสี่ยงกลายเป็นผลไม้หายาก

กล้วยเป็นผลไม้ที่มีราคาย่อมเยาและมีคุณค่าทางโภชนาการ จึงเป็นสินค้าหลักในซูเปอร์มาร์เก็ตทั่วโลกมาอย่างยาวนาน แต่สถานการณ์อาจเปลี่ยนแปลงไป เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศกำลังทำให้เกิดภาวะขาดแคลนผลไม้ที่มีการบริโภคมากที่สุดในโลก

รูปแบบสภาพภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป ทั้งอุณหภูมิที่สูงขึ้นและความชื้น กำลังทำให้พืชผลทั่วโลกเผชิญกับโรคพืช โรคที่แพร่ระบาดอยู่แล้วสองชนิด ได้แก่ แบล็กซิกาโตกา และทรอปิคอลเรซ 4 ได้เข้ามาในพื้นที่เพาะปลูกสำคัญ เช่น โคลอมเบียและเปรู โดยผู้เชี่ยวชาญคาดว่าการแพร่กระจายของโรคเหล่านี้จะส่งผลกระทบต่ออุปทานอย่างรุนแรงในระยะยาว มีการประเมินว่าภายในสองถึงสามทศวรรษข้างหน้า ห่วงโซ่อุปทานจะถูกรบกวนอย่างหนัก หากยังไม่มีทางแก้ต่อโรคที่ลุกลามอยู่ในหลายพื้นที่เพาะปลูก

พื้นที่ที่เหมาะสมต่อการเพาะปลูกกล้วยในละตินอเมริกาและแคริบเบียนลดลงถึง 60% ปัจจุบันภูมิภาคทั้งสองนี้ส่งออกกล้วยถึง 80% ของโลก 

กล้วยถือเป็นพืชอาหารที่สำคัญเป็นอันดับสี่ของโลก โดยมีประชากรมากกว่า 400 ล้านคนพึ่งพากล้วยเพื่อให้ได้ 15 ถึง 27 เปอร์เซ็นต์ของพลังงานต่อวัน และกล้วยก็ไม่ใช่พืชผลเดียวที่เสี่ยงขาดแคลน การขาดแคลนกล้วยที่กำลังจะมาถึงเป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งของวิธีที่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศจะคุกคามความมั่นคงทางอาหารในอีกไม่กี่ทศวรรษ พืชหลักอื่น เช่น ข้าวโพด ถั่วเหลือง ข้าว และข้าวสาลี ก็มีแนวโน้มจะเผชิญภาวะขาดแคลนเช่นกัน เนื่องจากอากาศร้อนจัดทำให้ผลผลิตลดลง

สภาพอากาศที่ร้อนจัดแม้เพียงช่วงเวลาสั้นๆ ในฤดูเพาะปลูก ก็สามารถทำให้ผลผลิตต่อพื้นที่เพาะปลูกลดลงอย่างมาก แบบจำลองสภาพภูมิอากาศแสดงให้เห็นว่าการบรรเทาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศคือวิธีที่ดีที่สุดในการลดผลกระทบต่อห่วงโซ่อาหาร การลดภาวะโลกร้อนและการลดการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลถือเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการปกป้องอนาคตของการเกษตรโลก การขาดแคลนไม่ได้หมายถึงชั้นวางในซูเปอร์มาร์เก็ตจะว่างเปล่าเสมอไป แต่หมายถึงราคาที่สูงขึ้น หากผลผลิตน้อยลง ราคาก็จะสูงขึ้น และผู้บริโภคจะรับรู้ได้ว่าเป็นภาวะเงินเฟ้อ ปีนี้ราคากล้วยเพิ่มขึ้น 3.3 เปอร์เซ็นต์ในเดือนพฤษภาคมหลังจากรัฐบาลสหรัฐอเมริกาประกาศเก็บภาษีนำเข้าใหม่

อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ที่ชื่นชอบการรับประทานกล้วยยังมีเรื่องที่พอปลอบใจ แม้ว่าราคาจะสูงขึ้น แต่ผู้เชี่ยวชาญคาดว่ากล้วยจะยังคงเป็นผลไม้ที่มีราคาถูกที่สุดในท้องตลาด แม้ในอีกสิบปีข้างหน้า กล้วยก็ยังคงเป็นผลไม้ที่ผู้บริโภคสามารถเข้าถึงได้ง่ายและถูกกว่าผลไม้อื่นๆ